ΗΛΕΙΑ ΚΑΙ ΗΛΕΙΟΙ!

Σε μια προσπάθεια ιστορικής αναδρομής για την ενημέρωση όσων δεν γνωρίζουν πολλά για την τόσο ιστορική περιοχή μας θα ξεκινήσω με την προέλευση τν προγόνων μας και θα συνεχίσω στο μέλλον με αναφορές σε περιοχές του Νομού και σε βιογραφίες επιφανών Ηλείων που σημάδεψαν με το έργο τους τόσο την εν λόγω περοχή όσο και ολόκληρη την Ελλάδα.Η περιήγηση θα ξεκινήσει από τα Αρχαία χρόνια και θα καταλήξει μέχρι τις μέρες μας.
ΙΣΤΟΡΙΑ
Οι Ηλείοι ήταν αρχαίο ελληνικό φύλο, εγκατεστημένο στην δυτική Πελοπόννησο στην περιοχή που αργότερα ονομάστηκε Ηλεία. Οι Ηλείοι προερχόμενοι από την περιοχή της Αιτωλίας, αποτέλεσαν συμμάχους των Δωριέων κατά την εκστρατεία των τελευταίων στην Πελοπόννησο. Εκμεταλευόμενοι την εκστρατεία αυτή κατέλαβαν για λογαριασμός τους την Ηλεία και υπέταξαν τις παλαιότερες φυλές, τους Επειούς στην βόρεια Ηλεία και τους Καύκωνες και Μινύες στην νοτιότερη που πήρε το όνομα Τριφυλία, λόγω της εγκατάστασης στην περιοχή τριών φύλων. Οι Ηλείοι χωρίστηκαν σε τρία κράτη, την Κοίλη Ηλεία ή Ήλιδα, την Πισάτιδα και την Τριφυλία.Σύμφωνα με την μυθολογία ο πρώτος βασιλιάς των Ηλείων, ο οποίος κατέλαβε την περιοχή που πήρε το όνομά τους, ονομαζόταν Όξυλος. Αυτός προερχόταν από την Αιτωλία, γεγονός που μαρτυρά την Αιτωλική καταγωγή των Ηλείων. Σε αυτόν αποδίδεται η ίδρυση των Ολυμπιακών Αγώνων. Σημαντικοί βασιλείς των Ηλείων ήταν ο Πέλοπας, ο Οινόμαος, ο Λάιας και ο Ίφιτος. Σπουδαιότερη πόλη των Ηλείων ήταν η Ολυμπία και ο έλεγχος της πόλης προκάλεσε μεγάλες διαμάχες ανάμεσα στα δύο ισχυρά κράτη των Ηλείων, την Ήλιδα και την Πισάτιδα. Η Πίσα είχε αρχικά τον έλεγχο των αγώνων καθώς η πόλη βρισκόταν μέσα στην επικράτειά της. Ο ανταγωνισμός ανάμεσα στις δύο πόλεις για τον έλεγχο των Αγώνων οδήγησε σε πόλεμο ανάμεσά τους που κράτησε από το 588 έως το 580 π.Χ. και είχε ως αποτέλεσμα την επικράτηση της Ήλιδας. Σε νέο πόλεμο που ξέσπασε στα μέσα του 5ου αιώνα π.Χ. η Ήλιδα επικράτησε ξανά και κατέστρεψε την Πίσα (464 π.Χ.).
ΑΠΟΙΚΙΕΣ ΤΩΝ ΗΛΕΙΩΝ.
Οι Ηλείοι από την περιοχή της Πίσας, ίδρυσαν κατά την διάρκεια του όγδοου αιώνα, αποικίες στην περιοχή της Θεσπρωτίας, στην κοιλάδα του Αχέρωντα. Οι τέσσερις πόλεις που ίδρυσαν οι Ηλείοι στην περιοχή ήταν η Πανδοσία, το Βουχέτιο, οι Βατίαι, και η Ελάτρεια (ή Ελάτρια). Το αποικιακό κράτος των Ηλείων στην περιοχή συγκρούστηκε με τους Θεσπρωτούς γειτονές του και τελικά καταλήθηκε τον 4ο αιώνα π.Χ.

Σημαντικοί Ηλείοι

• Αλεξίνος, φιλόσοφος της Μεγαρικής σχολής
• Ιππίας, φιλόσοφος σύγχρονος του Σωκράτη
• Φαίδων, φιλόσοφος της Ελεατικής σχολής 
• Πύρρων, φιλόσοφος της σχολής του Σκεπτικισμού.