Νομισματικά πορτραίτα στην Αρχαία Ελλάδα.

Η Αθηνά σε Αθηναϊκό τετράδραχμο

Γύρω στα τέλη του 7ου αιώνα π.Χ., διάφορα μικρασιατικά εργαστήρια απεικονίζουν μεγάλη ποικιλία ζώων με τεχνική που θυμίζει τους μινωικούς και μυκηναϊκούς σφραγιδόλιθους. Λίγο αργότερα χαράσσονται θεϊκά σύμβολα ή και τοπικά φυτά. Στο γύρισμα του 6ου προς τον 5ο αιώνα, η Δήλος χαράζει στα νομίσματά της λύρα και στους αρχαϊκούς στατήρες της Μήλου εικονίζεται μήλο. Η ανθρώπινη μορφή προσεγγίζεται τον 6ο αιώνα με τη χάραξη θεών και ηρώων. Στο μεμονωμένο κεφάλι, αρχικά το μάτι απεικονίζεται μετωπικά και με έντονο σφαιρικό σχήμα. Στην αρχή της νομισματοκοπίας οι ανδρικές απεικονίσεις είναι σπανιότερες, ενώ συχνά απεικονίζεται η αποτροπαϊκή Γοργώ. Η απεικόνιση συγκεκριμένου προσώπου με ατομικά χαρακτηριστικά δεν ήταν επιτρεπτή. Στους περσικούς Δαρεικούς, ο «μεγάλος βασιλιάς» αποδίδεται συμβολικά ως τοξότης. Συμβολική θεωρείται και η απεικόνιση του Θεμιστοκλή με κεφάλι πολεμιστή. Στα νομίσματα που ο Αρταξέρξης τού επέτρεψε να κόψει, χαράχτηκε το όνομα, ή το μονογράφημα ΘΕ, αλλά όχι η μορφή του. Οι Έλληνες βασιλείς δεν τολμούν ακόμη να διαπράξουν αυτή την ιεροσυλία. Στα αργυρά του τετράδραχμα, ο Φίλιππος Β΄ θα χαράξει το κεφάλι του Ολυμπίου Διός. Στις σατραπείες της Ανατολής όμως, η επαναστατική αντίληψη της χάραξης ενός συγκεκριμένου θνητού εμφανίζεται ήδη στα 412/411 π.Χ., σε νόμισμα με τη μορφή του Τισσαφέρνη. Άλλο νόμισμα, γύρω στο 413-373 π.Χ., σώζει το πορτραίτο του Φαρνάβαζου. Σώζονται επίσης νομίσματα με δυνάστες της Λυκίας και τα ονόματά τους γραμμένα στην τοπική γλώσσα. Ωστόσο η νομισματοκοπία της περιοχής, πρόδρομος των ελληνιστικών πορτραίτων, έχει ελληνικό χαρακτήρα. Ένα από τα ωραιότερα δείγματα είναι οι αργυροί στατήρες του Έλληνα δυνάστη Περικλή που κόπηκαν γύρω στο 380-360 π.Χ.

Η άλωση της Πόλης και η Κερκόπορτα στα τείχη της Κωνσταντινούπολης, από την οποία μπήκαν οι Τούρκοι. Μύθος ή πραγματικότητα;

Η άλωση της Κωνσταντινούπολης έγινε στις 29 Μαΐου του 1453, μετά από πολιορκία που είχε ξεκινήσει στις αρχές Απριλίου. Ο υπερασπιστής της πρωτεύουσας της αυτοκρατορίας, ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος έκανε ότι περνούσε από το χέρι του για να κρατήσει απόρθητα τα οχυρά. Χρησιμοποίησε ακόμα και τη διπλωματία. Προτού ξεκινήσει η στρατιωτική αναμέτρηση έστειλε αντιπρόσωπό του στο σουλτάνο και του υπενθύμιζε ότι στην πόλη παραμένει φρουρούμενος ο πρίγκιπας Ορχάν, διεκδικητής του οθωμανικού θρόνου. Ο Παλαιολόγος ζήτησε από τον σουλτάνο να πληρώσει τα χρήματα που είχαν συμφωνηθεί για τη φρούρηση του εσωτερικού του αντιπάλου. Είναι παιχνίδι της ιστορίας, αλλά έτσι ξεκίνησε η Άλωση της Πόλης. Με την άρνηση του Μωάμεθ να πληρώσει λεφτά στον Παλαιολόγο. Καθοριστική ήταν η χρήση της μπομπάρδας, του τεράστιου κανονιού που σημάδευε τα τείχη της πόλης. Πολλά έχουν γραφτεί για τις αιτίες που οδήγησαν στην άλωση της Κωνσταντινούπολης. Η Κερκόπορτα, η βοήθεια που δεν ήρθε από τη Δύση, η πολιτική και στρατιωτική παρακμή, ο ρόλος της εκκλησίας και των αρχόντων που κοίταζαν το θησαυροφυλάκιό τους και όχι την Πόλη. Δείτε στο βίντεο της «Μηχανής του Χρόνου» την τελευταία λιτανεία των Χριστιανών πριν από την πτώση της Πόλης, τα τελευταία λόγια του αυτοκράτορα που έπεσε στο πεδίο της μάχης σε ηλικία 49 ετών, τον μύθο της κερκόπορτας και την αντίδραση του Μωάμεθ, όταν μπήκε στην Πόλη και αντίκρισε τις θηριωδίες των στρατιωτών του.
mixanitouxronou

Εθνοκάθαρση ή γενοκτονία; Γενοκτονία ήταν "κύριε" Φίλη!

Ανιστόρητοι πολιτικοί, είτε βουλευτές είτε υπουργοί, ανά καιρούς μας έχουν περάσει για ανθρώπους που δεν έχουμε αίσθηση του τόπου, του χρόνου και του ένδοξου παρελθόντος μας, με αποτέλεσμα να προσπαθούν να μας χειραγωγήσουν ιστορικά παραποιώντας  ιστορικά γεγονότα που έχουν γραφτεί με αίμα. Το πιο ευαίσθητο σημείο της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας είναι η προσφυγιά και η δίωξη των ελληνικών πληθυσμών με απάνθρωπο τρόπο από τους Τούρκους. Δεν υπήρξε "συνωστισμός" στην Σμύρνη όπως πολύ σθεναρά προσπαθούσε να μας πείσει μια κυρία πριν κάποια χρόνια και δεν είναι "εθνοκάθαρση" η σφαγή των αδερφών μας Ποντίων αλλά γενοκτονία "κύριε" Φίλη.
Τελικά αποδεικνύεται μέρα με την ημέρα πως οι άνθρωποι που απαρτίζουν την "αριστερή" κυβέρνηση δεν είναι μόνο ανίκανοι αλλά και επικίνδυνοι. Βέβαια θα κρατήσω και μια επιφύλαξη περί της ανικανότητος αφού πολύ πιθανόν να είναι κατευθυνόμενοι.
Ο ελληνικός όρος γενοκτονία είναι ταυτόσημος με τον διεθνώς χρησιμοποιούμενο όρο genocide που προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις γένος και κτείνω (=φονεύω). Τόσο ο ελληνικός όσο και ο διεθνής όρος δημιουργήθηκαν επίσημα (όρος διεθνούς δικαίου) μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο (βλέπε δίκη της Νυρεμβέργης έν έτει 1945). Με αυτόν τον όρο αποδίδεται κυριολεκτικά η από τους αρχαιότατους χρόνους υφιστάμενη έννοια και ακριβέστερα ένα από τα αρχαιότερα μαζικά εγκλήματα που αποβλέπουν στη συστηματική, με βίαια ως επί το πλείστον μέσα, επιδιωκόμενη εξόντωση ολόκληρης φυλής ή τμήματος αυτής σε ορισμένο τόπο.

Η γενοκτονία μπορεί να επιδιωχθεί είτε με σειρά ομαδικών φόνων, όλων ή σχεδόν όλων των μελών μιας φυλής, είτε με συστηματική εξασθένιση αυτής (με διάφορα μέσα) μέχρι τη βαθμιαία εξάλειψή της φυλής. Στα βίαια δε μέσα αυτά περιλαμβάνονται και σειρά απαγορευτικών μέτρων επί εθνικών, θρησκευτικών, γλωσσικών, ηθικών, ιστορικών ή άλλων παραδόσεων προκειμένου να επέλθει διαφοροποίηση ή αλλοίωση της καταδιωκόμενης φυλής με βέβαιη την συν τω χρόνω απώλεια του εθνικού και φυλετικού γνωρίσματός της.

Πρόκειται για ένα πρωτογενές έγκλημα, το οποίο δεν έχει συνάρτηση με πολεμικές συγκρούσεις. 
Ο γενοκτόνος δεν εξοντώνει μια ομάδα για κάτι που έκανε, αλλά για κάτι που είναι. Στην περίπτωση των Ελλήνων του Πόντου, επειδή ήταν Έλληνες και Χριστιανοί. Πως και πότε διαπράχθηκε η γενοκτονία; 
Ο ποντιακός ελληνισμός, από την πτώση της αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας ( 1461 ) γνώρισε συνεχείς διωγμούς, σφαγές, ξεριζωμούς και προσπάθειες για το βίαιο εξισλαμισμό και εκτουρκισμό του, με αποκορύφωμα τη συστηματική και μεθοδευμένη εξόντωση - γενοκτονία του αιώνα μας.
Επτά χρόνια μετά την άλωση της Πόλης, οι Οθωμανοί κατέλαβαν την Τραπεζούντα. Η οθωμανική κατάκτηση του μικρασιατικού Πόντου μπορεί να διαιρεθεί σε τρεις περιόδους.

Η πρώτη αρχίζει με την άλωση της Τραπεζούντας το 1461 και λήγει στα μέσα του 17ου αιώνα. Την περίοδο αυτή οι Τούρκοι κρατούν μάλλον ουδέτερη

Οι Αρχαίοι Έλληνες και ο οίνος!

Οινόφλυξ: αυτός που αγαπά την οινοποσία, που πίνει κρασί (σε υπερβολικό βαθμό).

Οίνος: αρσενικό αλκοολούχο ποτό που παράγεται από την ζύμωση του σταφυλοχυμού (μούστου).
Φίλοινος είναι αυτός που είναι πάντα έτοιμος για οίνο, φιλοπότης όποιος είναι έτοιμος για ποτό, κωθωνιστής όποιοςπίνει μέχρι μέθης. Από τους ήρωες έπινε πολύ ο σοφός Νέστορας, ο τρείς φορές γέρος, και ήταν πιο πολύ αφοσιωμένος στον οίνο (οινόφλυγας) απκόμα και από τον Αγαμέμνωνα τον οποίο κατηγορούσε ο ο Αχιλλέας ως πολυπότη.
Ο Πλάτωνας εικάζει πως η ετυμολογία του οίνου προέρχεται από το οιόνουν, επειδή γεμίζει έπαρση τον νουν ή ίσως οφείλεται στην λέξη όνησης (όνος;), δηλαδή αφέλεια.
Ο Ποσείδιππος λέει πως το κρασί που φέρνει δίψα είναι βλαβερό στην υγεία.
Ο περίφημος Πιττακός συμβούλευε τον Περίανδρο της Κορίνθου να μην μεθά για να μην μαθαίνουν ποιος πραγματικά είναι.
Ο Αριστοφάνης έλεγε πως το κρασί είναι το γάλα της Αφροδίτης.
Ο Ηρόδοτος έλεγε πως όταν κατεβαίνει το κρασί στο σώμα επιπλέουν τα κακά λόγια.
Ο 'Αλεξις αναφέρει πως το παλιό κρασί δεν είναι μόνο για να μας ευχαριστεί αλλά κάνει και καλό στην υγεία. Βοηθάει στο να χωνεύεται πιο εύκολα το φαγητό, δίνει δύναμη στο σώμα, κάνει το αίμα πιο κόκκινο, βοηθάει την κυκλοφορία και μας προσφέρει ήσυχο ύπνο.
Ο 'Ομηρος ισχυριζόταν πως όποιος πίνει ωφελείται. Έλεγε ακόμα πως οι θεοί μας έδωσαν τον οίνο για να μας διώχνουν τα προβλήματα.
Ο Δίφιλος αναφωνούσε: Πάνσοφε Διόνυσε, τι γλυκός που είσαι! Ανυψώνεις κάθε τι το ταπεινό.
Ο Ιπποκράτης ισχυρίζονταν πως το γλυκό κρασί δεν πειράζει στο κεφάλι.
 Ο μεγάλος Αριστοτέλης έλγε πως όποιος μεθάει από οίνο πέφτει με το πρόσωπο προς τα κάτω και όποιος από μπίρα πέφτει ανάσκελα, γιατί το κρασί από τα σταφύλια φέρνει πονοκέφαλο, ενώ το κρασί από το κριθάρι φέρνει ζαλάδα.
Τέλος, κατά την ελληνική μυθολογία, ο Διόνυσος ανέφερε πως έχει τρεις μόνο κρατήρες  και ανακάτευε το κρασί για τους σώφρονες. Τον πρώτο για την υγεία, που γι΄αυτήν πίνουν πρώτα όλοι. Τον δεύτερο για τον έρωτα και την απόλαυση. Τον τρίτο για τον ύπνο. Μόλις πιούν οι καλεσμένοι, επιστρέφουν στο σπίτι τους. Ο τέταρτος κρατήρας δεν μας ανήκει γιατί είναι για τις ύβρεις. Ο πέμπτος για θόρυβο. Ο έκτος για τρίκλισμα, ο έβδομος για να πέφτεις, ο όγδοος για μηνύσεις, ό ένατος για κακία και ο δέκατος για κακία.

Χωρίς λόγια!

Αθήνα(;) 1943, γερμανοτσολιάς ποζάρει δίπλα σε απαγχονισμένο ελληνόπουλο. (φωτογραφία Drehsen).

Ο Εθνικός μας Ύμνος!

Είμαστε άραγε απόγονοι όλων αυτών που πολέμησαν για εμάς στις Θερμοπύλες, στο '21 και στο ΄40;

Ο Ιταλός πρέσβης αναφέρεται στο τελεσίγραφο που απέδωσε στον Μεταξά!

Περί την 3ην πρωινήν ώραν της 28ης Οκτωβρίου, ο εν Αθήναις Πρεσβευτής της Ιταλίας Γκράτσι, επεσκέφθη εις την εν Κηφισσία οικίαν του τον Πρωθυποργόν Ιωάννην Μεταξάν, όπως επιδώση εις τούτον το Ιταλικόν τελεσίγραφον.

Τα της επιδόσεως του τελεσιγράφου, ο Πρεσβευτής Γκράτσι, περιγράφει ως κάτωθι:
«Εν τω μεταξύ από κοινού μετά των γραμματέων και των στρατιωτικών ακολούθων ελήφθησαν όλα τα αναγκαία μέτρα δια την εκτέλεσιν του θλιβερού καθήκοντος που είχεν ανατεθή εις την πρεσβείαν, καθώς και δια την προστασίαν των συμφερόντων της ιταλικής παροικίας των Αθηνών και του Πειραιώς. Απεδώσαμεν ιδιαιτέραν προσοχήν εις το να ληφθούν όλαι αι προφυλάξεις.

Είναι πάντως εύκολον να φαντασθή τις, τι επερίμενε την πρεσβείαν αν παρείχεν έστω και την μικροτέραν λαβήν να κατηγορηθή ότι είχεν αφήσει να διαφύγη το μυστικόν.

Δεδομένου ότι ο στρατηγός Μεταξάς διέμενεν εις την Κηφισσίαν, εν προάστειον παραθερισμού εις απόστασιν δεκαπέντε περίπου χιλιομέτρων από του κέντρου των Αθηνών, απεφασίσαμεν, δια να αποφύγωμεν να κινήσωμεν την προσοχήν, πράγμα όπερ θα συνέβαινεν ίσως αν εθεάτο εις τοιαύτην ώραν το αυτοκίνητον της πρεσβείας, να επιχειρήσωμεν την διαδρομήν με το ολιγότερον θεαματικόν αυτοκίνητον του στρατιωτικού ακολούθου, ο οποίος μάλιστα θα το διηύθυνεν ο ίδιος. Συμπερελάβομεν μόνον τον διερμηνέα δια να συνεννοηθή με τον σκοπόν.

Την ωρισμένην ώραν, εις τας τρείς παρά δέκα, ευρισκόμεθα έξω από την είσοδον της μικράς επαύλεως εις την οποίαν διέμενεν ο Μεταξάς. Ο διερμηνεύς ανέφερεν εις τον σκοπόν ότι ο Πρεσβευτής της Ιταλίας ήθελε να κάμη εις τον Πρόεδρον της Κυβερνήσεως επείγουσαν ανακοίνωσιν. Ο χωροφύλαξ ήρχισε να κτυπά ένα ηλεκτρικό κουδούνι. Ουδείς όμως ήκουε. Επεριμέναμεν και οι τρείς μας ολίγα λεπτά της ώρας, άτινα μας εφαίνοντο ατελείωτα, με την καρδίαν σφιγμένην εις την σκέψιν, ότι το καθήκον μας καθίστα συνενόχους μιας τιαύτης ατιμίας.

Εις το τέλος ο ίδιος ο Μεταξάς ενεφανίσθη εις μίαν μικράν θύραν της υπηρεσίας, με αναγνώρισε και διάταξε να μου επιτραπή η είσοδος. Οι δύο συνοδοί μου παρέμειναν εις τον δρόμον.

Ο Μεταξάς ήτο ενδεδυμένος δια νυκτερινού επενδύτου μέσα από τον οποίον εφαίνετο το κολλάρο ενός βαμβακερού νυκτικού. Μου έσφιξε την χείρα και με ωδήγησεν εις μικράν αίθουσαν υποδοχής, ήτις θα ηδύνατο να υπάρχη εις την οικίαν οιασδήποτε οικογενείας μικροαστού. Μόλις εκαθήσαμεν του είπον ότι η κυβέρνησίς μου με είχεν επιφορτίσει να τω επιδώσω μίαν επείγουσαν ανακοίνωσιν, χωρίς να προσθέσω τίποτε άλλο, και του έδωσα το έγγραφον.

Ο Μεταξάς ήρχισε να το αναγιγνώσκη. Αι χείρες του κατά την ανάγνωσιν του κειμένου έτρεμον ελαφρά και δια μέσου των διοπτρών του είδα τους οφθαλμούς του δακρύζοντας, όπως συνέβαινεν όταν ευρίσκετο υπό το κράτος συγκινήσεως.

Ο Έλλην Πρωθυπουργός όταν ετελείωσε την ανάγνωσιν του κειμένου, με προσέβλεψε και με φωνήν συγκεκινημένην, αλλά σταθεράν μου είπεν:
-ώστε έχομεν πόλεμον?
-εδόθη η απάντησις ότι τούτο δεν ήτο απαραίτητον και ότι η Ιταλική Κυβέρνησις ήλπιζεν, ότι η Ελληνική θα εδέχετο την αξίωσίν της και θα άφινε τα Ιταλικά στρατεύματα να διέλθουν δια να καταλάβουν τα στρατηγικά σημεία της χώρας.
-και που είναι τα στρατηγικά σημεία, περί των οποίων ομιλεί η διακοίνωσις? ηρώτησεν ο Έλλην Πρωθυπουργός.
-δεν δύναμαι να σας είπω Εξοχώτατε. Η Κυβέρνησίς μου δεν με επληροφόρησε.
-εκείνο το οποίον γνωρίζω είναι ότι το τελεσίγραφον εκπνέει την 6ην ώραν.
-εν τοιαύτη περιπτώσει η διακοίνωσις αύτη αποτελεί κήρυξιν πολέμου της Ιταλίας κατά της Ελλάδος.
-όχι Εξοχώτατε, είναι τελεσίγραφον.
-είναι ισοδύναμον προς κήρυξιν πολέμου.
-αλλά θα παράσχετε βέβαια τας ευκολίας τας οποίας ζητεί η κυβέρνησίς μου.
-«ΟΧΙ» απάντησεν ο Έλλην Πρωθυπουργός. Δεν δύναται ουδέ λόγος καν να γίνη περί ελευθέρας διελεύσεως. Ακόμη όμως, εξηκολούθησεν, και αν υπετίθετο ότι έδιδα μίαν τοιαύτην διαταγήν – διαταγήν την οποίαν δεν είμαι διατεθειμένος να δώσω, είναι τώρα τρείς το πρωί. Πρέπει να ετοιμασθώ να κατέβω εις τας Αθήνας, να εξυπνήσω τον βασιλέα, να καλέσω τον υπουργόν των Στρατιωτικών και τον Αρχηγόν του Γενικού Επιτελείου, να θέσω εις κίνησιν όλας τας στρατιωτικάς τηλεγραφικάς υπηρεσίας, ούτως ώστε μία τοιαύτη απόφασις να καταστή δυνατόν να γίνη γνωστή εις τα πλέον προκεχωρημένα τμήματά μας εις τα σύνορα.
Όλα αυτά είναι πρακτικά αδύνατα.
Η Ιταλία η οποία δεν μας παρέχει καν την δυνατότητα να εκλέξωμεν μεταξύ πολέμου και ειρήνης, κυρήσσει ουσιαστικώς τον πόλεμον εναντίον της Ελλάδος. Έπειτα, εγειρόμενος και υποδεικνύων εις τον Ιταλόν Πρεσβευτήν ότι η συνομιλία των είχε τελειώσει, προσέθεσεν, «πολύ καλά λοπόν έχομεν πόλεμον».

Την στιγμήν εκείνην εμίσησα το επάγγελμά μου, το οποίον μοι επέβαλε ένα τόσον θλιβερόν και ταπεινωτικόν καθήκον. Υπεκλίθην με βαθύτατον σεβασμόν πρό του υπερηφάνου γέροντος, ο οποίος δεν εδίστασεν ουδ’ επί στιγμήν να εκλέξη δια την Πατρίδα του την οδόν της θυσίας αντί της ατιμώσεως και απεχώρησα.  

Ο Ελληνο-ιταλικός Πόλεμος 1940 – 41
Διεύθυνσις Ιστορίας Στρατού

Παιδιά της Ελλάδος, παιδιά!

Η μελωδική σοφία Βέμπο στο τραγούδι-ύμνο του '40!

1940,τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων!

28η Οκτωβρίου!

Εικοσιοχτώ του Οχτώβρη του 1940

Το γένος βουλιαγμένο μες στον αιώνα
να λυτρωθεί μονάχο του μπορεί
μα να ξυπνήσει πρέπει η πλέρια Μνήμη
βαθειά του, αδάμαστη και τρομερή.

Κανείς δε θα ξεφύγει τη γενιά του!
το βάρος της θα σπάσει ως τη στιγμή,
που βγαίνοντας από τη λησμονιά του
στο φως που πια δεν στέκουν δισταγμοί.

Της ζωής θε να ντυθεί την πανοπλία,
και μ’ ακέριο τον άγιο σκελετό
των περασμένων, θα στηθεί στη γη του
με το κεφάλι αλύγιστο κι ορτό!

Ελέγαμε: ένα Μαραθώνα ακόμα! Ελέγαμε: Μια Σαλαμίνα ακόμα! Ελέγαμε: Ακόμα ένα εικοσιένα! Κι ήρτες τέλος συ, Μητέρα-Μέρα, οπού αγκάλιασες κι ανύψωσες ολόκληρα τα περασμένα στον ανώτατο λυτρωτικό σκοπό τους, στον υπέρτατο τους ηθικόν Ιστορικό Ρυθμό!

Ω δικαίωση όλων των ελληνικών αγώνων! Ω ύψιστη ηθική στροφή μέσα στο χάος ολόκληρου του Κόσμου! Και μαζί, ω γιγάντια, πλέρια ιστορική καταβολή, από την οποία, ..Ν ι κ η τ έ ς, οι Έλληνες, θα ξεκινήσουμε αύριο, πρωτοπόροι της πνευματικής ανάπλασης ολόκληρης της γης!

Ω Μέρα-Μάννα, που μας έσπασες ακέρια κι ως το ύστατο, όλα τα κρυφά εσωτερικά δεσμά μας! Ω κοσμοϊστορική Ελευθερία, τόσο βαθειά λαχταρισμένη! Να Σε! Σε κατέχουμε! Σε νιώθουμε! Σε θέλουμε!

Και θε να Σε κρατήσουμε όλοι, στο τεράστιο ύψος που μας φανερώθηκες απ’ τα χαράματα των Εικοσιοχτώ του Οχτώβρη του 1940, κι ως με τη συντέλεια των αιώνων, είτε ζήσουμε, είτε, αύριο που θα φέγγεις πάνω απ’ όλο τον πλανήτη το γιγάντιο φως Σου, θα βρισκόμαστε στα σπλάχνα Σου, ω Μητέρα, αθάνατοι νεκροί!

Άγγελος Σικελιανός 15 Νοεμβρίου 1940, Νέα Εστία