ΤΡΥΠΗΤΗ(ΎΠΑΝΑ, ΙΣΟΒΑ 'Η ΜΠΙΤΖΙΜΠΑΡΔΙ ): " Ίσταται κατά τον βορράν, στηριζόμενο επί φυσικού μπαλκονίου, εξόχως μεγαλοπρεπής και η περικλείουσα αιώνια βλάστηση αποτελεί τον μανδύα του. Αυτός λάμπει και απαστράπει εις όλα τα παιχνίδια των χρωμάτων εις καθημερινό θέαμα και ακτινοβολεί ως φαιοπράσινη φλόγα υπό τας πρωϊνάς αχτίδας του ηλίου".

''Πρός άρκτον δ' 'ομορα ήν τω Πύλω δύο πολίδια Τριφυλιακά 'Υπανα και Τυπανέαι και ποταμοί δε δύο εγγύς ρέουσι, ο τε Δαλίων (Διάγων) και ο Αχέρων εκβάλοντες εις τον Αλφειόν"
(Στράβων Η΄3,15)

ΤΡΥΠΗΤΗ :ΤΟ ΜΠΑΛΚΟΝΙ ΤΟΥ ΑΛΦΕΙΟΥ

ΤΡΥΠΗΤΗ :ΤΟ ΜΠΑΛΚΟΝΙ ΤΟΥ ΑΛΦΕΙΟΥ

Τρίτη 8 Δεκεμβρίου 2015

"Κακούργα πεθερά", "Καημένε Αθανασόπουλε τι σου ΄μελε να πάθεις" (Ιάκωβος Μοντανάρης, 1931)!



Έτος 1931. Είναι οι πρώτες μέρες του Γενάρη, κάνει πολύ κρύο και ένα σπίτι στην συμβολή των οδών Θησέων και Αγίων Πάντων, στου Χαροκόπου, είναι σκοτεινό και μέσα σε αυτό ο Δημήτρης Αθανασόπουλος βίαζε την γυναίκα του Φούλα. Εκείνη ήταν 25 ετών, πανέμορφη και είχε παντρευτεί τον Αθανασόπουλο μετά από παρότρυνση της μητέρας της Άρτεμις Κάστρου η οποία τύγχανε και ερωμένη του μέλλοντος γαμπρού της. Με την είδηση του γάμου της καλονής Φούλας θλίψη είχε κατακλύσει δεκάδες υποψήφιους μνηστήρες.
Εκείνο το βράδυ η Φούλα τρέχει στην μητέρα της και με κλάματα της λέει πως δεν μπορεί άλλο το κτήνος που της φόρτωσε. Η μητρική αγάπη υπερίσχυσε του παράνομου έρωτα και φωνάζει, ευθύς αμέσως, τον 18άχρονο ανιψιό της Δημήτρη Μοσκιό για να σκοτώσει τον Αθανασόπουλο. Ο Μοσκιός ήταν και αυτός μέσα στους ερωτοχτηπημένους θαυμαστές της Φούλας. Το επόμενο βράδυ ο Μοσκιός σκοτώνει τον Αθανασόπουλο την ώρα που κοιμάται και η Φούλα με την βοήθεια της υπηρέτριας καίει το πτώμα του. Η μυρωδιά, όμως και ο υπερβολικός καπνός τις αναγκάζει να σβήσουν την φωτιά. Τεμαχίζουν το πτώμα  και δύο "θαυμαστές" της Φούλας πετούν τα κομμάτια στον Ιλισό. Τα κομμάτια του πτώματος θα σκαλώσουν και θα τα βρεί ένας περαστικός ο οποίος θα ειδοποιείσει την αστυνομία που συλλαμβάνει την Φούλα. Θα γίνει δικαστήριο και η Φούλα θα φυλακιστεί. Η ομορφιά της όμως θα την βοηθήσει να περνάει καλά, για δέκα χρόνια, αφού την ερωτεύτηκε ο διοικητής της φυλακής.
"Αι δύο φόνισσαι ενώπιον της δικαιοσύνης  -Ο Μοσκιός θα εμφανισθή ως θύμα του έρωτος - Το όνειρον της πενθεράς και η φιλαρέσκεια της Φούλας - Η υπεράσπισις θα ζητήση την αθώωσιν των φονέων -Έφθασαν και ξένοι ανταποκριταί δια την δίκην", έγραφε η εφημερίδα "Η Ελληνική".
Το φρικτό έγκλημα θα συνταράξει την συντηρητική αθηναϊκή κοινωνία και έμεινε στην ιστορία χάρη σε ένα τραγούδι που αναφέρεται σ' αυτό. Ο Ιάκωβος Μοντανάρης θα το κάνει τραγούδι και ο Κώστας Φέρρης θα πει: Το "Τραγούδι του Αθανασόπουλου" του Γιακουμή Μοντανάρη έχει το μεγαλύτερο ρεκόρ πωλήσεων  για πάντα, "κατ΄αναλογίαν". Πούλησε περισσότερους δίσκους από τον αριθμό των υπαρχόντων γραμμοφώνων στην Ελλάδα. Την μουσική έγραψε ο Μάρκος Βαμβακάρης. Λέγεται πως όλοι οι γαμπροί που είχαν κακές πεθερές έστηναν γλέντια με το τραγούδι αυτό και στο τέλος έσπαγαν τον δίσκο- η αλλιώς πλάκα- στα πόδια της πεθεράς, και έτσι έμεινε η έκφραση "θα σπάσω πλάκα".

Πέμπτη 26 Νοεμβρίου 2015

Τα μαλλιά της κεφαλής, πως βγήκε η έκφραση!



Ο Έλληνας είναι τόσο συνηθισμένος στη σκληρή φορολογία όσο και στη φοροδιαφυγή. Άλλωστε επί Τουρκοκρατίας πλήρωνε ακόμη και «τα μαλλιά της κεφαλής του». Οι εκδοχές για το πώς βγήκε αυτή η έκφραση είναι πολλές. Σύμφωνα με την πρώτη εκδοχή, ο ραγιάς υποχρεωνόταν να πληρώσει ένα ευφάνταστο και υπερβολικό φόρο που σχετιζόταν με το μήκος των μαλλιών του. Όσο μακρύτερα τα μαλλιά, τόσο ψηλότερος λέγεται ότι ήταν ο φόρος. Έτσι συχνά, οι μακρυμάλληδες έπαιρναν τα βουνά για να γλιτώσουν το μαλλί και φυσικά την τσέπη τους. Ο ιστορικός Χριστόφορος Άγγελος αναφέρει: «Οι επιβληθέντες φόροι ήσαν αναρίθμητοι, αλλά και άνισοι. Εκτός της δεκάτης, του εγγείου και της κατοχής των ιδιοκτησιών, εκάστη οικογένεια κατέβαλε χωριστά φόρον καπνού, εστίας, δασμό γάμου, δούλου και δούλης, καταλυμάτων, επαρχιακών εξόδων, καφτανίων, καρφοπετάλλων και άλλων εκτάκτων. Ενώ δε ούτω βαρείς καθ’ εαυτούς ήσαν οι επιβληθέντες φόροι, έτι βαρύτερους και αφόρητους καθιστά ο τρόπος της εισπράξεως και η δυναστεία των αποστελλομένων προς τούτο υπαλλήλων ή εκμισθωτών . Φόρος ωσαύτως ετίθετο επί των ραγιάδων εκείνων οίτινες έτρεφον μακράν κόμην». Από αυτόν τον φόρο βγήκε και η παροιμιώδης φράση «χρωστά τα μαλλιά της κεφαλής του», η οποία χρησιμοποιείται ακόμη και σήμερα. Η πατριωτική ερμηνεία θέλει τους γενναίους οπλαρχηγούς της επανάστασης, όπως ο Κολοκοτρώνης και ο Καραϊσκάκης, να έχουν μακριά μαλλιά, ως ένδειξη περιφρόνησης προς τον Οθωμανό δυνάστη, του οποίου αμφισβητούσαν ευθέως την εξουσία. Μία άλλη εκδοχή σχετίζεται με το είδος του καλύμματος που φορούσαν στο κεφάλι οι Έλληνες επί Τουρκοκρατίας. Τα καπέλα ήταν ελάχιστα και τα φορούαν οι πολίτες ανάλογα με την τάξη στην οποία ανήκαν.
Δηλαδή, άλλο κάλυμμα είχαν οι άρχοντες, άλλο οι νοικοκύρηδες και άλλο οι χωρικοί. Έτσι, η φράση «πληρώνουμε τα μαλλιά της κεφαλής μας» παραπέμπει στον φόρο που αντιστοιχεί στο κεφάλι του καθενός. Γιατί ο άρχοντας πλήρωνε πολύ μεγαλύτερο ποσό από τον ξωτάρη, που πλήρωνε ελάχιστο και φορούσε το απλό φέσι. Συχνά οι πλούσιοι και οι μεγαλόσχημοι συνδύαζαν το περίτεχνο καπέλο και με ρούχα που υποδήλωναν την ισχυρή οικονομική τους θέση. Χαρακτηριστική περίπτωση ήταν ο περίφημος «τζουμπές», ένα είδος μανδύα σαν πανωφόρι που φορούσαν οι έμποροι και οι αξιωματούχοι στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Αυτό εξακολουθούσε να φορά και στην ελεύθερη Ελλάδα ο πρωθυπουργός Δημήτριος Βούλγαρης, ως ένδειξη κοινωνικής και πολιτικής ισχύος, παρά το γεγονός ότι το ένδυμα παρέπεμπε απευθείας στην Τουρκοκρατία. Γι’ αυτό ο υδραίος πολιτικός απέκτησε το προσωνύμιο ο Τζουμπές. Η πολιτική του πορεία στιγματίστηκε από σκάνδαλα και πέθανε από κατάθλιψη μετά την απόλυσή του από τον βασιλιά Γεώργιο. Οι Οθωμανοί έμειναν στην εξουσία πολλούς αιώνες και η φορολογία παρουσιάζει διακυμάνσεις, καθώς υπήρξαν καλές και κακές περίοδοι για τους φορολογούμενους. Σε κάθε περίπτωση, με το κατάλληλο μπαξίσι η φοροδιαφυγή ήταν διασφαλισμένη. Και αυτό στην Ελλάδα δεν άλλαξε ποτέ.

Τετάρτη 11 Νοεμβρίου 2015

Νομισματικά πορτραίτα στην Αρχαία Ελλάδα.

Η Αθηνά σε Αθηναϊκό τετράδραχμο

Γύρω στα τέλη του 7ου αιώνα π.Χ., διάφορα μικρασιατικά εργαστήρια απεικονίζουν μεγάλη ποικιλία ζώων με τεχνική που θυμίζει τους μινωικούς και μυκηναϊκούς σφραγιδόλιθους. Λίγο αργότερα χαράσσονται θεϊκά σύμβολα ή και τοπικά φυτά. Στο γύρισμα του 6ου προς τον 5ο αιώνα, η Δήλος χαράζει στα νομίσματά της λύρα και στους αρχαϊκούς στατήρες της Μήλου εικονίζεται μήλο. Η ανθρώπινη μορφή προσεγγίζεται τον 6ο αιώνα με τη χάραξη θεών και ηρώων. Στο μεμονωμένο κεφάλι, αρχικά το μάτι απεικονίζεται μετωπικά και με έντονο σφαιρικό σχήμα. Στην αρχή της νομισματοκοπίας οι ανδρικές απεικονίσεις είναι σπανιότερες, ενώ συχνά απεικονίζεται η αποτροπαϊκή Γοργώ. Η απεικόνιση συγκεκριμένου προσώπου με ατομικά χαρακτηριστικά δεν ήταν επιτρεπτή. Στους περσικούς Δαρεικούς, ο «μεγάλος βασιλιάς» αποδίδεται συμβολικά ως τοξότης. Συμβολική θεωρείται και η απεικόνιση του Θεμιστοκλή με κεφάλι πολεμιστή. Στα νομίσματα που ο Αρταξέρξης τού επέτρεψε να κόψει, χαράχτηκε το όνομα, ή το μονογράφημα ΘΕ, αλλά όχι η μορφή του. Οι Έλληνες βασιλείς δεν τολμούν ακόμη να διαπράξουν αυτή την ιεροσυλία. Στα αργυρά του τετράδραχμα, ο Φίλιππος Β΄ θα χαράξει το κεφάλι του Ολυμπίου Διός. Στις σατραπείες της Ανατολής όμως, η επαναστατική αντίληψη της χάραξης ενός συγκεκριμένου θνητού εμφανίζεται ήδη στα 412/411 π.Χ., σε νόμισμα με τη μορφή του Τισσαφέρνη. Άλλο νόμισμα, γύρω στο 413-373 π.Χ., σώζει το πορτραίτο του Φαρνάβαζου. Σώζονται επίσης νομίσματα με δυνάστες της Λυκίας και τα ονόματά τους γραμμένα στην τοπική γλώσσα. Ωστόσο η νομισματοκοπία της περιοχής, πρόδρομος των ελληνιστικών πορτραίτων, έχει ελληνικό χαρακτήρα. Ένα από τα ωραιότερα δείγματα είναι οι αργυροί στατήρες του Έλληνα δυνάστη Περικλή που κόπηκαν γύρω στο 380-360 π.Χ.




Η άλωση της Πόλης και η Κερκόπορτα στα τείχη της Κωνσταντινούπολης, από την οποία μπήκαν οι Τούρκοι. Μύθος ή πραγματικότητα;


Η άλωση της Κωνσταντινούπολης έγινε στις 29 Μαΐου του 1453, μετά από πολιορκία που είχε ξεκινήσει στις αρχές Απριλίου. Ο υπερασπιστής της πρωτεύουσας της αυτοκρατορίας, ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος έκανε ότι περνούσε από το χέρι του για να κρατήσει απόρθητα τα οχυρά. Χρησιμοποίησε ακόμα και τη διπλωματία. Προτού ξεκινήσει η στρατιωτική αναμέτρηση έστειλε αντιπρόσωπό του στο σουλτάνο και του υπενθύμιζε ότι στην πόλη παραμένει φρουρούμενος ο πρίγκιπας Ορχάν, διεκδικητής του οθωμανικού θρόνου. Ο Παλαιολόγος ζήτησε από τον σουλτάνο να πληρώσει τα χρήματα που είχαν συμφωνηθεί για τη φρούρηση του εσωτερικού του αντιπάλου. Είναι παιχνίδι της ιστορίας, αλλά έτσι ξεκίνησε η Άλωση της Πόλης. Με την άρνηση του Μωάμεθ να πληρώσει λεφτά στον Παλαιολόγο. Καθοριστική ήταν η χρήση της μπομπάρδας, του τεράστιου κανονιού που σημάδευε τα τείχη της πόλης. Πολλά έχουν γραφτεί για τις αιτίες που οδήγησαν στην άλωση της Κωνσταντινούπολης. Η Κερκόπορτα, η βοήθεια που δεν ήρθε από τη Δύση, η πολιτική και στρατιωτική παρακμή, ο ρόλος της εκκλησίας και των αρχόντων που κοίταζαν το θησαυροφυλάκιό τους και όχι την Πόλη. Δείτε στο βίντεο της «Μηχανής του Χρόνου» την τελευταία λιτανεία των Χριστιανών πριν από την πτώση της Πόλης, τα τελευταία λόγια του αυτοκράτορα που έπεσε στο πεδίο της μάχης σε ηλικία 49 ετών, τον μύθο της κερκόπορτας και την αντίδραση του Μωάμεθ, όταν μπήκε στην Πόλη και αντίκρισε τις θηριωδίες των στρατιωτών του.
mixanitouxronou