ΕΛ ΓΚΡΕΚΟ (Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, 1541 – 7 Απριλίου 1614)

O Δομήνικος Θεοτοκόπουλος αποτελεί τον 13ο απόστολο του Λόγου. Η αόρατη, αρχέγονη, αταλάντευτη διαδρομή του πνεύματος βρήκε στο πρόσωπο, και κυρίως στην τέχνη του, την παρθένα γη που πάντα αναζητά. Αυτός ο ιδιαίτερος διάκονος είδε τα πράγματα όπως μόνο οι αληθινοί καλλιτέχνες τα βλέπουν: Μόνα τους. Τίποτα άλλο δίπλα τους. Είτε ήταν σε καταγάλανο, καθαρό ουρανό, είτε στο απόλυτο έρεβος, αυτός έβλεπε τη λάμψη και το περίγραμμα της ύπαρξης τους. Αυτός, μοναχικός απόστολος, εστίασε περισσότερο στους ανθρώπους και ειδικότερα στους “υπερανθρώπους”, τους “ισχυρούς”, του “πεφωτισμένους”. Του απογύμνωσε, τους αποκαθήλωσε και στο τέλος τους Ενανθρώπησε. Ο “El Greco” κοίταξε την Αποκάλυψη της ζωής και είδε τη αρχή της δημιουργίας. Το μυστικό μονοπάτι αυτής που οδηγεί στο ανυπόταχτο πνεύμα και στο πάντρεμα παραδείσου-κόλασης. Ο Ελληνας που ζωγράφισε τη σκληρή αλήθεια της ζωής χωρίς φόβο και πάθος. Όπως τη δέχτηκε. Χωρίς συμβιβασμούς, ωραιοποιήσεις και ψέματα. Η μεγαλοπρέπεια της ταπεινότητας απέναντι στην αλαζονεία και την έπαρση του μεγαλείου.

Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος (1541 – 7 Απριλίου 1614), γνωστός επίσης με τo Ισπανικό προσωνύμιο El Greco, δηλαδή ο Έλληνας, ήταν Kρητικός ζωγράφος, γλύπτης και αρχιτέκτονας της Ισπανικής αναγέννησης. Έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του μακριά από την πατρίδα του, δημιουργώντας το κύριο σώμα του έργου του στην Ιταλία και στην Ισπανία. Εκπαιδεύτηκε αρχικά ως αγιογράφος στην Κρήτη, που αποτελούσε τότε τμήμα της ενετικής επικράτειας, και αργότερα ταξίδεψε στη Βενετία. Στην Ιταλία επηρεάστηκε από τους μεγαλύτερους δασκάλους της ιταλικής τέχνης, όπως τον Τιντορέτο και τον Τιτσιάνο, του οποίου υπήρξε μαθητής, υιοθετώντας στοιχεία από τον μανιερισμό. Το 1577 εγκαταστάθηκε στο Τολέδο, όπου έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του και ολοκλήρωσε ορισμένα από τα πιο γνωστά έργα του.

Στις 18 Ιανουαρίου χτύπησαν οι καμπάνες από το Τολέδο για να τιμήσουν τον μεγάλο Έλληνα ζωγράφο Ελ Γκρέκο (Δομίνικο Θεοτοκόπουλο). “Ο προφήτης των μοντέρνων καιρών”, όπως χαρακτηρίζεται θα του αποδοθεί τιμή για μια ολόκληρη χρονιά στην χώρα όπου τον “γέννησε” καλλιτεχνικά, την Ισπανία.

Στο Τολέδο, την πόλη όπου έζησε, καθιερώθηκε και μεγαλούργησε από τα 36 του χρόνια ως τον θάνατό του, στα 73 του, το 1614, όλη η πόλη συμμετέχει στην επέτειο μέσα από μια πληθώρα εκδηλώσεων. Οι επισκέπτες του Τολέδο θα μπορούν να επισκεφθούν και πέντε κομβικά σημεία της πόλης, όπου βρίσκονται αυθεντικοί πίνακες του Ελ Γκρέκο.