ΤΡΥΠΗΤΗ(ΎΠΑΝΑ, ΙΣΟΒΑ 'Η ΜΠΙΤΖΙΜΠΑΡΔΙ ): " Ίσταται κατά τον βορράν, στηριζόμενο επί φυσικού μπαλκονίου, εξόχως μεγαλοπρεπής και η περικλείουσα αιώνια βλάστηση αποτελεί τον μανδύα του. Αυτός λάμπει και απαστράπει εις όλα τα παιχνίδια των χρωμάτων εις καθημερινό θέαμα και ακτινοβολεί ως φαιοπράσινη φλόγα υπό τας πρωϊνάς αχτίδας του ηλίου".

''Πρός άρκτον δ' 'ομορα ήν τω Πύλω δύο πολίδια Τριφυλιακά 'Υπανα και Τυπανέαι και ποταμοί δε δύο εγγύς ρέουσι, ο τε Δαλίων (Διάγων) και ο Αχέρων εκβάλοντες εις τον Αλφειόν"
(Στράβων Η΄3,15)

ΤΡΥΠΗΤΗ :ΤΟ ΜΠΑΛΚΟΝΙ ΤΟΥ ΑΛΦΕΙΟΥ

ΤΡΥΠΗΤΗ :ΤΟ ΜΠΑΛΚΟΝΙ ΤΟΥ ΑΛΦΕΙΟΥ

Δευτέρα 27 Ιουνίου 2016

Οι Έλληνες Αλχημιστές των ελληνιστικών χρόνων.

Η ενότητα της φύσεως προκύπτει σε όλα και για όλα τα στοιχεία (μικρ. 17ου αιώνα)

Ως Αλχημεία  αποκαλούμε την αποκρυφιστική επιστημονική τέχνη και πρακτική που έλαβε χώρα κατά τους αρχαίους χρόνους κυρίως, αλλά και κατά τον Μεσαίωνα. Η στοχευμένη πρακτική είχε δύο παραμέτρους, αυτόν της μετατροπής μη πολύτιμων μετάλλων σε χρυσό και αυτόν της παρασκευής του ελιξιρίου της ζωής που θα παρείχε αθανασία στον εκάστοτε λαβόντα. Ξεκίνησε από τους ελληνιστικούς χρόνους, και σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμη πιο πριν, από τους Έλληνες που προσπάθησαν να εξηγήσουν την φύση και τις διάφορες εκφάνσεις της στην κοσμογονία αλλά και στην καθημερινότητα του ανθρώπου.
Οι Έλληνες διανοούμενοι από την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου και εντεύθεν, είχαν την ευχέρεια της πρόσβασης σε όλα τα ελληνιστικά βασίλεια της νοτιανατολικής μεσογείου και της Ανατολής, των οποίων οι βασιλείς πρόθυμα παραχωρούσαν "γη και ύδωρ", τα οικονομικά, δηλαδή, μέσα για να ιδρυθούν επιστημονικά εργαστήρια και βιβλιοθήκες, εξασφαλίζοντας άνετο βίο στου σοφούς που ήθελαν να ασχοληθούν με την συστηματική και επιστημονική έρευνα. Ο σκοπός βέβαια μεταξύ των δύο πλευρών απείχε παρασάγγας αφού οι παρέχοντες των μέσων οδηγούνταν είτε από απληστία, είτε από ματαιοδοξία.
Στις αυλές της Αντιοχείας, της Περγάμου, της Αλεξανδρείας και άλλων ελληνιστικών κρατιδίων, μεταξύ των ποιητών και πεζογράφων, ξεπηδούν και μεγάλοι μαθηματικοί, αστρονόμοι, μηχανικοί και φυσικοί. Ο Ευκλείδης έβαλε σε μια τάξη τις μαθηματικές παρατηρήσεις και με τα "Στοιχεία" του έθεσε τις βάσεις για την ανάπτυξη των Μαθηματικών και κυρίως της Γεωμετρίας. Ο Αρχιμήδης ο Συρακούσιος (285-212 π.χ.) είναι ο "πατέρας" της μηχανικής και ο πρώτος που διατύπωσε την θεωρία της Υδροστατικής: "παν σώμα εβαπτιζόμενον εντός υγρού υφίσταται άνωσιν, ήτις είναι ίση προς το βάρος του εκτοπιζόμενου υγρού". Ο Απολλώνιος ο Περγαίος ανέλυσε τα κωνικά σχήματα  και δημιούργησε την Τριγωνομετρία. Ο Αρίσταρχος ο Σάμιος (320-250 π.χ.), μαθητής του φιλοσόφου Στράτωνος, δίδαξε πρώτος πως " η γη κινείται περί τον ήλιον" και διατύπωσε συστηματικά την θεωρία  του ηλιοκεντρισμού με αποτέλεσμα να προκαλέσει μεγάλες αντιδράσεις με κορυφαία αυτή του στωϊκού φιλοσόφου Κλεάνθη που υποστήριξε πως πρέπει να παραπεμθεί ο Αρίσταρχος στο δικαστήριο "επί ασεβεία". Ο Ερατοσθένης ο Κυρηναίος (272-195π.χ.) πρώτος σχεδίασε με καταπληκτική ακρίβεια την περίμετρο της γης και τον πρώτο τεκμηριωμένο χάρτη της. Ο Ίππαρχος (190-120 π.χ.) ανακάλυψε εκατοντάδες αστέρια καθώς και την χρήση της Τριγωνομετρίας στους αστρονομικούς υπολογισμούς.
 Στην Μηχανική ονομαστοί έμειναν ο Κτησίβιος και ο Ήρων ο Αλεξανδρεύς, ο οποίος γνώριζε την δύναμη του ατμού, του αέρα και του ύδατος κατασκευάζοντας πλήθος μηχανών. Παράλληλα αναπτύχθηκε και η Φυσιογνωστική, η επιστήμη μελέτης φυτών, ζώων και ανθρώπων. Ο Θεόφραστος (372-287 π.χ.) έγραψε την Περί φυτών ιστορία και την Περί φυτών ατίαι. Διάσημοι ιατροί εμφανίζονται όπως ο πατέρας της ανατομίας Ηρόφιλος και Ερασίστρατος ο Κώος ο οποίος ξεχώρισε τα κινητήρια από τα αισθητήρια νεύρα και περιέγραψε τις έλικες του εγκεφάλου και την παρεγκεφαλίτιδα.
Ενώ οι μεταγενέστεροι αλχημιστές του Μεσαίωνα ερευνούσαν περισσότερο ουτοπικά πράγματα, οι Έλληνες Προσωκρατικοί φιλόσοφοι είχαν εντοπίσει τα τέσσερα στοιχεία της φύσης, ήδη, από το Ζ΄ π.χ. αιώνα. Αυτά ήταν η γη, το πυρ, το ύδωρ και ο αήρ. Ο Θαλής δίδαξε για το ύδωρ πως ήταν η Δημιουργός Θεότης ενώ ο Αναξιμένης υποστήριζε πως αυτό ήταν ο αήρ. Ο Ξενοφάνης ισχυρίζονταν πως η γη  ήταν η αρχή των πάντων ενώ ο Ηράκλειτος πίστευε πως το σπέρμα της δημιουργίας του σύμπαντος βρίσκονταν στο πύρ. ο Εμπεδοκλής συνέδεσε όλα τα παραπάνω και θεώρησε πως τα τέσσερα στοιχεία συνυπάρχουν σε καθορισμένη αναλόγία και υπό προϋποθέσεις δίνουν τις ποικίλες μορφές του κόσμου όλου. Μέχρι του τέλους της Αναγέννησης η μελέτη των κοσμικών προτύπων υπήρξε  ο πυρήνας της γενικότερης προσπάθειας των φιλοσόφων να κατανοήσουν την ομαδική συμπεριφορά των ανθρώπων και να προβλέψουν την προοπτική του εκάστοτε συλλογικού πεπρωμένου των μικρών και των μεγάλων κοινωνικών ομάδων.

Τετάρτη 1 Ιουνίου 2016

Η ιστορία του τραγουδιού Παπαλάμπραινα!

Δεν γνωρίζω, ακόμα τουλάχιστον, για τυχόν συγγένεια με τον δύσμοιρο Παπά-Λάμπρο, αλλά σαν επίθετο και μόνο μου προξένησε την περιέργεια να αναρτήσω την ιστορία μετά από παρότρυνση της καλής φίλης, εκ Πύργου ορμωμένης, Μαρίας Μπάστα!

Ο παπα-Λάμπρος Ζέρβας ήταν εφημέριος στο χωριό Ρωμύρι της Πυλίας το 1860. Ένας συγχωριανός του, που λεγόταν Σταύρος Φιτσιάλος, σκέφτηκε να συνεργαστεί με μία συμμορία για να τον ληστέψουν. Ο Φιτσάλος συνεννοήθηκε μαζί του, προκειμένου να έρθουν στο Ρωμύρι και να κλέψουν την περιουσία του παπα-Λάμπρου.

Δύο από τους κλέφτες πήγαν στο σπίτι του με το πρόσχημα ότι ενδιαφέρονταν να αγοράσουν ένα βόδι που πουλούσε ο παπάς, ο οποίος όμως έλειπε στην Πύλο, όπου είχε πάει για να φέρει το παιδί του, που πήγαινε σχολείο εκεί. Ο παπάς γύρισε αργά στο Ρωμύρι χωρίς το παιδί, που έμεινε στην Πύλο. Έτσι οι ξένοι φιλοξενήθηκαν στο σπίτι του την νύχτα.

Το βράδυ, όταν η οικογένεια είχε κοιμηθεί, οι δύο κλέφτες ειδοποίησαν και τους υπόλοιπους, που είχαν κρυφτεί την ημέρα έξω από το χωριό, και μπήκαν όλοι αθόρυβα στο σπίτι του παπά, οπότε άρχισαν να αρπάζουν ό,τι έβρισκαν. Χρήματα όμως δεν είχαν βρει, οπότε ξεκίνησαν να βασανίζουν τον παπά, προκειμένου να τους πει πού τα είχε κρύψει. Μια από τις κόρες του παπα-Λάμπρου, η Παναγιώτα, κατάφερε να κατέβει κρυφά στο κατώι και από έναν φεγγίτη άρχισε να φωνάζει, καλώντας σε βοήθεια.

Το χωριό ξύπνησε και οι άντρες ανήσυχοι πήραν τα τουφέκια και άρχισαν να ρίχνουν, με αποτέλεσμα να φοβηθούν οι κλέφτες και να το βάλουν στα πόδια. Δύο από αυτούς, όμως, τραυματίστηκαν και, μάλιστα, ο ένας θανάσιμα. Εξαιτίας του θανάτου του κλέφτη έγινε μεγάλος ντόρος σε ολόκληρη την Πυλία και ένας χωριάτης έφτιαξε το τραγούδι, που ζει μέχρι τις ημέρες μας, με κάποιες παραλλαγές στους στίχους σε ορισμένες περιπτώσεις.

Αυτό είναι το γεγονός στο οποίο αναφέρεται η χιλιοτραγουδισμένη «Παπαλάμπραινα», ωστόσο η ιστορία έχει και συνέχεια. Το παιδί που πήγαινε σχολείο στην Πύλο, ο Νικολάκης, μετά το δραματικό περιστατικό πήγε και έμεινε στην Αθήνα, στο σπίτι του δημάρχου Μπενάκη. Εκεί έκανε τις σπουδές του και όταν τελείωσε, ζήτησε να γίνει αστυνομικός διοικητής της επαρχίας Πυλίας. Ίσως στο μυαλό του υπήρχε η σκέψη της εκδίκησης του Φιτσάλου, ο οποίος είχε πλέον γεράσει, αλλά φοβόταν μήπως οι Παπαλάμπροι κάνουν κακό στο γιο του.

Ο Φιτσάλος, αφού τον παρακίνησε και ένας Μανιάτης, αποφάσισε να πάει στον Νικολάκη Παπαλάμπρο, να του ζητήσει συγνώμη και να του φιλήσει τα πόδια. Εκείνος όμως του είπε: «Φύγε βρωμόσκυλο, πήγες να μας ξεκληρίσεις και τώρα ζητάς συγνώμη;». Μετά όμως το παιδί του Φιτσάλου απέκτησε το δικό του παιδί και κάλεσε τον Νικολάκη να το βαφτίσει. Έτσι έσβησε αυτή η βεντέτα…

Οι αυθεντικοί στίχοι του τραγουδιού:
Στου Παπαλά, Παπαλάμπραινα,
στου Παπαλάμπρου την αυλή,
στου Παπαλάμπρου την αυλή,
είναι μια μάζεψη πολλή.

Καν ο παπάς, Παπαλάμπραινα,
καν ο παπάς είν’ άρρωστος,
καν η παπαδιά πεθαίνει,
Παπαλάμπραινα καημένη.
Ούτ’ ο παπάς, Παπαλάμπραινα,
ούτε ο παπάς είν’ άρρωστος,
ούτ’ η παπαδιά πεθαίνει,
Παπαλάμπραινα καημένη.

Οι κλέφτες, τους, Παπαλάμπραινα,
οι κλέφτες τους εγδύσανε,
οι κλέφτες τους εγδύσανε,
και τα λεφτά ζητήσανε.

Μια λυγερή, Παπαλάμπραινα,
μια λυγερή εφώναξε,
μια λυγερή εφώναξε,
τους κλέφτες, τους εφώναξε.



Δευτέρα 30 Μαΐου 2016

Κόλιας Νικόλας Πλαπούτας, το «τέκνον του Έρωτος και της Ανδρείας». (1735 - 1827)


Ο Κόλιας-Νικόλας Πλαπούτας γεννήθηκε περίπου το 1735 στο Σουλιμά – σήμερα Άνω Δώριο- της ορεινής Τριφυλίας, στη Μεσσηνία. Σύμφωνα με τον Γορτύνιο ιστορικό Τάκη Κανδηλώρο: «Ο Κόλιας είναι ίσως η περιεργοτέρα Γορτυνιακή φυσιογνωμία της τουρκοκρατείας δια την μυστηριώδην και μυθικήν ούτως ειπείν εμφάνισιν του και δια την απέριττον και βιαιότατην δράσιν του». Η παράδοση μεταφέρει ότι ήταν γιος του Σουλιμιώτη Γιωργάκη Πλαπούτα. Ο Κόλιας έζησε στο Σουλιμά μέχρι τα δεκαεπτά του χρόνια. Μεγάλωσε και ανδρώθηκε με όλες τις συνήθειες του χωριού. Το ανυπότακτο βοσκόπουλο γαλουχήθηκε με το ιδανικό να ζει ελεύθερος και με την επιθυμία να απολαμβάνει τις χαρές της ζωής, όπως τα ακριβά άρματα, τα καλά άλογα και τις όμορφες γυναίκες. Η παρουσία του στο χωριό άρχισε να προβληματίζει τους Τούρκους. Μια μέρα -κατά την παράδοση- ο Κόλιας είδε έναν Τούρκο σπαή (φοροεισπράκτορας) να δέρνει αλύπητα ένα Σουλιμιώτη ραγιά, αγρίεψε και με μια μαχαιριά σκότωσε τον Τούρκο. Αναγκάστηκε να φύγει από το χωριό και πήγε στο Δραγώι, στα λημέρια του καπετάν Θανάση Τζαβέλλα όπου έμεινε κοντά του δυο χρόνια.
Ένα ερωτικό περιστατικό με θύμα τον αγά της περιοχής και πρωταγωνιστές τους Τζαβελαίους και τον Κόλια ανάγκασε το νεαρό κλεφτόπουλο να πάρει το δρόμο του φευγιού. Μαρτυρίες μεταφέρουν ότι οι Τζαβελαίοι είχαν μια πανέμορφη αδερφή,την οποία είδε ο μπέης της Παύλιτσας και την ερωτεύθηκε. Έστειλε ανθρώπους του να τη ζητήσουν από τον πατέρα και τα αδέρφια της. Αυτοί αρνήθηκαν και ο μπέης τους απείλησε. Πρόσφερε μεγάλα χρηματικά ποσά σε όποιον θα κατάφερνε να να την πάει στον πύργο του, αλλά και πάλι δεν τα κατάφερε. Όταν έλειπαν τα αδέρφια της, παραφύλαξε με ανθρώπους του και την έκλεψε. Η περήφανη Τζαβελοπούλα για να μην τη μαγαρίσει μπέης, έμπηξε ένα μικρό μαχαίρι στην καρδιά της και αυτοκτόνησε. Τα αδέρφια της ορκίστηκαν να εκδικηθούν. Στο πανηγύρι του Αγίου Δημητρίου, στο Μαυρομάτι, όταν περνούσε ο μπέης με όλη του τη συνοδεία και τα σκυλιά του, στη θέση Βάλια-Μπόικα, του έστησαν καρτέρι. Ο Κόλιας έριξε στα σκυλιά ψημένο κρέας και οι Τζαβελαίοι όρμησαν στους Τούρκους. Τον μπέη τον έκαναν κομμάτια και τον πέταξαν στα σκυλιά. Μετά από το περιστατικό, που έγινε τον Οκτώβριο του 1755, ο Κόλιας για να αποφύγει τα αποσπάσματα, βγήκε στο βουνό κλέφτης. Επειδή δεν γνώριζε την ελληνική γλώσσα περιπλανήθηκε στα αλβανόφωνα χωριά της Ηραίας, Παπαδά, Σέρβου και Σαρακήνι και κατέληξε στον οικισμό Παλούμπα.
Διορίστηκε από τον Γιάννη Δεληγιάννη αρχικά ως ταχυδρόμος της Λιοδώρας. Ο ίδιος συνδέθηκε με άλλους ονομαστούς κλέφτες του Μοριά, όπως τον Ζαχαριά, τον Κωνσταντή Κολοκοτρώνη και τους Πετιμεζαίους και συμμετείχε ενεργά στην εξέγερση των Ορλωφικών του 1770. «Τέκον του Έρωτος και της Ανδρείας» Ο βιογράφος του Κόλια Πλαπούτα, ο Φαλέζ (Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, γιος του Γενναίου Κολοκοτρώνη), γράφει ότι ο Κόλιας ήταν: «Τέκνον του Έρωτος και της Ανδρείας». Τον εγέννησε ο έρως μετά της ανδρείας Πάσα ημέρα πόλεμο πάσα μήνα γυναίκα Ο Γ. Καρπούζος στη βιογραφία του ήρωα παινεύει τον θαυμασμό του για τις όμορφες και φλογερές γυναίκες, συγκρίνοντας τον με τον άλλο μεγάλο εραστή της επαναστατικής περιόδου, τον αρματωλό Ζαχαριά. Ο Κανδηλώρος από την άλλη σημειώνει ότι : «…ο έκτροπος ιδιωτικός βίος του Κόλια κατέστη παροιμιώδης». Και αναφέρει ένα περιστατικό: Ένα ανοιξιάτικο μεσημέρι μιας Κυριακής κατέφτασε στην Παλούμπα μια γαμική συνοδεία. Ο Κόλιας θαμπώθηκε από την ομορφιά της νύφης και τα παράδοξα που ακολούθησαν ήταν πολλά. Σκεπτόμενος ότι ήταν αδύνατον να φτάσουν στο χωριό του γαμπρού αυθημερόν προσφέρθηκε να τους φιλοξενήσει. Ο Τούρκος εισπράκτορας, συγγενής της νύφης έπεσε στην παγίδα του Κόλια. Λέγεται ότι ο Κόλιας φιλοξενούσε στον πύργο του Τούρκους εισπράκτορες. Χρησιμοποιούσε μια μέθοδο για να τους μεθύσει. Κάθονταν όλοι κάτω σταυροπόδι και συναγωνίζονταν ποιος θα μείνει ακίνητος ως το τέλος του τσιμπουσιού. Ο ίδιος όμως έδινε στους Τούρκους να πιουν κρασί ή ρακί ενώ ο ίδιος έπινε…νερό! Έτσι μεθούσε τους Τούρκους «εις βαθμόν αποκτηνώσεως». Χρησιμοποιώντας ως άλλοθι τον μεθυσμένο συγγενή της νύφης δημιούργησε ένα επεισόδιο προσπαθώντας να αρπάξει την κοπέλα για να την…χαρεί. Το σχέδιο όμως απέτυχε και η οικογένεια κατηγόρησε τον Πλαπούτα για την ανήκουστη πράξη του.
Ο Κόλιας άργησε να κάνει δική του οικογένεια. Από τη μια η άστατη ερωτική του ζωή, από την άλλη τα κυνηγητά, δεν τον άφησαν να δημιουργήσει νωρίς τη δική του οικογένεια. Κόντευε να φτάσει τα πενήντα όταν αποφάσισε να παντρευτεί την Κυράτσω, την κόρη του Γιώργη Τζώρτζη. Με την Κυράτσω απέκτησε πέντε παιδιά. Τον Γεωργάκη-τον ήρωα του Λάλα, τον Δημητράκη-τον ανδρείο στρατηγό της Επανάστασης και τρεις κόρες. Ο βιογράφος του, Φαλέζ γράφει ότι σε κάποια μάχη με τους Λαλαίους αιχμαλώτισε μια πανέμορφη Αρβανιτοπούλα, τη Λιόσια, την οποία έφερε σπίτι και διατήρησε ως μη νόμιμη σύζυγό του (παλλακίδα). Η όμορφη κοπέλα ήταν κατά πολύ νεότερη του και στάθηκε πιστή στον Κόλια ως τα βαθιά του γεράματα. Μέχρι το θάνατο του απέκτησε μαζί της τρία παιδιά, δύο αγόρια, τον Παρασκευά και τον Θανάση και μια κόρη, την Παγώνα. Όλα τα παιδιά του Κόλια ήταν αγαπημένα μεταξύ τους. Από όλα του τα αγόρια αυτός που του έμοιαζε περισσότερο ήταν ο Παρασκευάς. Ο Κόλιας υπήρξε ασυγκράτητος ερωτικά. Πολλές ερωμένες του τις έφερνε στο σπίτι προκαλώντας την αντίδραση των «νόμιμων» αγοριών του. Η Λιόσια εκμεταλλευόμενη τον έρωτα που έτρεφε για εκείνη ο Κόλιας κατάφερε να επιβληθεί και εξουσίαζε τους πάντες μέσα στον πύργο. Αυτό ενοχλούσε ιδιαίτερα τον Δημητράκη Πλαπούτα που λάτρευε την μάνα του, Κυράτσω και δεν άντεχε να την βλέπει να απαξιώνεται από την ερωμένη του πατέρα του. Μια μέρα άρπαξε τον πλάστη και την χτύπησε δυνατά στο κεφάλι. Για να γλυτώσει από τη μανία του πατέρα του έφυγε από το σπίτι και βρήκε καταφύγιο στα Κολοκοτρωνεϊκα, που διατηρούσαν από παλιά οικογενειακές σχέσεις. Ο Δημητράκης όσο καιρό έμεινε εκεί ερωτεύτηκε τη μικρή κόρη της οικογένειας, Στεκούλα και θέλησε να την παντρευτεί. Ο Κόλιας που αγαπούσε ιδιαίτερα τον Δημητράκη, έμαθε για το ειδύλλιο με την Στεκούλα και έστειλε τον Γεωργάκη να τον φέρει πίσω λέγοντας: «Δεν έπαθε τίποτα από το πλαστήρι η δεύτερη μάνα σας. Αλλά και να πάθαινε, δεν χάθηκαν από την πλάση οι γυναίκες».
Έμεινε παροιμιώδης στην ιστορία ο φόβος του ατρόμητου Κόλια για τη θάλασσα. Την εποχή του κατατρεγμού των κλεφτών αρνήθηκε να να πάει στη Ζάκυνθο με το καΐκι γιατί φοβήθηκε να μην πνιγεί και επέστρεψε στην Παλούμπα. Ακόμα και σήμερα στην Πελοπόννησο, όταν θέλει κάποιος να αποφύγει κάτι που δεν του αρέσει ή τον φοβίζει λέει: «Μπαίνει ο Κόλιας στο καΐκι;» Η έναρξη του Αγώνα βρήκε τον Κόλια στην Παλούμπα. Σε προχωρημένη ηλικία ευλόγησε τα παιδιά στην Επανάσταση και έσπευσε πάνω σε ξυλοκρέβατο, σε ηλικία 86 χρόνων, στην πολιορκούμενη Τριπολιτσά για να δώσει συμβουλές στον Κολοκοτρώνη, ώστε να πέσει πιο γρήγορα στα χέρια των Ελλήνων. Ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη η επιδρομή και η καταστροφή της Γορτυνίας από τον Ιμπραήμ, τα παιδιά του για ασφάλεια τον μετέφεραν στη μονή Προδρόμου, κοντά στη Δημητσάνα και εκεί πέθανε το 1827 σε ηλικία περίπου 92 ετών. Αυτός ήταν ο Κόλιας Πλαπούτας, ο πολέμαρχος του Μοριά.

ΠΗΓΗ: «Τα ερωτικά του ’21» του Κυριάκου Σκιαθά. Εκδόσεις: «διαπολιτισμός».

Τρίτη 19 Απριλίου 2016

ΔΙΟΛΚΟΣ, ΕΝΑ ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ!



Δίολκος ήταν το πέρασμα, από τον κοριθιακό προς τον σαρωνικό και το αντίθετο, πλοίων δια μέσου ξηράς στην σημερινή περιοχή του Ισθμού της Κορίνθου. Ήταν ένας λιθόστρωτος δρόμος που χρησιμοποιείτο για την από ξηράς μεταφορά πλοίων, πάνω σε τροχοφόρο όχημα που καλούνταν "Ολκός νεών". Είναι εύκολο να καταλάβουμε την αναγκαιότητά του αφού απάλλασσε τα πλοία να κάνουν ένα πολυήμερο και κοπιαστικό περίπλου της Πελοποννήσου και από τους κινδύνους, κυρίως από τα πολυτάραχα ακρωτήρια Μαλέα και Ταίναρο. Αποκαλύφθηκε το δυτικό του τμήμα σε μήκος 255 μέτρων, στην πλευρά της Πελοποννήσου και σε μήκος 204 μέτρων στην Στερεά Ελλάδα μέσα στις εγκαταστάσεις του Μηχανικού. Το πλάτος του είναι μεταξύ 3,40 και 6,00 μέτρων. Είναι στρωμένος εξ ολοκλήρου με πώρινους κυβόλιθους και στο μέσον του φέρει δύο αυλακώσεις σε απόσταση 1,50 μ. Αποκαλύφθηκε το δυτικό του τμήμα σε μήκος 255 μέτρων, στην πλευρά της Πελοποννήσου και σε μήκος 204 μέτρων στην Στερεά Ελλάδα μέσα στις εγκαταστάσεις του Μηχανικού. Το πλάτος του είναι μεταξύ 3,40 και 6,00 μέτρων. Είναι στρωμένος εξ ολοκλήρου με πώρινους κυβόλιθους και στο μέσον του φέρει δύο αυλακώσεις σε απόσταση 1,50 μ. Στο δυτικό του άκρο κατέληγε σε λιθόστρωτη αποβάθρα.

Η κατασκευή της Διόλκου προέκυψε από την ανάγκη για γρήγορο πέρασμα των πλοίων, με αποτέλεσμα την σημαντικότατη εξοικονόμηση χρόνου, από τον Σαρωνικό στον Κοριθιακό και το αντίστροφο, έγινε στις αρχές του 6ου αιώνα και συνδέεται με την τυραννίδα του Περίανδρου στην Κόρινθο. Ο Περίανδρος διακρίθηκε για την έντονη δραστηριότητά του ως προς τα έργα πολιτιστικής και οικονομικής σημασίας, και αναφέρεται ότι σκέφθηκε να ανοίξει και διώρυγα στον Ισθμό της Κορίνθου. Δεν πραγματοποίησε ωστόσο το σχέδιο αυτό γιατί τα τεχνικά μέσα που διέθετε δεν μπορούσαν να ολοκληρώσουν ένα τέτοιο έργο, αλλά και επειδή οι θρησκευτικές προλήψεις των χρόνων εκείνων ήταν αντίθετες σε κάθε επέμβαση και μετατροπή των έργων των θεών. Το δυτικό του άκρο ανακατασκευάστηκε στις αρχές του 4ου αιώνα. Χρησιμοποιείτο για την μεταφορά μικρών, κυρίως πολεμικών και εμπορικών πλοίων. Τα οικονομικά συμφέροντα ήταν τεράστια και η άνθηση της Κορίνθου κατά τους αιώνες αυτούς οφείλεται κατά πολύ στην Δίολκο. Η χρήση της Διόλκου φθάνει, σύμφωνα με πηγές, ως και τον 9ο αιώνα κατά τον οποίο εγκαταλείφθηκε για άγνωστο λόγο.
Η ανασκαφή του μνημείου έγινε κατά τα έτη 1956-1959 από την Αρχαιολογική Υπηρεσία με υπεύθυνο τον Ν. Βερδελή. συνεχίστηκε κατά τα έτη 1960 και 1969 από τον ίδιο ανασκαφέα με δαπάνη της Αρχαιολογικής Εταιρείας.

Παρασκευή 8 Απριλίου 2016

ΕΛ ΓΚΡΕΚΟ (Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, 1541 – 7 Απριλίου 1614)


O Δομήνικος Θεοτοκόπουλος αποτελεί τον 13ο απόστολο του Λόγου. Η αόρατη, αρχέγονη, αταλάντευτη διαδρομή του πνεύματος βρήκε στο πρόσωπο, και κυρίως στην τέχνη του, την παρθένα γη που πάντα αναζητά. Αυτός ο ιδιαίτερος διάκονος είδε τα πράγματα όπως μόνο οι αληθινοί καλλιτέχνες τα βλέπουν: Μόνα τους. Τίποτα άλλο δίπλα τους. Είτε ήταν σε καταγάλανο, καθαρό ουρανό, είτε στο απόλυτο έρεβος, αυτός έβλεπε τη λάμψη και το περίγραμμα της ύπαρξης τους. Αυτός, μοναχικός απόστολος, εστίασε περισσότερο στους ανθρώπους και ειδικότερα στους “υπερανθρώπους”, τους “ισχυρούς”, του “πεφωτισμένους”. Του απογύμνωσε, τους αποκαθήλωσε και στο τέλος τους Ενανθρώπησε. Ο “El Greco” κοίταξε την Αποκάλυψη της ζωής και είδε τη αρχή της δημιουργίας. Το μυστικό μονοπάτι αυτής που οδηγεί στο ανυπόταχτο πνεύμα και στο πάντρεμα παραδείσου-κόλασης. Ο Ελληνας που ζωγράφισε τη σκληρή αλήθεια της ζωής χωρίς φόβο και πάθος. Όπως τη δέχτηκε. Χωρίς συμβιβασμούς, ωραιοποιήσεις και ψέματα. Η μεγαλοπρέπεια της ταπεινότητας απέναντι στην αλαζονεία και την έπαρση του μεγαλείου.
Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος (1541 – 7 Απριλίου 1614), γνωστός επίσης με τo Ισπανικό προσωνύμιο El Greco, δηλαδή ο Έλληνας, ήταν Kρητικός ζωγράφος, γλύπτης και αρχιτέκτονας της Ισπανικής αναγέννησης. Έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του μακριά από την πατρίδα του, δημιουργώντας το κύριο σώμα του έργου του στην Ιταλία και στην Ισπανία. Εκπαιδεύτηκε αρχικά ως αγιογράφος στην Κρήτη, που αποτελούσε τότε τμήμα της ενετικής επικράτειας, και αργότερα ταξίδεψε στη Βενετία. Στην Ιταλία επηρεάστηκε από τους μεγαλύτερους δασκάλους της ιταλικής τέχνης, όπως τον Τιντορέτο και τον Τιτσιάνο, του οποίου υπήρξε μαθητής, υιοθετώντας στοιχεία από τον μανιερισμό. Το 1577 εγκαταστάθηκε στο Τολέδο, όπου έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του και ολοκλήρωσε ορισμένα από τα πιο γνωστά έργα του.
Στις 18 Ιανουαρίου χτύπησαν οι καμπάνες από το Τολέδο για να τιμήσουν τον μεγάλο Έλληνα ζωγράφο Ελ Γκρέκο (Δομίνικο Θεοτοκόπουλο). “Ο προφήτης των μοντέρνων καιρών”, όπως χαρακτηρίζεται θα του αποδοθεί τιμή για μια ολόκληρη χρονιά στην χώρα όπου τον “γέννησε” καλλιτεχνικά, την Ισπανία.
Στο Τολέδο, την πόλη όπου έζησε, καθιερώθηκε και μεγαλούργησε από τα 36 του χρόνια ως τον θάνατό του, στα 73 του, το 1614, όλη η πόλη συμμετέχει στην επέτειο μέσα από μια πληθώρα εκδηλώσεων. Οι επισκέπτες του Τολέδο θα μπορούν να επισκεφθούν και πέντε κομβικά σημεία της πόλης, όπου βρίσκονται αυθεντικοί πίνακες του Ελ Γκρέκο.


Δευτέρα 28 Μαρτίου 2016

Η νηστεία στην ορθοδοξία και η σχέση της με την διατροφή των αρχαίων Ελλήνων!



Η νηστεία στην Ορθοδοξία είναι αποτέλεσμα μιας μακράς διαδικασίας που περιλαμβάνει πολλές συζητήσεις και διαφωνίες και άρχισε
από τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους. Επιβάλλει την αποχή από ορισμένα είδη τροφών και ποτών αλλά όχι πλήρη αποχή από κάθε τροφή όπως σε άλλες θρησκείες και πολιτισμούς.
Η Ελλάδα είναι χώρα με πολύπλοκο γεωγραφικό διαμελισμό. Περιλαμβάνει ορεινά συγκροτήματα οικισμών, νησιά, παραλιακούς και νησιωτικούς οικισμούς και παραγωγικές πεδιάδες. Ανάλογη ποικιλία παρουσιάζει η παραγωγή και η διατροφή. Στο χώρο αυτό δημιουργήθηκε ένας κώδικας διατροφικών συνηθειών που εξασφάλιζε το ελάχιστο των απαραίτητων για τον οργανισμό θρεπτικών συστατικών, την περίφημη από την αρχαιότητα ακόμη «λιτότητα» του Έλληνα ή "μεσογειακή διατροφή" στα νεώτερα χρόνια. Βάση της διατροφής αποτελούν, όπως είναι γνωστό, οι φυτικές τροφές, αυτούσιες ή μεταποιημένες και ελάχιστα οι ζωικές, συνυπολογιζομένων και των γαλακτοκομικών προϊόντων. Ο ίδιος ο λαός, παραγωγός και καταναλωτής της τροφής του, διαμόρφωσε εμπειρικά την απαραίτητη γνώση για τις ιδιότητες των τροφών και τη θρεπτική τους αξία. Προϊόντα όπως το λάδι, το κρασί ή το σιτάρι-ψωμί τα θεωρεί ιερά, επειδή γνωρίζει ότι προσδίδουν στον οργανισμό δύναμη ενέργεια και η έλλειψή τους αποδυναμώνει το σώμα, λόγος για τον οποίο τα εν λόγω είδη έχουν συνδεθεί με σημαντικές λατρευτικές συνήθειες (προσφορές, θείαΚοινωνία, νηστεία κ.λπ.).
Η νηστεία είναι συνάρτηση του θρησκευτικού βιώματος του αγροτικού πληθυσμού. Τον 14ο αι. ο περιηγητής Johann Shiltberger γράφει ότι οι Έλληνες «τις Τετάρτες δεν τρώνε ποτέ κρέας, την Παρασκευή τρώνε μόνο ψάρι και λάδι. Οι επίσκοποι νηστεύουν το κρέας όλο το έτος. Και στις νηστήσιμες μέρες δεν τρώνε τίποτε που να έχει αίμα. Το ίδιο και οι ιερείς. Κληρικοί και λαϊκοί νηστεύουν πενήντα μέρες τη Σαρακοστή, σαράντα πριν από τα Χριστούγεννα, τριάντα για τους δώδεκα Αποστόλους και δεκαπέντε για την Κοίμηση της Θεοτόκου». Ο Πουκεβίλ στο βιβλίο του "Ταξίδι στο Μοριά" (1805) περιλαμβάνει ολόκληρο κεφάλαιο για το διαιτολόγιο στην Πελοπόννησο, στο οποίο παρατηρεί ότι ουσιαστικά αυτό δεν διαφέρει από εκείνο των άλλων Ελλήνων, και αναφέρεται στη νηστεία: «Επειδή από θρησκευτική αρχή, υποβάλλονται σε πολύ μακριές νηστείες, τον περισσότερο χρόνο βλέπει κανείς το τραπέζι τους γεμάτο από ισχνά φαγητά. Πρόκειται, συνήθως, για τα πιο κοινά χορταρικά που φιγουράρουν στην κουζίνα τους. Το λάδι και το βούτυρο αποτελούν τη βάση των φαγητών και τα
κυριότερα καρυκεύματα είναι το πιπέρι, η μέντα, η ρίγανη, οι πιπεριές και τα πιο δυνατά αρωματικά. Είδα, σε όλα σχεδόν τα γεύματα, να σερβίρουν μαύρες καιαλατισμένες ελιές της Κορώνης, χαβιάρι και καμιά φορά και πουτάργκα (αυγά κέφαλου ξεραμένα, αλατισμένα και καρυκευμένα, ταραμά).
H νηστεία, όπως την εννοούμε σήμερα, είναι αποχή από ορισμένα είδη τροφών αλλά και ποτών, δηλαδή τρόπον τινά μια τροποποίηση των διατροφικών συνηθειών και όχι πλήρης αποχή από κάθε τροφή, για συγκεκριμένο διάστημα χρόνου, όπως ήταν και στην αρχαιότητα και όπως δηλώνει και η ετυμολογία της λέξεως. Tο γεγονός αυτό, όπως και η ευρύτερη αποδοχή και επιβολή της και η ένταση του θρησκευτικού βιώματος κατά την τήρησή της, την καθιστά ιδιαίτερα σημαντική ως πολιτισμικό φαινόμενο για τη διατροφή του λαού.




Παρασκευή 25 Μαρτίου 2016

ΚΑΡΙΟΦIΛΙ, ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ.



«Θα πάρω το τουφέκι μου, τ΄ άγιο το καριοφίλι»
Το όπλο που έπαιξε τον σημαντικότερο ρόλο στην Επανάσταση του 1821, και έγινε το "προσκεφάλι" καθώς και ο αχώριστος φίλος των αγωνιστών ήταν το γνωστό, σε όλους μας καριοφύλι. Αποτέλεσε, όπως είπαμε, τον αχώριστο σύντροφο των κλεφτών και των αρματωλών και ο ήχος του αποτέλεσε μελωδία για δίκαιους αγώνες. Ήταν ένα υπέροχο όπλο. Την ονομασία του την έλαβε από τον οίκο κατασκευής του, την βενετική οπλουργία του CΑRLΟ E. FIGLI.
Πιο συγκεκριμένα, κατασκεύαζαν μόνο τον μηχανισμό ενώ το υπόλοιπο το κατασκεύαζαν ερασιτέχνες οπλουργοί ανά τόπους ή αυτοί που το χρησιμοποιούσαν κάνοντάς το ατομικό αφού σε πολλές των περιπτώσεων προσαρμόζονταν με τον σωματότυπο του κάθε αγωνιστή και μόνον με αυτού. Η ολοκλήρωση έπαιρνε μεγάλο χρονικό διάστημα. Η μεγαλύτερη χρονοτριβή ήταν η εύρεση του κατάλληλου ξύλου, καρυδιά ως επί το πλείστον, να το σκαλίσουν και να το διακοσμήσουν κατά το δοκούν. Η λεπτομέρεια και το μεράκι κατέληξε να συνυπάρξει με την λαϊκή μας παράδοση και να αλληλοσυμπληρωθούν.
Το καριοφίλι πάντα θα είναι χαραγμένο στην μνήμη μας σαν το μέσο το οποίο συνέβαλλε τα μέγιστα για την αναγέννηση του έθνους μας.

Τετάρτη 23 Μαρτίου 2016

Αλή Μουλάς - Δελγιώτης, Ιστορικό Διήγημα! (ΣΤ΄Μέρος)

ΑΛΗ ΜΟΥΛΑΣ  Ιστορικό Διήγημα υπό Αγ. Τσελάλη  ( Ολυμπιακά Χρονικά 1970)


Τά έχασαν. Η ταραχή και η σύγχυση αφάνταστη, απερίγραπτη. Έκαναν να πισωπατήσουν. Σφύριζαν στα νώτα τους τα βόλια.Δείλιασαν, τσάκισαν. Άλλοι έπεφταν πληγωμένοι, άλλους τους έπαιρνε του ποταμού το ρέμα. Έλυωναν τα χιόνια στα βουνά και το ποτάμι ήταν φουσκωμένο.
Έξαλλοι έφευγαν άτακτα, αλλόφρονες, κατρακυλούσαν προς τη ρεματιά, να διαβούν το γεφύρι του Αλφειού. Πνίγηκαν πολλοί. Πέταξαν τα΄ άρματα κι έφευγαν, δεν ήξεραν πούθε να κάμουν οι αγάδες. Έτρεχε ξέφρενος ο πελώριος Αβδούλαγας.
- Στάσου ρε να πολεμήσης…Του φώναξε ο Αγγελής, ο Βώβος, που έστεκε στα βράχια πάνω από την γέφυρα του Αλφειού, άγγελος της λευτεριάς, χάρος της τυραννίας.
Αυτός, έτρεχε. Έφευγε. Σημάδεψε ο Βώβος, του έρριξε. Έπεσε κείνος μπρούμητα, κατρακύλισε στα μυτερά βράχια της όχθης…Το πελώριο κορμί του και τα κεμέρια του ξεσκίστηκαν. Γέμισαν τα βράχια κρέατα και γρόσια.
Ο Αλή Μουλάς είδε, έσφιξε του αλόγου του τα χαλινά κι φώναξε άγρια:
- Γιουρούσι, φωτιά στη φωτιά. Και ξεπέζεψε, έπιασε μετερίζι ένα πουρνάρι κι άδειασε τα πιστόλια του στου Αγγελή το στήθος. Το βόλι τον πέτυχε κατάκαρδα. Έγειρε ο γέρος κι έπεσε. Έστρεψε ο Αλή Μουλάς προς την ποταμιά να φτάσει να προστατεύσει του δικούς του, την Εμινέ.
Δεν πρόφτασε. Είδε ο Φωτεινός ο Βώβος κι έτρεξε, τον έφτασε κι άδειασε τη πιστόλα του στην πλάτη του.Κοντοπόδιασε, βόγγιξε, εταλαντεύθη, έγειρε κι έπεσε    πλευρά πάνω στα κοντοπρίνια. Τον δρασκέλισε ο Φωτεινός κι εγύρισε ανήσυχος να βοηθήσει τον πατέρα του, που κείτονταν αιμόφυρτος.
Με το δρασκέλισμα ακούει τον λαβωμένο που βόγγαγε κι έλεγε αναστενάζοντας.
- Που είσαι, καλέ μου αδερφέ; Γύρισε πίσω πάρε με…
Παραξενεύτη ο Φωτεινός, γύρισε πίσω, τον κύταξε. Ανάφερνε ο Αλή Μουλάς και στριφογύριζε σαν το λαβωμένο φείδι και μούγγριζε κι έσφιγγε τα δόντια από τον πόνο. Τα μάτια του, θολωμένα, πονεμένα μισάνοιξαν προς τον Φωτεινό, που έστεκε πάνω απ’ το κεφάλι του.
Ο Φωτεινός- κόχλαζε μέσα του τού πολεμιστή ο θυμός, του γιού ο πόνος και το μίσος για του γονιού του το φονιά – έσυρε το γιαταγάνι του να τον αποτελειώση.
Ο Αλή Μουλάς τον κύτταξε κατάματα με τα σβυσμένα μάτια του. Κι ήταν η ματιά του παράξενη, γιομάτη ικεσία. Σαν να ζητούσε ελέηση, βοήθεια και συγχώρεση. Εξέχυνε έντονα, έκδηλα, μια στοργή που χρόνια έβραζε μέσα του και ήθελε να φουσκώσει και να ξεχυθεί. Πυκνωμένη μέσα στα σπλάχνα του σα να ανλύεται τώρα, τούτη τη στιγμή, και ξεχύνονταν από τα στήθεια του ζεστή σαν το αίμα του, που έτρεχε από την πλάτη του. Τα ματοφυλλά του ανασηκώνονταν με δυσκολία. Και η ματιά του, μελαγχολική, πονεμένη, στυλώθηκε στο πρόσωπο του Φωτεινού.
Εστάθη με το σπαθί γυμνό στο χέρι, σηκωμένο ο Φωτεινός. Σαν να εμαγνητίστη από την φωνή του λαβωμένου, από το βλέμα του. Σαν να συμπόνεσε, να ελυπήθη τον τραυματισμένο άνθρωπο. Κάτι σκίρτησε μέσα του, του γέμισε τα σπλάχνα συμπόνοια και συμπάθεια για τούτον το λαβωμένο, που κείτεται στα πόδια του και βογγάει και τον κοιτάει στα μάτια. Για τούτον τον Τούρκο που τυρώννησε το γένος του, σκότωσε το πατέρα του…
Κάτι παράξενο, αλλόκοτο τον συνεπήρε. Το χέρι του αδράνησε κι έγειρε, και το γιαταγάνι άγγιξε του λαβωμένου το πρόσωπο. Το κοίταξε εξεταστικά, εταστικά και σαν να τον ώθησε κάποια από μέσα του φωνή, έσκυψε και τον ρώτησε:
- Πες μου, εσύ ρε άνθρωπε, πούθε κρατεί η γεννιά σου; Πούθε είναι η μάννα σου και από πού η σειριά σου;
- Εγώ είμαι ο Αλή Μουλάς. Πρώτα με λέγαν Γιάννη. Η μάνα μου απ’ του Μπέρεκλα, ο κύρης μου απ’ του Δέλγα. Είχα αδερφό τρανύτερο κι αυτός εβγήκε Κλέφτης, μαζί με τον πατέρα μου.
Η ψυχή του Φωτεινού αναταράχτη, και το μυαλό του επήγε στον τουρκεμένο, τον αλλαξόπιστο αδερφό. Εστάθη απάνω στο κεφάλι του ασάλευτος, βουβός. Εκείνος τον κοίταξε ικετευτικά και στοργικά. Τον εμαγνήτιζε τούτη η ματιά. Σαν να τη γνώριζε, κάπου να την είχε ξαναϊδή. Ένα σκίρτημα αλλόκοτο, παράξενο του γέμιζε τα σπλάχνα του με συμπάθεια. Κι ένστικτα, ψυχόρμητα, τον άρπαξε στην  αγκαλιά του, τον έκοψε στον ώμο, τον έφερε γοργά στο μέρος που κείτονταν ασάλευτος, νεκρός ο Αγγελής ο Βώβος και τον απόθεσε δίπλα στον γέρο απαλά.
Έσκυψε, χαϊδεψε, φίλησε τον πατέρα του νεκρό. Γύρισε, ξέγδυσε τον λαβωμένο, έβγαλε τη σημαία απ’ το κοντάρι, του έδεσε την πληγή σφιχτά. Κρέμασε τα όπλα τους στον ώμο του ζυγαριά με τα δικά του, τους εφορτώθη στην πλάτη και τους δυο και πήρε τον ανήφορο, έφθασε στο χωριό, στο Στρογγυλό, που ήταν γιατρός με τα νιστέρια του και με τα γιατροσόφια του.
- Γιατρέ, πολλούς εγιάτρεψες, σφαγμένους, λαβωμένους. Κι εμέ τον αδερφούλη μου δε θα τον γιατρέψεις;…Είπε και τον απόθεσε μπροστά στον γιατρό.
- Τι να την κάμω την ζωή, Τούρκος και πατροκτόνος; Ψιθύρισε ο Αλή Μουλάς.
- Να ζήσεις αδερφούλη μου κι ας είσαι τουρκεμένος.
Είδε το νεκρό γέρο Αγγελή, εξέτασε του πληγωμένου την πληγή, κίνησε το κεφάλι του ο γιατρός.
- Εγώ πολλούς εγιάτρεψα τραυματισμένους. Μα του αδερφού σου η πληγή βαθειά ‘ ναι και δε γειαίνει…
- Αν θέλεις αίμα γιατρικό, πάρε απ’ την καρδιά μου.
Τον κοίταξε ο γιατρός λυπητερά, γύρισε ξανά εξέτασε τον τραυματισμένο. Εκείνος εσήκωσε το χέρι του, έκανε τον σταυρό του κι έγερνε, αγκάλιασε το άψυχο κορμί του γέρο Αγγελή του Βώβου και ξεψύχησε.
Ο Φωτεινός έσκυψε τους εφίλησε, έβγαλε την καπότα του, τους σκέπασε, έσυρε τη σημαία, διάτρυτη από τα βόλια κι από τις σπαθιές, καταματωμένη από το αίμα πατέρα και παιδιού, την έδεσε στο κοντάρι κι έφυγε, βρήκε τους πολεμιστές, που γύριζαν από τον Αλφειό, καταφορτωμένοι λάφυρα. Ύψωσε την σημαία κι είπε: - Στο Λάλα να διώξουμε κι εκείνους. Και κίνησε μπροστά.
Οι Τούρκοι κλείστηκαν στα κάστρα. Κατάπληκτοι και καταφοβισμένοι. Πως, πότε εξύπνησε και δυνάμωσε κι άντρειωσε οραγιάς;…

ΤΕΛΟΣ



Τρίτη 22 Μαρτίου 2016

Η αρχή της Ελληνικής Επανάστασης!



Μετά ταύτα την 24 εις Πάτρας συνεκρούσθησαν οι Έλληνες μετά των Τούρκων την 25 οι εν Βοτσίτση Τούρκοι μετέβησαν εις Σάλωνα την 26  ο Σισίνης μετά τών Γαστουναίων επολιόρκησαν τους εις Χλεμοΰτσι καταφυγόντας Τούρκους της Γαστούνης.  Επίσης οι εν Πύργω Έλληνες υπό τον Χαράλαμπον Βιλαέτην, Πέτρον Μήτσον, Α. Παπασταθόπουλον, Λ. Κρεστενίτην και τού υίούς τοΰ Θ Κολοκοτρώνη Πάνον και Ίωάννην τον μετά ταϋτα έπονομασθέντα Γενναίον (οίτινες τότε ήλθον έκ της Ζακύνθου), έπανέστησαν τήν δέ 2 Απριλίου όρμησαντες κατ’ αυτών και οι εν Λάλα Τούρκοι συνήψαν μάχην καθ’ ην έφονεύθησαν Τούρκοι μεν 30 Έλληνες δέ 35, έξ ων οι μέν έφονεύθησαν ,οί δέ επληγώθησαν και άλλοι ηχμαλωτίσθησαν.  Και ούτω βαθμηδόν προήχθη ή έπανάστασις εις τήν Άχαίαν. Ό δέ Κολοκοτρώνης άπεβιβάσθη τήν 6 Ιανουαρίου εις Σκαρδαμούλαν της Μάνης ήτις εθεωρεΐτο ως στρατιωτική εστία και ως κέντρον δια την έκρηξιν της επαναστάσεως και ήρχισε νά διενεργή διά την πραγματοποίησίν του μελετωμένου σκοπού. Ή άφιξις του δέ ηύξησε τους φόβους και τας υπόνοιας της τουρκικής εξουσίας ήτις δια ταύτα έγραψε τόν Μαυρομιχάλην  να τον πληροφορήση περί αυτού και εί δυνατόν να τον συλλάβη. Άλλ’ ο Μαυρομιχάλης  εκάλυψε τον σκοπόν τίς ελεύσεως του Κολοκοτρώνου διά διαφόρων επίπλαστων αιτιών την δέ συλληψίν του άπεποιήθη,  αλλά και αν ήθελε δεν ήδύνατο διότι δ Μούρτζινος, όστι τόν ύπερασπίζετο ήτον επίσης ισχυρός και αυτοί οι συγγενείς του δεν ήθελον ενδώσει εις τούτο.

Τρίτη 15 Μαρτίου 2016

‘’ΓΕΛΑΕΙ Ο ΜΩΡΟΣ ΚΑΝ ΤΙ ΜΗ ΓΕΛΟΙΟΝ ΕΙ’’.

Γράφει ο αγαπητός φίλος Όμηρος ΑΛεξάνδρου:


Είμαι πολύ περίεργος να μάθω τι είναι ακριβώς αυτό που λεει, με σαρδόνιο γέλιο, ο Πρόεδρος του Γιούρογκρουπ  Ντάισελμπλουμ στο δικό μας, τον Υπουργό Οικονομικών Χάρη Γεωργιάδη και ξεσπά σε αυτά τα χαχανητά. Η εικόνα είναι από την πρόσφατη συνεδρίου του Γιούρογκρουπ με το οποίο επισημοποιήθηκε η έξοδος της Κύπρου από το Μνημόνιο. Αναρωτιέμαι, είναι το γεγονός της εξόδου από το Μνημόνιο από μόνο του, επαρκής λόγος να ξεσπά ο δουλικότερος των δουλικών και Yes Man της Τρόικα σε αυτό το ξεκαρδιστικό γέλιο;
 Θα μπορούσα και εγώ με την σειρά μου να ξεσπάσω σε γέλιο μέχρι φυρμού ακούγοντας τον Πρόεδρο Αναστασιάδη να παινεύεται  ότι: ‘’Τα καταφέραμε μετά από 3 χρόνια σκληρής δουλείας’’ και όχι δουλειάς…γλώσσα λανθάνουσα….Η ακούγοντας τον Αβέρωφ Νεοφύτου, άλλως Φούλλη ομορφούλλη , να λέγει την δική του κοτσάνα…’’ «Επανακτούμε την εθνική μας κυριαρχία, επανακτούμε την αξιοπρέπειά μας», Είμαι σίγουρος, ότι γέλιο μέχρι σκασμού θα έχουν κάνει και τα γεράκια της Τρόικα παρακολουθώντας τις δηλώσεις Αναστασιάδη και των παρατρεχάμενων του.
 Τις απάνθρωπες, σκληρές και επώδυνες αποφάσεις των μασόνων της Τρόικα και του Γιούρογκρουπ για τον Κυπριακό Λαό, τις αποδέχθηκε αρχικά ο Αναστασιάδης με το κούρεμα καταθέσεων τον Μάρτη του 2013 και μετά συνέχισε να τις αποδέχεται ο Χαρούλλης, που μέσα σε τρία χρόνια τα αυτιά του από το πολλή τράβηγμα μεγάλωσαν ακόμη πιο πολύ. Αυτός ο δουλικός τύπος χαρακτηρίστηκε από τα γεράκια της ‘’Ευρώπης της Αλληλεγγύης’’  ο καλύτερος μαθητής. Χαρακτηρίστηκε έτσι γιατί απλά στα τρία χρόνια που είναι υπουργός οικονομικών, δεν είπε ποτέ μα ποτέ, ούτε ένα όχι στους δασκάλους του και μελλοντικούς εργοδότες του. Και όπως όλοι ξέρουμε από το σχολείο, ο καλός μαθητής που οι δάσκαλοι του, του βάζουν άριστα στο έλεγχο, δεν είναι μόνο ο μελετηρός αλλά και ο συνεργάσιμος μαθητής
 Τα γεράκια του Γιούρογκρουπ σάρκαζαν για το γεγονός ότι το πείραμα τους πέτυχε και ταυτόχρονα το πειραματόζωο τους δεν πέθανε ακόμη. Ήταν ευτυχισμένοι γιατί το θύμα τους επέζησε μετά που το μοναδικό πείραμα παγκοσμίως (κούρεμα καταθέσεων), αν και κατέστρεψε τις τράπεζες και την οικονομία του θύματος, το θύμα είναι ακόμη μισοζώντανο. Τι και αν ένας λαός είδε μέσα σε μία νύκτα να χάνονται κόποι και μόχθοι δεκαετιών; τι και αν χάθηκαν 10 δισεκατομμύρια από τις καταθέσεις των κυπρίων πολιτών;  Τι και αν χιλιάδες άνθρωποι πτώχευσαν, έμεινα άνεργοι και ψάχνουν τροφή στα σκουπίδια για να επιβιώσουν, εκεί που ψάχνουν τροφή και τα γνωστά πειραματόζωα των επιστημόνων, τα ποντίκια; Τι και αν χιλιάδες νέοι οδηγήθηκαν απελπισμένοι στη ξενιτιά για να βρουν δουλειά; Τι και αν χιλιάδες άνθρωποι τρέχουν στα κοινωνικά παντοπωλεία για να μην πεθάνουν από πείνα; Τι και αν χιλιάδες οικογένειες θα ξεσπιτωθούν αμέσως μετά τις εκλογές του Μάη; Μήπως όλα έγιναν για να επιβάλουν στη Κύπρο, μέσω της λύσης της αντιδημοκρατικής και ρατσιστικής λύσης της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας την πλήρη τουρκοποίηση;
 Η έξοδος από το Μνημόνιο δεν σημαίνει τίποτα, απλά τερματίστηκαν οι εισπράξεις των δόσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τρόικα. Απλά τελείωσαν τα γνωστά ‘’πακέτα’’. Τώρα ξεκινούν τα δύσκολα, τώρα που θα αρχίσουμε να πληρώνουμε τα χρωστούμενα που αποτελούν περίπου το 95% των δανείων που μας παραχώρησαν. Τώρα ξεκινούν τα σκληρά μέτρα λιτότητας για να εξοικονομηθούν χρήματα για να πληρωθούν οι δόσεις και αν η οικονομία δεν παράγει και δεν αναπτύσσεται ικανοποιητικά, οι δόσεις της Τρόικα δεν θα πληρώνονται από εισοδήματα του κράτους αλλά από δανεισμό από τις αγορές με μεγαλύτερο επιτόκιο από αυτό του Μνημονίου
 Οι δόσεις για τα χρωστούμενα θα αρχίσουν να πληρώνονται  από το 2019 και θα διαρκέσουν μέχρι το 2031 για να εξοφληθεί το ποσό των 7,5 περίπου δις πλέον των τοκοχρεολυσίων, ενώ ταυτόχρονα πρέπει να εξυπηρετείται και ο δανεισμός που είχαμε και έχουμε από άλλες πηγές. Τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα στην παρούσα φάση καθ’ ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ξεπερνούν το 155% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος ΑΕΠ  ενώ η ανεργία ξεπερνά κατά πολύ το 16% που επικαλείται η Κυβέρνηση. Η στατιστική υπηρεσία δεν λαμβάνει υπόψη στο στατιστικό δείγμα τους κύπριους που μεταναστεύουν, ούτε τους νέους που μετά τις σπουδές τους, που υπό κανονικές συνθήκες θα επέστρεφαν στην Κύπρο, δεν επιστρέφουν και μένουν στο εξωτερικό για να βρουν δουλειά. Το δημόσιο χρέος παραμένει στο 108% του ΑΕΠ, και είναι σημαντικά πιο πάνω από το χρέος που είχαμε πριν μπούμε στο Μνημόνιο. Οι πολίτες κινδυνεύουν καθημερινά να πεθάνουν γιατί το κράτος αδυνατεί να τους προσφέρει στοιχειώδη νοσοκομειακή περίθαλψη και φάρμακα. Η παραγωγικότητα στο δημόσιο είναι ανύπαρκτη και η γραφειοκρατία εξοργίζει τους πολίτες και διώχνει τους ξένους επενδυτές.    
 Πέραν των πιο πάνω οι ξένοι δεν μας εμπιστεύονται και δεν έρχονται να επενδύσουν για να επέλθει ανάπτυξη και μείωση της ανεργίας. Αν δε στα πιο πάνω προσθέσουμε και την μεγάλη κοινωνική αναταραχή που θα επιφέρουν οι εκποιήσεις, μπορεί να αντιληφθεί κάποιος το ζοφερό περιβάλλον το οποίο ο Αναν στασιάδης και ο Χαρούλλης ηθελημένα αγνοούν και χαζοχαρούμενα πανηγυρίζουν.
 Είμαι βέβαιος ότι τώρα που βγήκαμε από το Μνημόνιο θα αρχίσουμε τις ίδιες μαλακίες του παρελθόντος και θα σκορπούμε απλόχερα χρήμα για ψηφοθηρικούς σκοπούς. Ήδη ο Χαρούλλης έδωσε το στίγμα τις πολιτικής που θα ακολουθήσει: Αύξηση της κρατικής χορηγίας στα κόμματα, αυξήσεις μισθών Βουλευτών, αγορά νέων πολυτελών αυτοκινήτων αξιωματούχων, μείωση της στρατιωτικής θητείας και πρόσληψη 3000 επαγγελματιών οπλιτών, προσλήψεις στην αστυνομία και σε άλλες θέσεις του δημοσίου, κ.λ.π
 Από την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας τα αμαρτωλά κόμματα εξουσίας ξέρουν πολύ καλά τι πρέπει να κάνουν για να διατηρηθούν στην εξουσία, να τα έχουν καλά δηλαδή με τον ευρύτερο δημόσιο τομέα του οποίου εξασφάλιζαν για δεκαετίες τώρα βασιλικές παροχές σε σχέση με τον ιδιωτικό τομέα. Γιατί να τα έχουν καλά; Μα απλά γιατί ο ευρύτερος δημόσιος τομέας αριθμεί 70χιλ., παντρεμένοι γίνονται 140 χιλ. και με ένα και όχι δύο και τρία παιδιά γίνονται 210 Χιλ. Αν δε σε αυτούς προσθέσει κανείς και τους συνταξιούχους του δημοσίου, ο αριθμός αυτών που ανακυκλώνει και εναλλάσσει στην εξουσία το αμαρτωλό κατεστημένο φθάνει στις 380 περίπου χιλιάδες. Τώρα καταλάβατε γιατί δεν μπορούμε να απαλλαγούμε από το αμαρτωλό κομματικό κατεστημένο, γιατί απλά αυτό το κατεστημένο και ο ευρύτερος δημόσιος τομέας είναι συγκοινωνούντα δοχεία. To Μνημόνιο απέτυχε οικτρά γιατί δεν κατάφερε να νοικοκυρέψει τα δημόσια οικονομικά και να απαλείψει τις στρεβλώσεις που υπήρχαν. Δεν κατάφερε να σμικρύνει το χάσμα μεταξύ των αποδοχών του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα.  
 Ο κυπριακός λαός πρέπει επιτέλους να αντιληφθεί το επαίσχυντο και προδοτικό παιχνίδι εξουσίας που έπαιξε ο Αναστασιάδης με το ανόητο και άρρωστο ανθρωπάκι τον Δημήτρη Χριστόφια σε βάρος του και που ήταν η αίτία της σημερινής οικονομικής κατάρρευσης. Πάνω στην απελπισία του ο ξεσπιτωμένος και εξαθλιωμένος οικονομικά κύπριος είμαι σίγουρος ότι θα ξεσπάσει μετά τον Μάη και θα γίνει βίαιος και απρόβλεπτος. Οι κάθε πολιτικάντηδες, Αναν ιάδιες και Χαρούλληδες και οι όμοιοι τους, που σήμερα βλακωδώς χαριεντίζονται για τα ‘’επιτεύγματα’’ τους, θα τα καταφέρουν άραγε να ξεφύγουν από την οργή του λαού και να καταφύγουν στο εξωτερικό για να εργοδοτηθούν από τους εργοδότες τους;

Παρασκευή 4 Μαρτίου 2016

Η Μαφία του ελαιολάδου!




Είναι μια υποψία, που διακατέχει τους ανθρώπους από αγροτικές περιοχές που παράγουν το αγαθό αυτό, εδώ και δεκαετίες και απάντηση δεν έχουν λάβει. Παράγουν ελαιόλαδο με πολύ κόπο, κάτω από αντίξοες καιρικές συνθήκες και με τον κίνδυνο των καιρικών φαινομένων είτε εντόμων που καραδοκούν να ροκανίσουν το αγροτικό εισόδημα οικογενειών χωρίς άλλους ετήσιους πόρους. Οι μεσάζοντες, λεγόμενοι και έμποροι, παίρνουν έτοιμο το λάδι και το διακινούν κατά το δοκούν με αποτέλεσμα να φθάνει στο πιάτο του καταναλωτή, ειδικά στο εξωτερικό, ακόμη και πάνω από 20 ευρώ το λίτρο. Η διακίνηση αυτή γίνεται υπό την εποπτεία ανθρώπων που ελέγχουν αποκλειστικά το προϊόν και το βαπτίζουν έξτρα παρθένο χωρίς να πληρεί τις προϋποθέσεις με αποτέλεσμα να καρπώνονται περισσότερο κέρδος σε συνδυασμό με τις αλλαγές στον τόπο και την χώρα προέλευσης. Το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο είναι θεωρητικά η καλύτερη και πιο αγνή ποιότητα λαδιού που μπορεί να παραχθεί. Για να πάρει κανείς την πολυπόθητη ένδειξη ου έξτρα παρθένου ελαιολάδου και να την χρησιμοποιεί στην αγορά, πρέπει να πιστοποιήσει ότι το λάδι του παράγεται  σε ελεγχόμενο κλίμα και χωρίς διαλύτες ώστε να μην επηρεάζεται από μεγάλες μεταπτώσεις στην θερμοκρασία.
Σε ελέγχους, λόγου χάριν, που έγιναν στις ΗΠΑ μόνο το 20% και λίγο παραπάνω του Ιταλικού ελαιολάδου που φθάνει εκεί ως έξτρα παρθένο είναι ακριβώς αυτό που αντιπροσωπεύει. Το υπόλοιπο νοθεύεται στην χώρα προέλευσής του κυρίως με ηλιέλαιο με την προσθήκη σταγόνων χλωροφύλλης που προσδίδουν στο παραγόμενο προϊόν το επιθυμητό χρώμα του ελαιολάδου. Κάτι παρόμοιο συμβαίνει με το μοδάτο αγουρέλαιο που ως νοθευμένο περιέχει και εκχύλισμα μέντας ή άλλων φυτών για να επιτύχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Στην δημοφιλή τηλεοπτική εκπομπή  "60 Λεπτά " στο αμερικανικό δίκτυο CBS τέθηκε το θέμα τις νοθείας του ελαιολάδου και οι αποκαλύψεις ήταν συνταρακτικές. Η νοθεία βέβαια δεν είναι νέο φαινόμενο ούτε αποκλειστικά Ιταλικό. Όμως η διαφορά είναι πως η Ιταλική Μαφία ελέγχει την διακίνηση του ελαιολάδου σε  μεγάλο βαθμό. Στην εκπομπή μίλησε και ένας Σικελός παραγωγός που αντιμάχεται την Μαφία έχοντας δημιουργήσει έναν συνεταιρισμό με άλλους 200 παραγωγούς. Ο παραγωγός ανέφερε πως την ημέρα που δημιουργήθηκε αυτή η ένωση του έκαψαν το αυτοκίνητο και μέρος του σπιτιού, ενώ βρίσκονταν εντός της οικίας του με την σύζυγο και την κόρη του.
Το Βίντεο από την εκπομπή του CBS μπορείτε να το δείτε εδώ:
http://www.oliveoiltimes.com/…/mafia-olive-oil-on-60-…/50203

Πέμπτη 18 Φεβρουαρίου 2016

Η σκάλα της ζωής του άντρα!



Η "σκάλα" ανήκει σε ομάδα λαϊκών ζωγράφων και κοσμούσε παλαιότερα καφενεία, ταβέρνες και σε λεωφορεία ακόμα. Ας δούμε όμως λεπτομερέστερα την αναπαράσταση αυτή και να ξεδιαλύνουμε το ιδεολογικό της νόημα. Η εικόνα χωρίζεται σε δυο νοηματικούς χώρους, όπου η άνοδος ταυτίζεται με την νεότητα και η κάθοδος με τα γηρατειά. Στην βάση της πυραμίδας υπάρχει το προπατορικό αμάρτημα με τον Αδάμ και την Εύα. Ξεκινώντας από τ΄αριστερά προς τα δεξιά θα δούμε τις τρεις μεγαλύτερες βιολογικές ενότητες-σταθμοί του άντρα που ξεκινά με την γέννηση-μωρό, την ενηλικίωση- ζευγάρωμα-αναπαραγωγή και τα γηρατειά-θάνατο. Με την γέννηση έρχεται το μωρό-αγόρι στον κόσμο φυσικά με την ύπαρξη μητέρας. Εν συνεχεία παρουσιάζεται στην ανέμελη παιδική ηλικία με την παρουσία μητέρας. Στα 20 παρατηρούμε τον άντρα να ερωτεύεται και να απουσιάζει η μητέρα πλέον ως υπόσταση αφού την θέση της παίρνει το "έτερον ήμισυ". Στα 30 έχει πλέον κaκαθιερωθεί στην κοινωνία και αυτό το υποδηλώνει το κοστούμι που φορά, ενώ πλέον έχει μπει στο νέο κύκλο της ζωής με την βιολογική ακολουθία και την απόκτηση τέκνων. Στα 40 και στα 50 η καταξίωση είναι εμφανής τόσο σε κοινωνικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο αλλά ταυτόχρονα αρχίζει και η "κάτω βόλτα". Η κάθοδος θέλει και υποστήριξη και ο πιο κατάλληλος γι΄αυτό είναι ο διάδοχος γιος που θα στηρίξει τον πατέρα, κάτι που θα ενδυναμωθεί με την ύπαρξη του εγγονού στο δεύτερο σκαλί της καθόδου. Ακολουθεί η πιο προχωρημένη ηλικία με την εφημερίδα στο χέρι και το κοστούμι που μας φανερώνει το κύρος της ηλικίας, ενώ στο επόμενο παρατηρούμε την απουσία κοστουμιού την θέση του οποίου έχει πάρει μια ρόμπα και η απαραίτητη ύπαρξη στήριξης από τον γιο ή τον εγγονό. Τέλος στο τελευταίο σκαλί ο άντρας είνα μόνος και ανήμπορος καθισμένος σε μια πολυθρόνα περιμένοντας το τέλος το επίγειου κύκλου του. Η μόνη του παρηγοριά είναι οι αναμνήσεις της ζωής του γιατί άλλη χαρά δεν έχει.
Όλη η ιδεολογία της ζωής του άντρα σε μια ανδροκρατούμενη κοινωνία μέχρι και τον προηγούμενο αιώνα, συμπυκνωμένη σε μια εικόνα ενός άσημου καλλιτέχνη που κοσμούσε μέρη εστίασης και διασκέδασης και στιγμάτισε γενιές και γενιάς.

Κυριακή 14 Φεβρουαρίου 2016

Η προσφορά της Σπάρτης στη φιλοσοφία η βραχυλογία.



(Μιλάει ο Σωκράτης)

Λοιπόν, θα προσπαθήσω να σας αναπτύξω τη γνώμη μου πάνω σ’ αυτή την ωδή, είπα. Δηλαδή, από τις ελληνικές χώρες η φιλοσοφία πρωτοφάνηκε στην Κρήτη και στη Σπάρτη και εκεί είναι περισσότερο απλωμένη· σε κανένα άλλο μέρος του κόσμου δεν βρίσκονται τόσοι σοφιστές όσοι εκεί.
 Μόνο που εκείνοι δεν το παραδέχονται και κάνουν τον αμόρφωτο, για να μη μάθει όλος ο κόσμος ότι εκείνο που τους κάνει ανώτερους από όλους τους Έλληνες είναι η σοφία (κάτι τέτοιο δεν κάνουν κι οι σοφιστές που μας έλεγε ο Πρωταγόρας;), και να μείνουμε με την εντύπωση ότι η πολεμικότητα και η αντρεία είναι που τους κάνει ανώτερους· κι αυτό, επειδή πιστεύουν ότι, αν οι άλλοι μάθουν τι είναι εκείνο που τους κάνει ανώτερους, όλοι θα επιδοθούν σ’ αυτό, τη σοφία.
 Τώρα όμως, με το να κρατήσουν μυστικό εκείνο, ξεγέλασαν όσους στις άλλες πολιτείες λακωνίζουν· κι έτσι στην προσπάθειά τους να τους μιμηθούν άλλοι σχίζουν τ’ αυτιά τους και τυλίγουν τα πόδια τους με λουριά και καταπιάνονται με τη γυμναστική και φορούν κοντά πανωφόρια, με τη σκέψη πως αυτά βέβαια είναι που κάνουν τους Λακεδαιμονίους πρώτους ανάμεσα στους Έλληνες.
 Οι Λακεδαιμόνιοι όμως, όταν θελήσουν να συζητήσουν ελεύθερα με τους σοφιστές του τόπου τους – βαριούνται βλέπεις πια να συζητούν μαζί τους κρυφά – διώχνουν από τη χώρα τους,  τους ξένους (και τους λακωνίζοντας που αναφέραμε και κάθε άλλον ξένο που βρίσκεται στη χώρα τους) και συζητούν με τους σοφιστές, χωρίς να τους παίρνουν είδηση οι ξένοι· κοντά σ’ αυτά δεν αφήνουν κανέναν νέο να κινήσει για άλλη πόλη – το ίδιο κάνουν και οι Κρήτες – για να μην ξεμάθει την αγωγή που πήρε στην πατρίδα του.
 Σ’ αυτές λοιπόν τις πολιτείες δεν βρίσκονται μονάχα άντρες, αλλά και γυναίκες περήφανες για τη σοφία τους.
 Και για να καταλάβετε ότι τα λόγια μου αυτά είναι αληθινά και ότι οι Σπαρτιάτες έχουν πάρει την καλύτερη μόρφωση πάνω στη φιλοσοφία και τη ρητορική, σας λέω τούτο: αν θελήσει κανείς να συζητήσει με τον τελευταίο από τους Σπαρτιάτες, θα διαπιστώσει πως πάνω στα περισσότερα θέματα αυτός φαίνεται ένα τίποτε· στη συνέχεια όμως, σ’ ένα οποιοδήποτε σημείο της συζήτησης, γυρνά και σου πετά ξαφνικά μια εντυπωσιακή φράση, σύντομη κι όλο νεύρο, σαν φοβερός ακοντιστής, έτσι που ο συνομιλητής του να φαίνεται κοντά του σαν μωρό παιδί, τίποτε περισσότερο.
 Αυτό το έχουν καταλάβει αρκετοί και από τους σημερινούς και από τους παλιούς, δηλαδή ότι καλύτερα λακωνίζει κανείς φιλοσοφώντας παρά ασκώντας τη γυμναστική, αφού παρατήρησαν ότι μόνο ένας άνθρωπος με τέλεια μόρφωση μπορεί να εκφράζεται με αυτόν τον τρόπο. Σ’ αυτούς ανήκει κι ο Θαλής ο Μιλήσιος κι ο Πιττακός ο Μυτιληναίος κι ο Βίας από την Πριήνη κι ο Σόλων ο συμπολίτης μας κι ο Κλεόβουλος από τη Λίνδο και ο Μύσων από τις Χηνές· έβδομον μαζί τους λογαριάζουν τον Χίλωνα τον Λακεδαιμόνιο.
 Όλοι αυτοί ήταν φανατικοί οπαδοί και εραστές και μαθητές της σπαρτιατικής παιδείας. Απόδειξη ότι κάτι τέτοιο ήταν η σοφία τους είναι οι σύντομες φράσεις, οι αξιομνημόνευτες που έχει πει ο καθένας τους και που, αφού συγκεντρώθηκαν όλοι αυτοί, τις έκαναν κοινό αφιέρωμα στον Απόλλωνα, στον ναό του στους Δελφούς, σαν τον πρώτο καρπό της σοφίας τους, χαράζοντας τα επιγράμματα που λέει και ξαναλέει όλος ο κόσμος: «γνώρισε τον εαυτό σου» και «μακριά από τις υπερβολές».
 Τώρα, για ποιο λόγο τα λέω αυτά; Γιατί τον παλιό καιρό μ’ αυτόν τον τρόπο φιλοσοφούσαν: με σύντομες φράσεις, σαν τους Λάκωνες. Έτσι και το ρητό αυτό του Πιττακού περνούσε από στόμα σε στόμα και το εκτιμούσαν ιδιαίτερα, και οι σοφοί το επαινούσαν, δηλαδή το «να ’ναι κανείς καλός είναι δύσκολο».
 http://www.egriechen.info

Κυριακή 7 Φεβρουαρίου 2016

Ο Αναστάσιος Παπαλέξης και ο συμβιβασμός με το Ελληνικό δημόσιο!


H οικογένεια Παπαλέξη κατείχε μεταξύ πολλών άλλων τσιφλικιών και τα χωριά Κρέσταινα και Γκρέκα. Στα κατάστιχα "λογιέται" ως κτηματίας Ανδριτσαίνης και είναι ένα ακόμη παράδειγμα της ληστρικής συμπεριφοράς των Ανδριτσάνων να εκμεταλευτούν την απελυθέρωση από τους Τούρκους, έναντι των συμπατριωτών τους Ολυμπίων. Είναι γεγονός πως κατέβηκαν ως και την Αγουλινίτσα (Επιτάλιο) για να καρπωθούν εκτάσεις μεγάλες αφήνοντας στους υπολοίπους ¨ψίχουλα" γαιών. Κατά τη τουρκοκρατία η Κρέσταινα αναφέρεται ως ιδιόκτητη των Αναγνώστη Δεληγιάννη και Αναστ. Παπαλέξη. Φαίνεται πως κατόπιν ο Παπαλέξης αγόρασε το μερίδιο του Δεληγιάννη. Δηλώνεται επίσης ότι ολόκληρη η αγροτική περιοχή εντός των ορίων των χωριών αυτών ανήκει στην οικογένεια.  Τα όρια των κοινοτήτων, που αποτελούσαν τους δήμους, είχαν καθορισθεί στη χώρα μας από τη δεκαετία του 1830, μετά από συμφωνία επιτροπών εκλεκτών κατοίκων των τοπικών δήμων και του δημοσίου.
Το έτος 1864, ο Αναστάσιος, ήγειρε αγωγή κατά του δημοσίου, ζητώντας να αναγνωριστούν στην ιδιοκτησία του, τα δάση και οι συστάδες των δένδρων του δημοσίου, που βρίσκονταν εντός των ιδιόκτητων τσιφλικιών του, Κρέσταινας και Γκρέκα.
Σύμφωνα με την συμβιβαστική παρούσα απόφαση, διακρίνεται ότι το δικαίωμα του Παπαλέξη προέρχεται από τουρκοκρατία και ότι δεν υπήρχε κάποιος πρόσφατος νόμος, περί «αναγκαστικής απαλλοτρίωσης», διαφορετικά το δημόσιο, δεν θα του παραχωρούσε τα δάση.
Πάντως είναι παράδοξο, ότι μετά από 36 χρόνια (δημιουργία του Ελληνικού κράτους το 1828) ζητά ο Παπαλέξης την ιδιοκτησία του, την οποία τελικά έλαβαν οι απόγονοί του το 1887, δηλ. μετά από 23 χρόνια, από την αγωγή και 59 χρόνια από τη πραγματική απαίτηση του 1828, και τούτο με συμβιβασμό, ο οποίος συνίσταται στη πληρωμή των δικαστικών εξόδων τα οποία ανέρχονται σε 5.000 δρχ. (ποσό αρκετά μεγάλο) αλλά συμφέρον δια τον Παπαλέξη διότι ελάμβανε δάση συμβατικής αξίας 10.000 δρχ.    
Θεωρητικά ο Παπαλέξης θα έπρεπε να είχε ζητήσει και την αποζημίωση χρήσης των δασών από το δημόσιο και τούτο από το έτος 1828, αλλά αυτό δεν καταγράφεται στο παρόν έγγραφο.
Η ευνοϊκή, για τους Παπαλεξαίους απόφαση, μάλλον οφείλεται και στη «βοήθεια» κάποιων υψηλά ιστάμενων προσώπων, πιθανότατα συγγενών, κατά τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, δεδομένου ότι οι γιοί του Αναστασίου εκλέχθηκαν βουλευτές, ο μεν Αλέξιος το 1869, ο δε Παναγιώτης το 1874, αλλά και αυτών την έδρα «κληρονόμησε» ο Νικόλαος εκλεγόμενος από το 1887 μέχρι το 1910 αρκετές φορές.  
Παρακάτω θα παραθέσω τον συμβιβασμό του Δημοσίου με τους απογόνους του εκλιπόντος προεστού Αναστασίου Παπαλέξη.

13.7.1888.   Συμβιβασμός Παπαλέξη με το Δημόσιο.    
Αντιγραφή.

Αριθ.  13.892        
Εν Αθήναις σήμερον την δεκάτην τρίτην Ιουλίου του χιλιοστού οκτακοσιοστού ογδοηκοστού ογδόου έτους ημέραν Τετάρτην εν τω συμβολαιογραφείω μου κειμένω εν τη επί της οδού Πλούτωνος  υπ’ αριθ. 6  οικίᾳ των κληρονόμων Ραφαήλ Γάσπαρη ενώπιον εμού του Συμβολαιογράφου και κατοίκου Αθηνών Γρηγορίου Μπαρκά και των γνωστών μοι μαρτύρων Νικολάου Ράδου   δικηγόρου και Σωτηρίου Κανάτου Δημοσίου υπαλλήλου κατοίκων Αθηνών πολιτών Ελλήνων εχόντων τα νόμιμα προσόντα και μή εξαιρετέων ενεφανίσθησαν αφ’ ενός μεν ο κύριος Μιλτιάδης Ράλλης  νομικός Σύμβουλος και πληρεξούσιος του επί των Οικονομικών Υπουργού   εκπροσωπούντος το Δημόσιον δυνάμει του υπ’ αριθ. 68743 της έκτης Ιουλίου 1888 ογδοηκοστού ογδόου έτους εγγράφου του Υπουργού των Οικονομικών  προσαρτομένου εν τω παρόντι  και αφ’ ετέρου ο Κος Νικόλαος Παπαλέξης   κτηματίας κάτοικος Ανδριτσαίνης και διαμένων ενταύθα δι’ εαυτόν και ως πληρεξούσιος της Καλλιρρόης Χήρας Αλεξίου Παπαλέξη   και επιτρόπου των ανηλίκων τέκνων της Αναστασίου, Γεωργίου και Ελένης Αλεξίου Παπαλέξη, κατοίκων απάντων Ανδριτσαίνης δυνάμει του υπ’ αριθ. 2502 της πέμπτης Ιουλίου 1888 ογδοηκοστού ογδόου έτους πληρεξουσίου γενομένου ενώπιον του Συμβολαιογράφου Ανδριτσαίνης Ν. Ι. Τζαννέτου   προσαρτωμένου εν τω παρόντι  και Γεώργιος Δ. Καρυτινός Αρειοπαγίτης    κάτοικος Αθηνών ενεργών ως επίτροπος των ανηλίκων του αποβιώσαντος Παναγιώτου Παπαλέξη τέκνων Αικατερίνης και Δημητρίου κάτοικοι άπαντες Αθηνών και εξέθεσαν τα εξής  γνωστοί  άπαντες,  ο Αναστάσιος Παπαλέξης  ήγειρε κατά του Δημοσίου, μετά προηγουμένην αίτησιν θεραπείας του από Πέμπτης Νοεμβρίου 1864 εξηκοστού τετάρτου έτους,  αγωγήν του ενώπιον των εν Καλάμαις Πρωτοδικών δι’ ής διεξεδίκει τα εντός των ιδιοκτήτων αυτού χωρίων Κρέσταινα και Γκρέκα δάση  και το εν τοις αγροίς αυτών σποραδικώς δένδρα και εζήτη την απόδοσιν τωνεισοδημάτων αυτών από του 1855 πεντηκοστού πέμπτου έτους μέχρι παραδόσεως διαρκούσης της δίκης ταύτης απεβίωσεν, το πρώτον, ο ενάγων Αναστάσιος Παπαλέξης και κληρονομιθείς εξ αδιαθέτου παρά των τέκνων του Αλεξίου, Παναγιώτου και Νικολάου,  κατόπιν απεβίωσαν προσέτι οι Αλέξιος και Παναγιώτης και εκληρονομήθησαν εξ αδιαθέτου υπό των ειρημένων τέκνων των εξ ών τα μεν του Αλεξίου Παπαλέξη επιτροπεύονται υπό της Καλιρρόης χήρας Παπαλέξη τα δε του Παναγιώτου Παπαλέξη υπό του Γεωργίου Καρυτινοῦ  εν τη δίκη ταύτη τη εξακολουθησάση μεταξύ των ειρημένων προσώπων και του Δημοσίου εξεδόθησαν διάφορα διαφόρων Δικαστηρίων αποφάσεις, η τελευταία η υπ’ αριθ. 700 / 58703 / 1887 ογδοηκοστού εβδόμου έτους απόφασις των εν Αθήναις εφετών επί τη βάση αιτήσεως των αντιπροσώπων των κληρονόμων Παπαλέξη προς συμβιβαστικήν λύσιν της διαφοράς,  Ο επί των Οικονομικών Υπουργός προσεκάλεσεν την γνώμιν του νομικού συμβουλίου και λαβών υπ’ όψιν την από 22 Ιουνίου 1888 ογδοηκοστού ογδόου έτους υπ’ αριθ. 190 δοθείσαν έγγραφον γνωμοδότησιν του Νομικού συμβουλίου τούτου ενέκρινεν ταύτην και παρήγγηλε τον ειρημένον Νομικόν σύμβουλον Μιλτιάδην Ράλλην να συνάψη συμβασιν συμβιβασμού περί της προκειμένης διαφοράς, υπό τους όρους τους αναφερομένους εις τε τη ειρημένη γνωμοδοτήσει και τω περιέχοντι την παραγγελίαν ταύτην ειρημένω  πληρεξουσίω εγγράφω υπ’ αριθ. 743 ο Νικόλαος Παπαλέξης και η Καλιρρόη χήρα Αλ. Παπαλέξη ενεργούσα ως επίτροπος των ανηλίκων τέκνων της Αναστασίου, Γεωργίου και Ελένης και τη βάσει της Δικηγορικής γνωμοδοτήσεως του δικηγόρου Αθηνών Γεωργίου Ζάρμα και του διασκέματος καιγνωμοδοτήσεως του συγκενιακού συμβουλίου [10]  των ανηλίκων αυτών του συγκροτηθέντος νομίμως εν Ανδριτσαίνη ενώπιον του αὐτόθι ειρηνοδίκου ως προτίνεται εκ της από πέμπτης Ιουλίου 1888 ογδοηκοστού ογδόου έτους και υπ’ αριθ. εκατόν σαράντα τρία εκθέσεώς του γνωμοδοτείται όπως ενεργήση εις τα ανήλικα ο κάτωθι εκτεθησόμενος συμβιβασμός  και  ο Γεώργιος Καρυτινός ενεργών ως επίτροπος των ορφανών Π. Παπαλέξη Αικατερίνης και Δημητρίου επί τη βάσει της ειρημένης γνωμοδοτήσεως του δικηγόρου Ζάρμα και του διασκέματος της γνωμοδοτήσεως του συγκενιακού συμβουλίου των ανηλίκων αυτών γενομένην νομίμως ενώπιον του ειρηνοδίκου του Β. Ειρηνοδικείου Βορείας πλευράς Αθηνών ως προκύπτει εκ της από ενδεκάτης Ιουλίου 1888 ογδοηκοστού  ογδόου έτους και υπ’ αριθμόν 605 εκθέσεώς του των γνωμοδοτούντων, ότι συμφέρει διά τα ανήλικα ο κατωτέρω συμβιβασμός απεδέχθησαν πάντες την απόφασιν του επί των οικονομικών Υπουργού και  συνομολόγησαν τον ακόλουθον συμβιβασμόν.   Το Δημόσιον αναγνωρίζει εις τους ειρημένους συμβαλλομένους και εκ κληρονομίας διαδόχους του ενάγοντος Αναστασίου Παπαλέξη  κυρίουςτων διεκδικουμένων δασών και δένδρων των περιεχομένων εντός των γνωστών ορίων των ιδιοκτήτων αυτών χωρίων Κρεσταίνης και Γκρέκα των περιγραφομένων εν τη ειρημένῃ από πέμπτην Νοεμβρίου 1864  εξηκοστού  τετάρτου έτους αγωγή ήτοι του μεν χωρίου Κρέσταινα συνορευομένα ανατολικώς με όρια χωρίον Μούνδριζα, δυτικώς με όρια χωρίου Λαδικού και Αλητσελεπή,  μεσημβρινώς με όρια χωρίου Ρισόβου και  αρκτικώς  με όρια του χωρίου Επάνω  και  Κάτω  Μακρύσια,  του δε  Γκρέκα [11]   ανατολικώς με όρια χωρίου Πλατιάνας και Μπρουμάζι  δυτικώς με όρια χωρίων  Μούνδριζα και Σμέρνας και αρκτικώς μετά των χωρίων Μπρουμάζι Ζωνάτου και Μούνδριζας και παραδίδει εις αυτούς την νομήν και κατοχήν τωνειρημένων δασών και δένδρων δικαιούμενοι να εγκατασταθώση αυτοί  ο Νικόλαος Παπαλέξης δι’ εαυτόν καί ως πληρεξούσιος της Καλιρρόης χήρας Αλεξίου Παπαλέξη ως επιτρόπου των προαναφερθέντων τέκνων της και ο Γεώργιος Καρυτινός ως επίτροπος των μνημονευθέντων ανηλίκων τέκνων του Π. Παπαλέξη  αποδέχονται την αναγνώρισιν της κυριότητας αυτών ταύτης παραλαμβάνουσι την κατοχήν των ειρημένων δασών και δένδρων και επιφυλάσσονται να εγκατασταθώσι νομίμως εις την φυσικήν κατοχήν των ειρημένων κτημάτων  παραιτούμενοι δε πάσης κατά του δημοσίου περί αποδόσεως εισοδημάτων και εξόδων αξιώσεών των, αναλαμβάνουσι την υποχρέωσιν να πληρώσωσι προς το δημόσιον δια τα μέχρι τούδε υπ’ αυτού δαπανηθέντα δικαστικά έξοδα δραχμάς πέντε χιλιάδας (αριθ. 5.000) εις δέκα ίσας δόσεις καταβάλλοντες ανά παν έτος και κατά πάσαν πρώτην Σεπτεμβρίου ανά πεντακοσίας δραχμάς μέχρις εξοφλήσεως,  η πληρωμή δε της πρώτης δόσεως γενήσεται την πρώτην Σεπτεμβρίου ενεστώτος έτους, της δευτέρας την πρώτην Σεπτεμβρίου 1889 ογδοηκοστού εννάτου έτους και ούτω καθ’ εξής.  Υπό τας ειρημένας συνθήκας καταργείται η μεταξύ του Δημησίου και των κληρονόμων Παπαλέξη μνημονευομένη ανωτέρω δίκη, συνεπεία της από πέμπτης Νοεμβρίου 1864 εξηκοστού τετάρτου έτους αγωγής του Αναστασίου Παπαλέξη γεννηθείσα.  Η αξία των ανωτέρω αναφερομένων δασών και δένδρων ορίσθη διά τον κανονισμόν του χαρτοσήμου εις δραχμάς δέκα χιλιάδας. Τα ανωτέρω πάντα συνομολόγησαν και παρεδέχθησαν άπαντες οι συμβαλλόμενοι. Διά το υπερβάλλον τέλος χαρτοσήμου εξεδόθη το υπ’ αριθμόν 824 διπλώτυπον εισπράξεως του Β. Κεντρικοῦ υποταμίου εκ δραχμών τριάκοντα και 5 % προσαρτηθέντι τούτου εν τω παρόντι.  Πρός συμπλήρωσιν δε του παρόντος χαρτοσήμου προσετέθη ανάλογος ένσημος χάρτης εκ δραχμών πέντε.  Πρός βεβαίωσιν τουτων συνετάχθη το παρόν όπερ αναγνωσθέν ευκρινώς προς τους συμβαλλομένους προς ούς υπέμνησα τον περί Μεταγραφής Νόμον,  και τους μάρτυρας, υπεγράφη παρ’ απάντων και εμού —.
      Μάρτυρες:  Ν. Ράδος    Σ.  Κανάτος .—
      Οι  Συμβαλλόμενοι:   Μ. Ράλλης,    Γ. Δ. Καρυτινός,  Ν. Παπαλέξης.
      Ο  Συμβολαιογράφος  Αθηνών   (Τ.Σ.)  Γ. Μπαρκάς
Μετεγράφη  εν Αγουλινίτζη  τη 22 Σβρίου του Χιλιοστού οκτακοσιοστού ογδοηκοστού ογδόου  1888  έτους.—
      Ο  επί των μεταγραφών Ειρηνοδίκης
                 (Τ.Σ)  Ο.  Μποσίκης
Αντίγραφον εκ του τόμου δεκάτου τρίτου και αύξοντα αριθμόν  εικοστού τρίτου, του Βιβλίου
Μεταγραφών  του Δήμου  Σκιλλοῦντος.
      Ο Μεταγραφοφύλαξ – Συμβολαιογράφος Κρεσταίνης
                 Κρέσταινα  30  Νβρίου  1924.
                           Ι.  Βούλγαρης

Σάββατο 23 Ιανουαρίου 2016

Οι αρχαίοι Έλληνες και ο οίνος!



Ο Πλάτωνας εικάζει πως η ετυμολογία του οίνου προέρχεται από το οιόνουν, επειδή γεμίζει έπαρση τον νουν ή ίσως οφείλεται στην λέξη όνησης (όνος;), δηλαδή αφέλεια.
Ο Ποσείδιππος λέει πως το κρασί που φέρνει δίψα είναι βλαβερό στην υγεία.
Ο περίφημος Πιττακός συμβούλευε τον Περίανδρο της Κορίνθου να μην μεθά για να μην μαθαίνουν ποιος πραγματικά είναι.
Ο Αριστοφάνης έλεγε πως το κρασί είναι το γάλα της Αφροδίτης.
Ο Ηρόδοτος έλεγε πως όταν κατεβαίνει το κρασί στο σώμα επιπλέουν τα κακά λόγια.
Ο 'Αλεξις αναφέρει πως το παλιό κρασί δεν είναι μόνο για να μας ευχαριστεί αλλά κάνει και καλό στην υγεία. Βοηθάει στο να χωνεύεται πιο εύκολα το φαγητό, δίνει δύναμη στο σώμα, κάνει το αίμα πιο κόκκινο, βοηθάει την κυκλοφορία και μας προσφέρει ήσυχο ύπνο.
Ο 'Ομηρος ισχυριζόταν πως όποιος πίνει ωφελείται. Έλεγε ακόμα πως οι θεοί μας έδωσαν τον οίνο για να μας διώχνουν τα προβλήματα.
Ο Δίφιλος αναφωνούσε: Πάνσοφε Διόνυσε, τι γλυκός που είσαι! Ανυψώνεις κάθε τι το ταπεινό.
Ο Ιπποκράτης ισχυρίζονταν πως το γλυκό κρασί δεν πειράζει στο κεφάλι.
 Ο μεγάλος Αριστοτέλης έλγε πως όποιος μεθάει από οίνο πέφτει με το πρόσωπο προς τα κάτω και όποιος από μπίρα πέφτει ανάσκελα, γιατί το κρασί από τα σταφύλια φέρνει πονοκέφαλο, ενώ το κρασί από το κριθάρι φέρνει ζαλάδα.
Τέλος, κατά την ελληνική μυθολογία, ο Διόνυσος ανέφερε πως έχει τρεις μόνο κρατήρες  και ανακάτευε το κρασί για τους σώφρονες. Τον πρώτο για την υγεία, που γι΄αυτήν πίνουν πρώτα όλοι. Τον δεύτερο για τον έρωτα και την απόλαυση. Τον τρίτο για τον ύπνο. Μόλις πιούν οι καλεσμένοι, επιστρέφουν στο σπίτι τους. Ο τέταρτος κρατήρας δεν μας ανήκει γιατί είναι για τις ύβρεις. Ο πέμπτος για θόρυβο. Ο έκτος για τρίκλισμα, ο έβδομος για να πέφτεις, ο όγδοος για μηνύσεις, ό ένατος για κακία και ο δέκατος για κακία.

Τετάρτη 20 Ιανουαρίου 2016

Αισώπου μύθοι: Αετός τα πτερά τιλθείς και αλώπηξ

(Ο αετός που τον μάδησαν και η αλεπού)


Μια φορά ένας άνθρωπος έπιασε έναν αετό, του ψαλίδισε τα φτερά και τον έβαλε με τις κότες στο κοτέτσι.
Ο αϊτός ήταν καταλυπημένος, δεν έβαζε τίποτα στο στόμα του από την στεναχώρια κι έμοιαζε σαν αιχμαλωτισμένος βασιλιάς. Τον αγόρασε έπειτα ένας άλλος άνθρωπος, τον μάδησε τελείως και μ' ένα μπάλσαμο που τον άλειψε έκαμε και ξαναφύτρωσαν τα φτερά του. Τότε ο αϊτός πέταξε, άρπαξε με τα νύχια του έναν λαγό και τον έφερε δώρο στον αφέντη του. Και μια αλεπού που τον είδε του είπε: "μην τον δίνεις σε τούτον εδώ, στον πρώτο να τον δώσεις, ο δεύτερος είναι που είναι καλός από φυσικό του, κάλιο να καλοπιάσεις τον άλλον, μην πάει και σε ξανατσακώσει και σου ρημάξει τα φτερά".
Το νόημα είναι πως για τους ευεργέτες μας ταιριάζουν ευγενικές ανταμοιβές, ενώ για τους κακούς πρέπει με εξυπνάδα να τους τυλίγουμε.

Κυριακή 17 Ιανουαρίου 2016

Αλή Μουλάς - Δελγιώτης, Ιστορικό Διήγημα! (Ε΄Μέρος)

ΑΛΗ ΜΟΥΛΑΣ 
Ιστορικό Διήγημα υπό Αγ. Τσελάλη  ( Ολυμπιακά Χρονικά 1970)


Τη γύρισε στην Εμινέ χανούμ, τη γυναίκα του που τον κοιτούσε εναγώνια στα μάτια. Πρόβαλε προκλητική η κοιλιά της κι’ ήταν σαν πρόσκληση, σαν παρόρμηση να πάει κοντά της. Και η φωνή του μαλάκωσε, γλύκανε η ματιά του.
- Όλοι ετοιμαστείτε…Θα φύγουμε…Όποιος δε θέλει ας μείνει να τον σφάξουν οι ζορμπάδες….
Εσηκώθη μια βουή και ένας ολοφυρμός γύρω του, στα τζαμιά, στα σπίτια.
- Όχι… δε φεύγουμε…Όχι που να πάμε;… Δεν τα΄αφήνουμε τα κονάκια μας…
- Όσοι δε θέλουν να τους σφάξουν οι ραγιάδες να ετοιμαστούν ευθύς να ξεκινήσουν.
Είπε κοφτά κι΄εμπήκε στο σαράγι. Εκεί ήταν ο τρανός δαρμός. Τραβάν οι γυναίκες τα μαλλιά, δέρνουν τ΄ άσπρα τους στήθια. Μοιρολογάν’ οι γέροντες. Αα, τούτος των γέρων ο κλαθμός. Οι ιμάμιδες με δάκρυα στα μάτια γδένουν τους μιναρέδες.
- Ώχου, κακό που πάθαμε εμείς και τα παιδιά μας.
¨Ηταν – τάχα- η διαίσθηση πως δε θα ξαναγύριζαν ποτέ σε τούτον τον ωραίο τόπο, που είχαν τα σπίτια και τα πλούτη τους, τους τάφους των δικών τους, του σκλάβους και τις δούλες τους;
Ήταν ανήμερα του Βαγγελισμού, 25 Μάρτη 1821.
Τ’ άστρα τρεμούλιαζαν να σβύσουν. Το μισοφέγγαρο στον ουρανό ήταν θολό και μελαγχολικό, γερμένο. Και το ζωγραφιστό στο μπαϊράκι του σαραγιού μίκραινε κι΄έσβαινε, ως το κατέβαζαν από του σαραγιού τον πύργο και το συδίπλωναν γοργά μαζί με τις ελπίδες τους. Αγάλλιαζαν οι Έλληνες, μαράζωναν οι Τούρκοι.
 Άαα! Τι δαρμός ήταν εκείνος και τι σπαραγμός… Τι κλάψες θλιβερές, τι μαύρα μοιρολόγια…Τι θριαμβευτικές φωνές, τι νικήτριες ιαχές, τι χαρούμενες κραυγές στην κορυφή του Άγιολιά.
Μάζεψαν όσα μπορούσαν ο καθένας. Πολλά τα ‘χωσαν στην γη, στις αυλές, στους κήπους, στων δέντρων τις κουφάλες, μέσα στις στέρνες…Με την απαντοχή να τα βρουν όταν ξαναγυρίσουν…Μάταιη ελπίδα…
Ο μυροβόλος της άνοιξης αέρας, που έπνεε από του Λυκαίου τις κορφές, πέρναγε από του λόφους του Κεραυσίου, δρόσιζε τις κοιλάδες, εχάιδευε τα όπλα των Ελλήνων στις βουνοκορφές κι’ έφερνε στ’ αυτιά των Τούρκων του Φαναριού τον χαρμόσυνο ήχο των ελληνικών σαλπίγγων και τον απειλιτικό κρότο των καριοφιλιών.
Σαν να νοιωσε μια περηφάνεια και μια χαρά παράξενη στα σωθικά του ο Αλή Μουλάς Δελγιώτης με τούτα τα ακούσματα που τάραζαν των Τούρκων τις καρδιές. Κι’ εμπήκε στο σαράγι, αδιάφορος για τον οδυρμό και τον κλαθμό των κοπελιών, των χανούμ, των σπαήδων, των επίσημων Τούρκων, που συσκεύαζαν τα δεφτέρια, τα κεμέρια, τα τζοβαϊρικά, τα’ ασημένια σκεύη, τα χρυσαφικά. Τα φόρτωναν στα ζώα. Αγκάλιασε την Εμινέ, την μπας χανούμ, την γυναίκα του, την ανέβασε στο άσπρο άλογο, έζωσε τ΄άρματά τουπήδησε στο σελωμένο άτι του, εβγήκε στην πλατεία του τζαμιού και κίνησε μπροστά.
Ήταν απομεσήμερο. Λίγο πριν πέσει ο ήλιος. Δεξιά ζερβιά οι δυνατοί, οι νέοι, πάνοπλοι. Στη μέση τα γυναικόπαιδα, οι άρρωστοι, οι γέροι. Έτοιμοι όλοι και νοιασμένοι, με το δάχτυλο στην σκανδάλι, σηκωμένα τα κοκκόρια των ντουφεκιών οι άντρες. Τα ζώα- κατοσταριές- κατάφορτα. Αφάνταστη η ταραχή,η σύγχυση, η βουή. Η συνοδεία έπιανε δυο ώρες διάστημα. Η μπροστέλα στην Ανδρίτσαινα, στο Φανάρι οι πισινοι. Τρεςι χιλιάδες ψυχές και τρεις χιλιάδες ζώα.
Το σούρουπο έφθασαν στην Ανδρίτσαινα. Και όταν πέρασαν την Τρανή βρύση και βγήκαν στον Μαυρία, έσφιξε τα χαλινά του αλόγου του ο Αλή Μουλάς, το κράτησε στον τόπο και φώναξε:
- Βρε Έλληνες…, μην είν’ εφτού οι Δελγιώτες;…
Η φωνή του κουδουνιστή, έφτασε στους Έλληνες που τους ακολουθούσαν καταπόδι ράχη σε ράχη στο δρόμο Φαναριού-Καρύταινας.
- Είναι ρε Τούρκο…Πίσω θα μέναν;…Γιατί ρωτάς;…
- Μην είν΄εφτού ο Φωτεινός ο Βώβος;…
- Εδώ είναι…Τι τον θέλεις;…
- Ναρθεί πιο κάτω να ιδωθούμε…
Ο καπετάν Αγγελής ο Βώβος κι΄ο γιός του ο Φωτεινός, άκουσαν την φωνή, την γνώρισαν. Δεν απάντησαν. Ντράπηκαν για τον αλλαξόπιστο. Το είδαν οι άλλοι Δελγιώτες, έννοιωσαν, βουβάθηκαν. Ήξεραν.
Περίμενε ώρα ο Αλή Μουλάς Δελγιώτης πάνω στο άτι του απάντηση. Δεν έλαβε. Έγυρε το κεφάλι θλιμμένος, σπιρούνισε το άτι του, ξαναμπήκε στη μπροστέλα μπροστινός. Βάδιζε η κολώνα στη Θεισόα. Κι’ ως έφθασε εκεί, εφάνη μπροστά τους περήφανο το κάστρο της Καρύταινας, το δυνατό και ξακουστό. Εβγήκε ένας ανακουφιστικός αστεναγμός από τα στήθεια τους, που τα επλάκωνε η φοβέρα των Κλεφτών, ο φόβος και η αγωνία. Έβαλαν χαρούμενες φωνές. Αλάλαξαν. Και προχώρησαν θαρρετά, σίγουροι, εμπήκαν στο στενό δερβένι του Αγιοθανασιού, στο Κοτύλιο. Τάχυνα το βήμα, έβιαζαν τους πεζούς, τους αδύνατους να τρέξουν, ζόριζαν τα ζα, να φθάσουν στη γέφυρα του Αλφειού, να διαβούν τον ποταμό να μπούνε στην Καρύταινα. Κατηφόριζαν το δρόμο. Άξαφνα σφύριξαν τα βόλια από τις βουνοκορφές. Βροντερή, τραναταχτερή, φοβερή φωνή ακούστη:
- Απάνου τους Έλληνες…Βαρείτε τους μουρτάτες…Στο ψαχνό….

Συνεχίζεται...

Αλή Μουλάς - Δελγιώτης, Ιστορικό Διήγημα! (Δ΄Μέρος)

ΑΛΗ ΜΟΥΛΑΣ 
Ιστορικό Διήγημα υπό Αγ. Τσελάλη  ( Ολυμπιακά Χρονικά 1970)


...» Να παραδώστε τάρματα, να φύγετε απείραχτοι. Ειδέ θα γίνει πόλεμος. Το κρίμα στο λαιμό σας για τα αθώα πλάσματα».
Επικρογέλασε ο αγάς.
- Σε ποιον να παραδώσουμε;… Στους σκλάβους, στα κοπέλια μας;
- Η Πόλη, όλη η Ελλάδα είναι Ελληνικά, ως ήταν και θα είναι. Οι Τούρκοι έφυγαν στην Κόκκινη Μηλιά. Εσείς τι καρτερείτε;
- Τίνος, τα λες εφτούνα, ρε γκιαούρη; Εβγήκε έξαλλος μπροστά ο φοβερός Καντράγας. Πέντ΄έξη νοματαίοι και οι χαϊνηδες παίρνουν στο λαιμό τους το φουκαρά ραγιά και παιδεύουν τη φτώχεια, δεν την αφίνουν να κοιτάξει τη φτώχεια της και τη δουλειά της…
- Γύρισε και πες΄τους να τραβηχτούνε οι πιστοί ραγιάδες μας και μην ακούν τους ψεύτες και τους κλέφτες. Αν θέλουν ρουσφέτια, ναρθούν εδώ οι προεστοί κι΄εδώ είμαι εγώ και για καλό και για κακό. Είπε επίσημα, με μαλακιά φωνή ο Αλή Μουλάς.
Υψώθηκε μια οχλαλοή. – «Να φύγουμε…, ίκινι…» - «Όχι, δε φεύγουμε…Θάνατος στους γκιαούρηδες…»
Ο κήρυκας έσχισε το πλήθος, πέρασε ατάραχος, μέριασαν,έφυγε.
Οι Τούρκοι ετοιμαστήκανε γοργά. Πίστεψαν πως τους έζωσαν χιλιάδες. Τάχασαν, τρόμαξαν. Άλλοι εφώναζαν να φύγουν, να προλάβουν να μπούνε στο κάστρο της Καρύταινας. Άλλοι απειλούσαν κι΄έβριζαν, αλλάλαζαν.
Μοιρολογούσε σα γυναίκα ο Καρατζαφέρ αγάς του Ζάχα.
- Ό, έ, μπούκουρο Φανάρι!...Άαχ, όμορφο Φανάρι…Αλλάχ, Αλλάχ. Φανάρι με τα κρύα νερά, με τις τρανές κυράδες, με τις βαριές αρχόντισσες, τις καλομαθημένες, όπου δε καταδέχονται τη γη να την πατήσουν, τώρα θα καταντήσουνε κοπέλες των ραγιάδων…Να κουβαλάν ζαλιά με τα βαρέλια το νερό και να φυλάν γουρούνια…Χούφτιξε και τράβαγε τα δασειά του γένια.
Δεν το χωράει το μυαλό τους, δεν το δέχεται η ψυχή τους ν΄αφίσουν το Φανάρι τους το δροσερό, το πολυαγαπημένο…Πώς να το αφίσουν να πέσει στα χέρια των ραγιάδων τους, που δούλευαν ως εχτές και έσκυφταν και τους έσφιγγαν της σκλαβιά στους τα λουριά και τους έσφιγγε και η φτώχεια και η σκλαβιά και τώρα σφίγγουν το Φανάρι και σφίγγεται και των Τούρκων η ψυχή…
Γύρω στον Αλή Μουλά τρέμουν μανούλες με παιδιά, γυναίκες για τους άντρες…Τρέμουν μη ρωμιέψουν τα παιδιά τους οι Ρωμιοί, μη χριστιανέψουν τα χανουμάκια τους, τα τσογλάνια τους οι γκιαουροπαπάδες. Οι ΄γέροι τραβάν τις γενειάδες τους και σφίγγουν τα δόντια. Απ’ άκρη σ’  άκρη στο Φανάρι σπαραγμός, αλλαλαγμός και βόγγος.
Σφίγγεται η ψυχή τους. Είναι δεμένη με τα σπίτια τους, τα δέντρα τους, τις αυλές, τις βρύσες… Ξεσηκώνεται τούτο το βιος; Τι να πρωτοπάρουν! Σηκώνονται τα πολυτελέστατα σαράγια, οι κατάμεστες αποθήκες, τα πελεκητά τζαμιά;…Πως ν’ αφίσουν τα κτήματά τους; Πώς να μαζέψουν τόσα σκεύη, έπιπλα, στολίδια, ρουχισμό; Ξεριζώνεται η ψυχή τους από ούλα τούτα;
Και που να πάνε;…Πώς να πάνε, που η Κλεφτουριά έζωσε το Φανάρι; Κλείσανε οι στράτες του Μοριά..
Ααα, τούτη η απρόσμενη συφορά! Απλώνονται τα χέρια προς τον Αλή Μουλά ικετευτικά, μ’ ελπίδα στην αξιωσύνη του. Στυλώνονται τα μάτια φοβισμένα, τα χείλη σφιγμένα από απελπισιά και πίκρα, με πίστη στην αντρειωσύνη του.
- Να φύγουμε…Θα μας σφάξει η Κλεφτουριά… Θ’ απολυθεί η ξυπολυσιά, η γύμνια και η λίμα και ποιος μπορεί να την κρατήσει;…
Συγκλονίστικε από της απελπισιάς τα λόγια ο Αλή Μουλάς. Κύτταξε όλο τούτο το πλήθος των ανθρώπων, που ήταν ως τα χτες αμέριμνο κι’ αγέρωχο κι’ ευτυχισμένο. Είδε τις γυναίκες με τα παιδιά στην αγκαλιά ξώφρενες και τα παιδιά στις αγκαλιές τους παραξενεμένα. Κι΄ ήταν οι ματιές τους όλο φως κι’ αγγελικό φτερούγισμα. Έγνεφαν με τα χεράκια τους και του χαμογελούσαν. Έπεσε η ματιά του στην Εμινέ χανούμ, στα σπλάχνα της, που έθρεφαν το σπλάχνο του. Κι’ εστράφη ψηλά στο Λύκαιο, ακολουθώντας την αμφίγνωμη σκέψη που τον βασάνιζε.
Πώς να παρατήσει ούλους τούτους τους ανθρώπους που τον αγάπησαν; Τα’ αδύναστα, τ’ αθώα πλάσματα που κρέμονται στο λαιμό του; Τίναξε το κεφάλι του και η ολομέταξη φούντα του πλατειού κόκκινου φεσιού του ετινάχτη πέρα δώθε με το τίναγμα του κεφαλιού του. Και είπε:

- Ετοιμασθήτε…Να φύγουμε…Θα φύγουμε…Να πάμε στην Καρύταινα, όσο να περάσει το κακό…Πάρτε ό,τι, όσα μπορείτε…Θα γυρίσουμε και θα τα ξαναβρούμε. Οι ραγιάδες, που κράζουνε για λευτεριά, - τι λευτεριά; Η λευτεριά είναι γι’ αυτούς θάνατος – θα φαγωθούν συναμεταξύ τους. Ο σκλάβος αν ξεσκλαβωθεί, θέλει να γίνει σκλαβωτής, για να σκλαβώσει άλλους. Μη φοβώστε. Θα γυρίσουμε στα σπίτια μας, στο βιος μας…Είπε, έρριξε στο πλήθος τη ματιά του και η μορφή του εσκλήρηνε, η φωνή του αγρίεψε.
Συνεχίζεται...

Παρασκευή 1 Ιανουαρίου 2016

Γιόρταζαν οι αρχαίοι Έλληνες την Πρωτοχρονιά;


Φαίνεται πως στην αρχαία Ελλάδα δεν γιορταζόταν η Πρωτοχρονιά καθώς για τότε μεγαλύτερη σημασία είχε η αρχή κάθε μήνα που ονομαζόταν νουμηνία. Στην Αθήνα, ωστόσο, μια επιγραφή μας πληροφορεί για μια θρησκευτική τελετή που γινόταν στην αρχή του νέου έτους ή σωστότερα την τελευταία ημέρα του απερχομένου, αφορούσε όμως περιορισμένο αριθμό ατόμων. Επρόκειτο για μια θυσία των απερχόμενων αξιωματούχων στον Δία Σωτήρα και την Αθηνά Σωτείρα και απέβλεπε στην εξασφάλιση της εύνοιας των θεών αυτών για τη νέα χρονιά.
Οι πρόγονοι μας είχαν δημιουργήσει ένα ημερολόγιο με βάση τις λατρευτικές τους εκδηλώσεις. Το πρώτο γραπτό δείγμα που έχουμε μέχρι σήμερα είναι κάποιες από τις πλάκες που υπάρχουν γραμμένες οι εορτές των Αθηναίων στα τέλη του 5ου αιώνα π.Χ.
Στην αρχαία Αθήνα λοιπόν ο Νικόμαχος κατέγραψε τις λατρευτικές εορτές ανά μήνα και έτσι υπήρχαν σαν θρησκευτικός κώδικας στημένες πλάκες που καθόριζαν τις ημερομηνίες. Η γραφή πάνω στις πλάκες αυτές ήταν βουστροφηδόν (λέξη προερχόμενη από την ανάποδη κίνηση του βοδιού), δηλαδή συνέχιζε από το τέλος προς την αρχή. Ο βασιλιάς που εξέλεγαν οι Αθηναίοι κάθε δύο χρόνια είχε την υποχρέωση να ελέγχει την τήρηση το ημερολογίου και τις γιορτές.
Στην αρχαία Ελλάδα το έτος το αποτελούσαν δώδεκα σεληνιακοί μήνες, οι οποίοι είχαν συνήθως 29 και 30 ημέρες εναλλάξ (πρόκειται για τους «κοίλους» και «πλήρεις» μήνες, αντίστοιχα, των Αρχαίων). Τα όρια κάθε μήνα τα σηματοδοτούσε η εμφάνιση δύο νέων φεγγαριών, επομένως η διάρκειά του ήταν περίπου 29 ½ ημέρες. Ωστόσο η καθιέρωση ενός έτους 354 ημερών δημιουργούσε πρόβλημα και, αν δεν λαμβάνονταν μέτρα, συνεχώς θα διογκωνόταν, αφού ένα ηλιακό έτος έχει 365 ημέρες. Για να εκμηδενίσουν τη διαφορά αυτή πρόσθεταν κατά διαστήματα, συνήθως ανά διετία, έναν εμβόλιμο μήνα διάρκειας περίπου 22-23 ημερών. Πιθανότατα οι Έλληνες χρησιμοποίησαν ημερολογιακό έτος 12 μηνών περίπου τον 8ο αι. π.Χ., αφού μνεία της ύπαρξής του εντοπίζεται στον Ησίοδο, αν και ορισμένοι αμφισβητούν την αξία της μαρτυρίας αυτής.

Η σχέση ανάμεσα στο ημερολογιακό έτος και στις γιορτές ήταν για τους Έλληνες στενή, όπως αποδεικνύεται από το ότι τα ονόματα των περισσοτέρων μηνών τους προέρχονταν από ονομασίες γιορτών που τελούνταν κατά τους μήνες αυτούς. Οι γιορτές αυτές σπάνια σχετίζονται με επεισόδια από τη ζωή των ίδιων των θεών (παράδειγμα ο μήνας Γαμηλιώνας (Ιανουάριος), κατά τον οποίο γιορταζόταν ο ιερός γάμος του Δία και της Ήρας, οι ανθρώπινοι γάμοι θεωρούνταν επανάληψη του γάμου αυτού) και συνήθως έχουν να κάνουν με τις αγροτικές ασχολίες που ελάμβαναν χώρα κατά το αντίστοιχο χρονικό διάστημα και με τις οποίες ο άνθρωπος εξασφάλιζε τη σοδειά του συνεπώς και την ύπαρξη και διαιώνισή του. Το ότι σε αρκετά μέρη του αρχαίου ελληνικού κόσμου τα ονόματα των μηνών δεν σχετίζονται με τις γιορτές των σημαντικότερων θεών τους αλλά συνήθως με αυτές του Απόλλωνα σημαίνει ότι στην καθιέρωσή τους πρέπει να έχει συμβάλει αποφασιστικά ένα ιερό του θεού αυτού με πανελλήνια αποδοχή, όπως αποδεδειγμένα ήταν αυτό στους Δελφούς.
Μόλις στα ρωμαϊκά χρόνια και κάτω από την επίδραση της ίδιας της Ρώμης άρχισε ο εορτασμός της Πρωτοχρονιάς, ο οποίος επεκτάθηκε σε όλη την επικράτεια της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, επομένως και στον ελληνικό χώρο. Ήταν ο Ιούλιος Καίσαρας που το 46 π.Χ. καθιέρωσε την 1η Ιανουαρίου ως αρχή του έτους, κάτι που έκτοτε γνώρισε ευρεία διάδοση στη Δύση με λιγοστές και περιορισμένες τοπικά και χρονικά εξαιρέσεις, όπως π.χ. στην εποχή του Καρόλου του Μεγάλου (ο τελευταίος επειδή συνέβη να ανεβεί στον θρόνο τα Χριστούγεννα του 800 μ.Χ. όρισε για την επικράτειά του ως αρχή του χρόνου τις 25 Δεκεμβρίου). Στον Ιούλιο Καίσαρα και στις γνώσεις του περίφημου αστρονόμου από την Αλεξάνδρεια Σωσιγένη, τη συνδρομή του οποίου είχε ζητήσει, οφείλουμε και την προσαρμογή του έτους στη διάρκεια της περιστροφής της Γης γύρω από τον Ήλιο. Η σειρά των μηνών που ισχύουν σήμερα, η διάρκεια και οι ονομασίες τους οφείλονται εν πολλοίς στη διορατικότητα του ρωμαίου στρατηλάτη και πολιτικού.


Πρωτοχρονιά και Ημερολόγιο
Η πρωτοχρονιά λοιπόν για τους αρχαίους άρχιζε με την εμφάνιση της νέας σελήνης (νουμηνία) μετά τη θερινή ισημερία, δηλαδή γύρω στις 15 Ιουλίου. Ο πρώτος μήνας (μέσα Ιουλίου – μέσα Αυγούστου) του αττικού ημερολογίου ήταν ο Εκατομβαιών που είχε πάρει το όνομά του από τα Εκατόμβαια, μία γιορτή που γινόταν προς τιμή του Απόλλωνα. Κατά τη διάρκεια του μήνα γιορτάζονταν στην Αθήνα εκτός από τα Εκατόμβαια, τα Κρόνια, τα Συνοίκια και τα Παναθήναια (με κορυφαία τη μέρα των γενεθλιών της Θεάς Αθηνάς, στις 28 του μήνα).
Ο δεύτερος μήνας (μέσα Αυγούστου – μέσα Σεπτεμβρίου) ονομαζόταν Μεταγειτνιών και είχε πάρει το όνομά του από τη γιορτή Μεταγείτνια προς τιμή του Απόλλωνα, του θεού που παράστεκε στην αλλαγή γειτόνων. Το μήνα αυτό γίνονταν και τα Ηράκλεια στο Κυνόσαργες.
Ο τρίτος μήνας του έτους (μέσα Σεπτεμβρίου – μέσα Οκτωβρίου) ονομαζόταν Βοηδρομιών κι είχε πάρει το όνομά του από τη γιορτή Βοηδρόμια που γινόταν κι αυτός προς τιμή του Απόλλωνα. Άλλες γιορτές του μήνα ήταν τα Γενέσια, μια γιορτή της Αρτέμιδος Αγροτέρας, και τα Μυστήρια που είχαν διάρκεια πολλών ημερών.
Ο τέταρτος μήνας (μέσα Οκτωβρίου – μέσα Νοεμβρίου) ονομαζόταν Πυανεψιών, από τη γιορτή Πυανέψια που γινόταν και πάλι προς τιμή του Απόλλωνα. Το μήνα αυτό γιορτάζονταν πολλές γιορτές όπως τα Προηρόσια, τα Οσχοφόρια, τα Θήσεια, τα Στήνια, τα Θεσμοφόρια, τα Χαλκεία και τα Απατούρια
Ο πέμπτος μήνας (μέσα Νοεμβρίου – μέσα Δεκεμβρίου) ονομαζόταν Μαιμακτηριών, από τη γιορτή Μαιμακτήρια που γινόταν προς τιμή του Δία, επειδή τον θεωρούσαν θεό των θυελλών (μαίμαξ = θυελλώδης). Το μήνα αυτό γίνονταν στην Αθήνα και τα Πομπαία.
Ο έκτος μήνας (μέσα Δεκεμβρίου – μέσα Ιανουαρίου), είχε το όνομα Ποσειδεών, από τα Ποσείδεα μια γιορτή προς τιμή του Ποσειδώνα. Το μήνα αυτό γίνονταν ακόμη τα Αλώα και τα Κατ” αγρούς Διονύσια.
Ο έβδομος μήνας (μέσα Ιανουαρίου – μέσα Φεβρουαρίου) ονομαζόταν Γαμηλιών, από τη γιορτή Γαμήλια, τον » ιερό γάμο» του Δία με την Ήρα. Άλλη γιορτή του μήνα ήταν τα Λήναια.
Ο όγδοος μήνας ήταν ο Ανθεστηριών (μέσα Φεβρουαρίου – μέσα Μαρτίου). Ο μήνας είχε πάρει το όνομά του από τα Ανθεστήρια που γίνονταν προς τιμή του Διονύσου. Άλλη γιορτή του μήνα ήταν τα Διάσια.
Ο ένατος μήνας (μέσα Μαρτίου – μέσα Απριλίου) ονομαζόταν Ελαφηβολιών, από τη γιορτή Ελαφηβόλια, προς τιμή της Άρτεμης. Επίσης γιορτάζονταν Ασκληπίεια, τα εν άστει Διονύσια και τα Πάνδια.
Ο δέκατος μήνας (μέσα Απριλίου – μέσα Μαΐου) ονομαζόταν Μουνιχιών από τη γιορτή Μουνίχια προς τιμή της Άρτεμης. Ο μήνας είχε ακόμη την Εορτή του Έρωτα (στις 4 του μήνα), την Πομπή προς το Δελφίνιον και τα Ολυμπιεία.
Ο ενδέκατος μήνας (μέσα Μαΐου – μέσα Ιουνίου) ονομαζόταν Θαργηλιών από τη γιορτή Θαργήλια, προς τιμή της Άρτεμης και του Απόλλωνα. Άλλες γιορτές ήταν τα Βενδίδια, τα Πλυντήρια και τα Καλλυντήρια.
Και ο δωδέκατος μήνας ονομαζόταν Σκιροφοριών από τη γιορτή Σκιροφόρια προς τιμή του Ποσειδώνα. Τον ίδιο μήνα γιορτάζονταν τα Διιπόλιεια και τα Διισωτήρια.
Στο αττικό ημερολόγιο κανένας μήνας δεν έχει πάρει το όνομά του από κάποια γιορτή της Αθηνάς μολονότι η Αθηνά ήταν η θεά της πόλης. Τα ονόματα έχουν την τάση να ευνοούν γιορτές του Απόλλωνα και της Άρτεμης.
Οι μήνες και οι αντιστοιχίες τους με τους σημερινούς αναφέρονται παρακάτω:
Εκατομβαίων (30 ημέρες) 16 Ιουλίου – 15 Αυγούστου
Μεταγειτνιών (29 ημέρες) 16 Αυγούστου – 15 Σεπτεμβρίου
Βοηοδρομιών (30 ημέρες) 16 Σεπτεμβρίου – 15 Οκτωβρίου
Πυανεψιών (29 ημέρες) 16 Οκτωβρίου – 15 Νοεμβρίου
Μαιμακτηριών (30 ημέρες) 16 Νοεμβρίου – 15 Δεκεμβρίου
Ποσειδεών (29 ημέρες) 16 Δεκεμβρίου – 15 Ιανουαρίου
Γαμηλιών (30 ημέρες) 16 Ιανουαρίου – 15 Φεβρουαρίου
Ανθεστηριών (29 ημέρες) 16 Φεβρουαρίου – 15 Μαρτίου
Ελαφηβολιών (30 ημέρες) 16 Μαρτίου – 15 Απριλίου
Μουνιχιών (29 ημέρες) 16 Απριλίου – 15 Μαϊου
Θαργηλιών (30 ημέρες) 16 Μαϊου – 15 Ιουνίου
Σκιροφοριών (29 ημέρες) 16 Ιουνίου – 15 Ιουλίου
Η πρώτη ημέρα κάθε μήνα ονομαζόταν νουμηνία.