Νίλα: η καταστροφή, η ζημιά, η
αποτυχία, η ταλαιπωρία.
Με την παραπάνω λέξη καθορίζεται το
μέγεθος μιας απρόσμενης αποτυχίας – καταστροφής. Η έκφραση συνδυάστηκε με την
μεγάλη νίκη των Ελλήνων στα Δερβενάκια και την, ακόμη πιο μεγάλη, παταγώδη αποτυχία
του εντυπωσιακού στρατού, για τα δεδομένα της εποχής, του Οθωμανού Πασά- στρατηγού
Δράμαλη που ουσιαστικά αποδεκατίστηκε στα στενά των κακοτράχαλων Δερβενακίων. Βέβαια
θα πρέπει να προσθέσω πως την εποχή στην οποία αναφέρομαι η λέξη «νίλα» εξέφραζε
επίσης οίκτο και ταραχή.
Κατά το καλοκαίρι του 1822 λαμβάνει
χώρα η εκστρατεία του Δράμαλη στην Πελοπόννησο για να καταπνίξει την επανάσταση
των Ελλήνων. Παίρνει το κάστρο της Κορίνθου αντουφέκηγο αφού ο μεγάλος όγκος της
στρατιάς του προκαλούσε δέος στο πέρασμά της. Ματαιόδοξος γαρ, θέλησε να
κυνηγήσει τον Κολοκοτρώνη και τους επαναστάτες ολούθε ώστε να τους συντρίψει
σέρνοντας την ογκώδη στρατιά του στα δύσβατα μέρη του Μοριά και φθάνοντας στον
Αργολικό κάμπο κατάλαβε πόσο λάθος έκανε αφού η εικόνα που αντίκρυσε στη διάβα
του ήταν καμένη γη, λαμπρή ιδέα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Η ζέστη και οι διάφορες
αρρώστιες (δυσεντερία κ.α.) έπληξαν την υγεία του στρατεύματος αλλά και τον
εγωϊσμό του ίδιου του Μαχμούτ Πασά Δράμαλη. Ο Δράμαλης αποφάσισε να γυρίσει στην
Κόρινθο και ο μόνος που το υποψιάστηκε ήταν ο Γέρος, και παρά τις πιέσεις των
πολιτικών που πίστευαν πως θα κατευθυνθεί προς την Τρίπολη, και του έστησε
καρτέρι στα Δερβενάκια (Δερβένι [ντερβένι] = στενό πέρασμα) μαζί με τους υπόλοιπους
Έλληνες ήρωες και αποδεκάτισε την μεγαλειώδη στρατιά του πασά. Οι λίγοι που
διασώθηκαν, μαζί με τον Δράμαλη, γύρισαν στην Κόρινθο. Ο Μαχμούτ πασάς Δράμαλης
μετά από λίγο καιρό πέθανε από τον καημό του ή από «την μεγάλη νίλα που έφαγε».
Εν τούτοις με το πέρασμα του χρόνου η
έκφραση έμεινε στα χείλη των Ελλήνων και κατόπιν στην πένα τους για να φθάσει
ως τις μέρες μας και να διευρυνθεί ακόμη πιο πολύ εκφράζοντας την αποτυχία μέσα
από τον συναγωνισμό, την ζημιά που προκαλεί ταλαιπωρία κ.α.
Πηγές: el.wiktionary.org, Δημ. Φωτιάδη:
Καραϊσκάκης, Βασίλη Ρώτα: Κολοκοτρώνης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου