Γεννήθηκε στη Σιάτιστα του
καζά Κοζάνης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Στην γενέτειρά του,
ολοκλήρωσε τις σπουδές του στις σχολές της πόλης. Στη συνέχεια, ασχολήθηκε με
το εμπόριο αρχικά στη Θεσσαλονίκη και έπειτα στην Οδησσό. Λόγω της αποτυχίας του στις εμπορικές του
δραστηριότητες, μετέβη στην Αγία Πετρούπολη για να καταταχθεί στο Ρωσικό στρατό. Έγινε λοχαγός του πυροβολικού, στο οποίο υπηρετούσαν οι αδερφοί Αλέξιος και Θεόδωρος Ορλώφ, με τους οποίους και
συνδέθηκε φιλικά. Οι αδερφοί Ορλώφ συμμετείχαν στην προσπάθεια της Αικατερίνης Β΄ να καταλάβει το θρόνο
από το σύζυγό της Πέτρο Γ΄ το 1762. Κατόπιν τούτου, ο Αλέξιος Ορλώφ έγινε
διοικητής του πυροβολικού. Η Αικατερίνη η Β΄ προσπάθησε να αναμειχθεί στα βαλκανικά πράγματα προκειμένου να αποσπάσει εδάφη και
σφαίρες επιρροής από την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ο Παπαζώλης, έχοντας
πρόσβαση στην τσαρική αυλή μέσω των Ορλώφ, προσπάθησε να επηρεάσει την
κατάσταση υπέρ των Ελλήνων, πείθοντας τους αδερφούς Ορλώφ και συνακολούθως την
τσαρίνα Αικατερίνη για την διεξαγωγή επιχειρήσεων στη νότιο Βαλκανική.
Το 1763 ο Παπαζώλης
μεταβαίνει στη Βενετία και στη συνέχεια στην Τεργέστη, προκειμένου να συντονίσει τις ενέργειες Ελλήνων και Ρώσων για
την διενέργεια μιας συνολικής εξέγερσης. Το 1765 συνέταξε ένα βιβλίο με σκοπό
την αφύπνιση των Ελλήνων και την καλλιέργεια της πολεμικής αρετής. Το βιβλίο
αυτό με τον τίτλο «Διδασκαλία, ήγουν ερμηνεία της πολεμικής τάξεως και τέχνης»,
τυπώθηκε στη Βενετία και διανεμήθηκε σε περιοχές της τουρκοκρατούμενης Ελλάδας. Ήταν
βασισμένο σε ρωσικό στρατιωτικό εγχειρίδιο. Από το 1765 και για τα επόμενα χρόνια,
ο Παπαζώλης, με Έλληνες συνεργάτες και Ρώσους πράκτορες περιόδευσε στην Δυτική και Κεντρική Μακεδονία, την Ήπειρο, τη Στερεά Ελλάδα και την Πελοπόννησο, προκειμένου να συνεννοηθεί με ντόπιους παράγοντες
για την ιδέα της εξέγερσης. Παρόλο που η ανταπόκριση δεν ήταν ιδιαίτερα
ενθαρρυντική, ο Παπαζώλης κατάφερε να αποσπάσει συμφωνίες με ορισμένους
οπλαρχηγούς και προύχοντες, ιδιαίτερα στη Δυτική Μακεδονία και τη Μάνη. Έπεισε
και τον Ορλώφ ότι ο χρόνος ήταν πλέον κατάλληλος για τη διεξαγωγή επιχειρήσεων.
Το 1769 τμήμα του Ρωσικού
στόλου με την συμμετοχή του Παπαζώλη, ξεκίνησε με προορισμό τη Μάνη όπου θα
υποστήριζε τους Μανιάτες, εναντίον των Οθωμανών. Το 1770 τελικά, σημειώθηκε το αποτυχημένο κίνημα,
που έμεινε γνωστό με την ονομασία Ορλωφικά. Οι Ρώσοι, έχοντας εξασφαλίσει τη Συνθήκη Κιουτσούκ-Καϊναρτζή,
εγκατέλειψαν τους Έλληνες στην τύχη τους, παρά τις συνεχείς εκκλήσεις του
Παπαζώλη.
Πολλοί οπλαρχηγοί και
προύχοντες της Πελοποννήσου και της Μακεδονίας, όπως ο γέρο Ζιάκας που συμμετείχαν στο
κίνημα, απογοητεύτηκαν και κατηγόρησαν τον Παπαζώλη για τυχοδιωκτισμό. Η
απόπειρα αυτού του εγχειρήματος με πρωτοβουλία του Παπαζώλη έγινε αντικείμενο
εκμετάλλευσης από τη Ρωσική διπλωματία αφενός και αφετέρου, ήταν πρόχειρα
οργανωμένη με σποραδικές κινητοποιήσεις ανά τον ελλαδικό χώρο, χωρίς
επικοινωνία και συντονισμό.
Πέθανε στην Πάρο όπου
είχε πλέον ελλιμενιστεί ο Ρωσικός στόλος.
Ο Παπαζώλης ανήκε στην ομάδα εκείνων των Ελλήνων που ήλπιζαν
ότι θα μπορούσαν να συνδυάσουν τη ρωσική πολιτική απέναντι της οθωμανικής
αυτοκρατορίας με τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα του υπόδουλου ελληνικού έθνους.
Στη μετάφραση της Διδασκαλίας, που τυπώθηκε στη Βενετία στα 1765, ο Π. είχε
προτάξει αφιέρωση στον Ορλώφ, στην οποία γράφει ότι την έκανε για χάρη «των
δυστυχισμένων Ελλήνων, οίτινες εξεμάκρυναν πολλά από αυτήν την επιστήμην της
πολεμικής».
"Η αποτυχία αύτη δίδαξε τους Έλληνας, ότι ουδέν το παρά των ξένων προσδοκώμενον αγαθόν. Την αλήθειαν ταύτην επεσφράγισεν η όντως υπό μόνου του έθνους εξεργασθείσα δαφνοστεφής ανάστασις του 1821".
Κωνσταντίνος Σάθας.
Πηγές: Κ.Σάθα, Βιογραφίαι των εν τοις γράμμασι διαλαμψάντων Ελλήνων.
Wikipedia
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου