ΤΡΥΠΗΤΗ(ΎΠΑΝΑ, ΙΣΟΒΑ 'Η ΜΠΙΤΖΙΜΠΑΡΔΙ ): " Ίσταται κατά τον βορράν, στηριζόμενο επί φυσικού μπαλκονίου, εξόχως μεγαλοπρεπής και η περικλείουσα αιώνια βλάστηση αποτελεί τον μανδύα του. Αυτός λάμπει και απαστράπει εις όλα τα παιχνίδια των χρωμάτων εις καθημερινό θέαμα και ακτινοβολεί ως φαιοπράσινη φλόγα υπό τας πρωϊνάς αχτίδας του ηλίου".

''Πρός άρκτον δ' 'ομορα ήν τω Πύλω δύο πολίδια Τριφυλιακά 'Υπανα και Τυπανέαι και ποταμοί δε δύο εγγύς ρέουσι, ο τε Δαλίων (Διάγων) και ο Αχέρων εκβάλοντες εις τον Αλφειόν"
(Στράβων Η΄3,15)

ΤΡΥΠΗΤΗ :ΤΟ ΜΠΑΛΚΟΝΙ ΤΟΥ ΑΛΦΕΙΟΥ

ΤΡΥΠΗΤΗ :ΤΟ ΜΠΑΛΚΟΝΙ ΤΟΥ ΑΛΦΕΙΟΥ

Δευτέρα 10 Οκτωβρίου 2011

ΑΡΧΑΙΑ ΥΠΑΝΑ




Κάθε τόπος και κάθε σπιθαμή γης στην Ελλάδα αποτελεί από μόνο του μία ψηφίδα ιστορίας στο τεράστιο ψηφιδωτό της ανυπέρβλητης Ελληνικής  Ιστορίας.Τι και αν πέρασαν κατακτητές (Ρωμαίοι , Βησιγότθοι,Φράγκοι ,Τούρκοι, κ.α.),τι  αν καιρικά φαινόμενα βύθισαν ολόκληρες πόλεις, εν τούτοις η Ιστορία του τόπου μας αντιστέκεται και μας φέρνει το παρελθόν συνέχεια μπροστά μας.
Μία ψηφίδα ιστορίας του τόπου μας είναι στα βορειοδυτικά του χωριού Τρυπητή Ολυμπίας  ( Μπιτζιμπάρδι) που ξεκινά από την Πλειόκαινο Εποχή και  συνεχίζει στο πέρασμα των αιώνων συσωρέυοντας πλούσια ιστορία σε ένα τόσο ασήμαντο χωριό της Ελληνικής υπαίθρου.
Κατά την Πλειόκαινο (12 εκ.χρόνια έως 2 εκ.χρόνια πριν) η περιοχή αυτή ως το Ιόνιο αποτελούσε τον πυθμένα της θάλασσας που με τις μεταβολές στην χαράδρα του Ιονίου η θάλασσα αρχίζει να υποχωρεί με αποτέλεσμα να αναδυθούν  οι σημερινές βουνοκορφές , ενώ μεγάλα τμήματά υδάτινου όγκου αποκόπηκαν από την θάλασσα με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν μεγάλες λίμνες.Το φαινόμενο αυτό εξελίχθηκε και τερμάτισε κατά την Πλειστόκαινο Περίοδο (2 εκ. έως 10 χιλιάδες χρόνια  πριν.Στην περιοχή της Τρυπητής ,που όπως είπαμε αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής της ιστορίας, συναντάμε αμμουδερούς λόφους,ψαμμιτώδη πετρώματα,κογχυλιάτες, πωρόλιθοι, όστρακα και κοχύλια.Παρεμπιπτόντως κατά την παιδική μου ηλικία αποτελούσε αγαπημένο παιχνίδι των παιδιών, η συλλογή λίθων που αποτελούνταν από πολλά ενωμένα μεταξύ τους κοχύλια.
Ευρήματα οδηγούν στο συμπέρασμα ότι το πρώτο φύλο που εγκαταστάθηκε στην περιοχή αυτή ήταν οι Πελασγοί  και διάφορα άλλα συγγενικά φύλα και στην συνέχεια οι Καύκωνες, ένας νομαδικός λαός που απλωνόταν και πέρα από τον Αλφειό.Το χαρακτηριστικό αυτό της νομαδικότητας  έκανε τους Καύκωνες αδιάφορους για τους επερχόμενους Ίωνες οι οποίοι κατέφθασαν κατά το 1900π.χ. προερχόμενοι από την Θεσσαλία.¨Οστρακα που έχουν βρεθεί στην περιοχή συνεπικουρούν στην ύπαρξη αυτών των φύλων στην περιοχή.Κατά την ίδια περίοδο καταφθάνουν και οι Αρκάδες και γίνονται κυρίαρχοι στις περιοχές της σημερινής Αρκαδίας και Ορεινής Ολυμπίας.Ο σπουδαίος αρχαιολόγος Σπέρλινκ που ασχολήθηκε εκτενέστερα με την περιοχή τοποθετεί τον οικισμό που βρήκε στη θέση "Πουλί" στην εποχή του Χαλκού (1900-1500π.χ.).

Κατά το 1400π.χ. νέα αναστάτωση επικρατεί στην περιοχή με την άφιξη των Αχαιών.Οι Αχαιοί εγκαταστάθηκαν στα παραθαλάσσια και εύφορα μέρη διώχνοντας τα προγενέστερα φύλα  ορεινά όπου και καθορίστηκαν τα σύνορα των Αχαιών. Κατά την Μυθολογία ιδρυτής του νέου κράτους ήταν ο Νηλέας αδελφός του βασιλιά της Ιωλκού Πελία ο οποίος μετά από διαμάχη με τον αδελφό του  έφυγε μαζί με την γυναίκα του Χλωρίδα , περνώντας από τον Ορχομενό πήρε μαζί του τους Μίνυες και κατέληξε στην περιοχή νοτιότερα της σημερινής  Ζαχάρως , κάπου στον Κακόβατο, και έκτισε την Πύλο (Αμμώδη) και ίδρυσε το βασίλειο των Νειλιδών.Τον Νηλέα διαδέχθηκε ο μικρότερος από τους 12 γιους του  ο Νέστορας ο οποίος επέκτεινε και άλλο τα σύνορα του βασιλείου του από τον Κυπασισσιακό κόλπο ως τον Αλφειό και ίσως πιο πέρα αφού ο ¨Ομηρος στην Ιλιάδα μας αφηγείται:" ......που ρέει πλατύ ποτάμι, ανάμεσα στη χώρα των Πυλίων" .Για να διαφυλάξει τα συνορά του ανατολικά από τους Αρκάδες  τα ορίζει στον ποταμό Διαγοντα ( σημ. Τσεμπερούλα ) και εγκαθιδρύει  φυλάκιο με οικισμό στην περιοχή "Πουλί" και το οχυρώνει ώστε να διαφυλάσσεται η ασφάλεια των υπηκόων του.Αυτήν την πιθανότητα ενισχύει η ύπαρξη Ακρόπολης στο υψηλότερο σημείο (θέση  "Κάστρο").Τα ερείπια κατατάσσονται στην κλασσική εποχή χωρίς να αποκλειστεί μεταγενέστερες βελτιώσεις, αφού παρατηρείται οργάνωση τύπου Μυκηναϊκής Ακρόπολης.Η Ακρόπολη αυτή καταλήγει σε βράχο και αποτελεί έτσι φυσικό οχυρό, τα τείχη καθορίζονται από την μορφολογία του εδάφους  και είναι συνάρτηση της κορυφής, τα θεμέλια αποτελούνται από  βραχόπετρες και πάνω σ' αυτές τοποθετήθηκαν ογκώδεις πωρόλιθοι τετραγωνισμένοι.Η είσοδος πρέπει να ήταν ανατολικά  προς τον οικισμό ώστε να είναι εύκολη η πρόσβαση των κατοίκων μέσα σε ενδεχόμενη επίθεση ,όσο  και να δυσκολεύει τους επιτιθέμενους αφού  και το έδαφος είναι αρκετά ανηφορικό.Όλα τα παραπάνω οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο Νέστορας είχε οργανώσει πολύ συνετά το βορειοανατολικότερο παρατηρητήριο του βασιλείου του.Ο οικισμός αυτός είναι γνωστός ως ΥΠΑΝΑ.Η ετυμολογική σημασία της ονομασίας "Υπανα"  είναι τοποθεσία που βρίσκεται ψηλά πάνω στην κορυφή λόφου,ακόμα είναι το τελευταίο ,το ακρότατο μέρος ενός κράτους.Άρα η ονομασία προσδιορίζει τόσο την φυσική όσο και γεωγραφική θέση των ΑΡΧΑΙΩΝ ΥΠΑΝΩΝ.
Ο οικισμός είχε κτιστεί πάνω σε πέντε λόφους που ευρήματα μαρτυρούν αρχαία πόλη, στην κορυφή υπάρχει πλάτωμα  περίπου  100*25τ.μ και συγκρατείται με λιθάρια τείχους.Στην βορεινή πλευρά απλώνονται και άλλα  τείχη,λείψανα κτισμάτων και οικοσκευών, δωρικών κιόνων  (από μαρτυρίες).Διάσπαρτα στα χωράφια βρίσκουμε ακόμη και τώρα κομμάτια αγγείων από τα οποία ο Μάγερ κατατάσσει την πόλη στην κλασική και Ελληνιστική περίοδο.
Μετά τον Τρωικό πόλεμο το κράτος του Νέστορα αφανίζεται μετά την κάθοδο των Δωριέων,την εύφορη πεδιάδα  της ¨Ηλιδος κατέλαβαν οι Αιτωλοί κατέλυσαν το κράτος των Αχαιών Επειών και ονομάστηκαν Ηλείοι (φερτοί).Μετά την κάθοδο των Δωριαίων η περιοχή μεταξύ Αλφειού και Νέδας ονομάζεται Τριφυλία << δια των υπό τριων τινών οικισθήναι φύλων>>, και τα Ύπανα  υπάγονταν  στη βόρεια Τριφυλία.
Μετά από λίγα χρόνια ανεξαρτησίας οι Ηλείοι που εποφθαλμιούσαν την περιοχή άρχισαν τις επιδρομές και μια περίοδος επτά αιώνων με συγκρούσεις  και θα γίνει αντικείμενο αγοραπωλησιών , θα αγωνίζεται για την ανεξαρτησία της θα την χάνει και οι αγώνες αυτοί θα συνθέσουν την πολυτάραχη ιστορία της.
Το 219-18π. χ. ο βασιλιάς της Μακεδονίας Φίλιππος Ε' αφαιρεί την περιοχή από του Ηλείους και την καθιστά αυτόνομη.Έναν χρόνο αργότερα όλες οι πόλεις της Τριφυλίας γίνονται μέλη της Αχαϊκής Συμπολιτείας κια τα Ύπανα κόβουν δικό τους νόμισμα με την επιγραφή ΑΧΑΙΩΝ ΥΠΑΝΩΝ.Η συνέχεια είναι ανάλογη της συνέχειας του κράτους των Ελλήνων με την υποταγή για αιώνες σε διάφορυς κατακτητές , όσο και της καταστροφής από καιρικά φαινόμενα στο πέρασμα των αιώνων λίγα στοιχεία απέμειναν από αυτή την ιστορική πόλη του περίφημου κράτους του Νέστορα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου