ΤΡΥΠΗΤΗ(ΎΠΑΝΑ, ΙΣΟΒΑ 'Η ΜΠΙΤΖΙΜΠΑΡΔΙ ): " Ίσταται κατά τον βορράν, στηριζόμενο επί φυσικού μπαλκονίου, εξόχως μεγαλοπρεπής και η περικλείουσα αιώνια βλάστηση αποτελεί τον μανδύα του. Αυτός λάμπει και απαστράπει εις όλα τα παιχνίδια των χρωμάτων εις καθημερινό θέαμα και ακτινοβολεί ως φαιοπράσινη φλόγα υπό τας πρωϊνάς αχτίδας του ηλίου".

''Πρός άρκτον δ' 'ομορα ήν τω Πύλω δύο πολίδια Τριφυλιακά 'Υπανα και Τυπανέαι και ποταμοί δε δύο εγγύς ρέουσι, ο τε Δαλίων (Διάγων) και ο Αχέρων εκβάλοντες εις τον Αλφειόν"
(Στράβων Η΄3,15)

ΤΡΥΠΗΤΗ :ΤΟ ΜΠΑΛΚΟΝΙ ΤΟΥ ΑΛΦΕΙΟΥ

ΤΡΥΠΗΤΗ :ΤΟ ΜΠΑΛΚΟΝΙ ΤΟΥ ΑΛΦΕΙΟΥ

Δευτέρα 8 Αυγούστου 2016

Ηλείων χώρα, παραλίες θησαυροί από άκρη σε άκρη!

Ο Νομός Ηλείας διακρίνεται για τις δεκάδες παραλίες μοναδικής φυσικής ομορφιάς που
μπορούν να ικανοποιήσουν κάθε επισκέπτη. Κοσμοπολίτικες, οργανωμένες αλλά και ερημικές, όλες είναι μαγευτικές. Το καλό φαγητό και οι πολύ προσιτές τιμές αποτελούν θέλγητρο για τουρισμό ντόπιων αλλά και έξωθεν της Ηλείας ελθόντων, Ελλήνων και αλλοδαπών τουριστών , που επιθυμούν να τα βρουν όλα σε ένα μέρος.
Νομός Ηλείας, η Γη της Επαγγελίας.
 Ας δούμε από πιο ...κοντά μερικές από τις δεκάδες παραλίες που έχει ο νομός...


Λουτρά Κυλλήνης (Λίνζι)
 Στη σκιά του ιστορικού Κάστρου Χλεμούτσι, μια απέραντη αμμουδιά με λευκή ψιλή άμμο και σμαραγδένια, κρυστάλλινα νερά συνθέτουν την εξωτική παραλία των Λουτρών της Κυλλήνης. Κατά μήκος της έχουν χτιστεί μερικά από τα πιο εντυπωσιακά και πολυτελή ξενοδοχειακά συγκροτήματα. Πολλές επιλογές για φαγητό και θαλάσσια σπορ.


Θίνες
Κοντινή παραλία, κοντά στο Βαρθολομιό, με καλή υποδομή. Ένας δρόμος ανάμεσα σε 16,οοο στρεμμάτων πευκοδάσους σε οδηγούν από το κοντινό Βαρθολομιό στην ωραία παραλία των Θινών. Την ξεκούραση υποστηρίζει ένα ωραίο καφέ που το βράδυ μετατρέπεται σε κλαμπ.


Αρκούδι
Μικρή σχετικά παραλία και σε μήκος και σε πλάτος αλλά τις πλέον κοσμοπολίτικες παραλίες του Νομού. Περιτριγυρισμένη από καταστήματα και ξενοδοχεία έχει σχεδόν πάντα κόσμο, τόσο Ελληνες όσο και ξένους. Διαθέτει ψάθινες ομπρέλες και ναυαγοσώστη, ενώ τα βράχια στο τέλος της παραλίας ενδείκνυνται για όσους ασχολούνται με το ψάρεμα.



Γλύφα
 Αυτή η παραλία είναι για όσους προτιμούν κάτι που να ξεφεύγει από την πεπατημένη. Μια απέραντη παραλία με κρυστάλλινα νερά και αρκετά μικρά καταστήματα που σερβίρουν ούζο και αναψυκτικά. Υπάρχει επίσης μια μικρή μαρίνα η οποία κατασκευάστηκε από μέλη του τοπικού συλλόγου.


Κουρούτα
  Νερά να τα πιεις στο ποτήρι, χρυσαφένια αμμουδιά και καλές υποδομές για χαλάρωση και διασκέδαση. Η παραλία της Κουρούτας επάξια κερδίζει κάθε χρόνο «Γαλάζια Σημαία» και έχει αέρα κοσμοπολίτικο. Βρίσκεται στο βορειοδυτικό τμήμα της Πελοποννήσου στο νομό Ηλείας με θέα το Ιόνιο πέλαγος. Η Κουρούτα διαθέτει: mini-market, χώρο camping και super-market σε απόσταση 2,5 km. Σε 1,5 km υπάρχει μικρό λιμάνι, με δυνατότητα
εξυπηρέτησης σκαφών στον οικισμό Παλούκι, όπου και βρίσκονται δυο campings και αρκετές ψαροταβέρνες. Η Κουρούτα είναι θέρετρο με πολλές ταβέρνες, cafe, bars, clubs, οργανωμένες παραλίες, θερινό κινηματογράφο, ξενοδοχεία, campings κλπ.


Αγιος Ηλίας
Η εξωτική αυτή παραλία είναι επίσης γνωστή ως η Καλιφόρνια της Ηλείας λόγω της άμμου και της ανοιχτόχρωμης γαλάζιας θάλασσας. Είναι ένας προορισμός όπου οι επισκέπτες μπορούν να χαλαρώσουν κάνοντας θαλάσσια σπορ, απολαμβάνοντας το ποτό ή το γεύμα τους.


Σκαφιδιά
Ψιλή άμμο, ρηχά νερά και πράσινο και γαλάζιο φόντο. Το ορόσημο της περιοχής είναι το πολυτελές ξενοδοχείο Aldemar. Μια από τις καλύτερα οργανωμένες παραλίες. Αυτή  η ειδυλλιακή τοποθεσία  προσφέρει μια επιλογή από θαλάσσια σπορ και εγκαταστάσεις, όπως και εστιατόρια και καφετέριες.


Λεβεντοχώρι
Ένας εξαιρετικός προορισμός με φυσικό καταφύγιο ανάμεσα σε μια εσωχή άμμου περικλείουσα από πράσινο. Μια καντίνα προσφέρει ομπρέλες, ξαπλώστρες, αιώρες με την αγορά καφέ ή αναψυκτικού.



Αγιος Ανδρέας
 Όμορφη παραλία, πίσω από το γραφικό λιμάνι του Κατάκολου. Βρίσκεται δυτικά του Πύργου, περίπου 13 χλμ. Πρόκειται για μία από τις πλέον κοσμοπολίτικες παραλίες, που συγκεντρώνει ολοένα και περισσότερους επισκέπτες. Αποτελεί ένα
απαράμιλλο συνδυασμό βουνού και θάλασσας.
 
Μπούκα Κορακοχωρίου
Εσοχή της θάλασσας εντός των βράχων που δημιουργεί μια πολύ όμορφη παραλία. Η παρουσία καντίνας που προσφέρει ομπρέλες, ξαπλώστρες, αιώρες με την αγορά καφέ ή αναψυκτικού.  και υπερυψωμένου καφέ με την δυνατότητα μικρογευμάτων προσφέρουν μια ημερήσια διέξοδο για τον επισκέπτη.



Κατάκολο
Απλωτή παραλία πολλών χιλιομέτρων με ψιλή, κατάλευκη άμμο και καταγάλανα νερά που σε μαγεύουν. Στην παραλία θα βρείτε γραφικά ταβερνάκια και αναψυκτήρια. Πίσω από το λιμάνι βρίσκεται η πολύ ωραία παραλία, Πλάκες. Συνεχόμενη παραλία του Κατακόλου είναι η Σπιάντζα και η μαγεία δεν τελειώνει ποτέ.  


Επιτάλιο (Αγουλινίτσα)
Μαγευτική παραλία με κρυστάλλινα νερά. Προσελκύει οικογένειες για χαλάρωση και ξεκούραση. Ταβέρνες συμπληρώνουν τις ώρες που μας κουράζει η θάλασσα.  

Κάτω Σαμικό
Απέραντη αμμουδιά με κρυστάλλινα νερά. Εδώ διοργανώνονται  συχνά τα καλοκαίρια αγώνες    beach volley. Οι καντίνες παρέχουν τα απαραίτητα στον επισκέπτη με beach girls που κυριολεκτικά "οργώνουν" την παραλία για άμεση εξυπηρέτηση. Ψάθινες ομπρέλες προσφέρουν ικανοποιητική σκιά για να ξαπλώσετε και να απολαύσετε τον καφέ ή το αναψυκτικό σας.  


Καϊάφας
 Θεωρείται μία από τις πιο μαγευτικές παραλίες της Ελλάδας, με απλωτή αμμουδιά και σμαραγδένια νερά, που θυμίζουν εξωτικό προορισμό. Ανάμεσα στη λίμνη και την παραλία σχηματίζεται πανέμορφο πευκοδάσος και θίνες άμμου. Αξίζει να επισκεφθείτε τα ιαματικά λουτρά του Καϊάφα. Τα τεράστια δέντρα θα σας προστατεύσουν από τον ήλιο.


Ζαχάρω
  Βραβευμένη με γαλάζια σημαία για τα πεντακάθαρα, κρυστάλλινα νερά της με την μαγευτική αμμουδιά της, η Ζαχάρω είναι επάξια από τις πιο όμορφες παραλίες της Ηλείας. Πρόκειται για μια από τις πιο δημοφιλείς παραλίες της Ηλείας με πληθώρα ξενοδοχείων και εξοχικών κατοικιών. Beach Bars και επιλογές για Beach Sports μπορούν να καλύψουν κάθε είδους ανάγκη κατά τη διάρκεια των διακοπών σας. Το ιστορικό " Παρά Θιν Αλός" δεσπόζει αλλά με πινελιές παρακμής, πλέον, στο τσιμεντένιο κουφάρι του. Κρίμα.


Μπισκινόκαμπος
Παραλία με "μεγάλη πέραση" τα τελευταία χρόνια. Ψάθινες ομπρέλες, ξαπλώστρες, καφές και φαγητό συμπληρώνουν την οργανωμένη παραλία του Μπισκινόκαμπου με αποτέλεσμα ο επισκέπτης να τα έχει όλα στα "πόδια του".

Κακόβατος
Παρά το ονομά του, ο Κακόβατος έχει γίνει πολύ δημοφιλής προορισμός, για χιλιάδες επισκέπτες, τα τελευταία χρόνια. Και εδώ θα βρείτε παροχές όπως ομπρέλες με ξαπλώστρες, αναψυκτήριο και φαγητό όπως θαλασσομεζέδες στις παραπλήσιες ψαροταβέρνες. Συνέχεια αυτής της παραλίας είναι το Θολό και το Γιαννιτσοχώρι με την χρυσίζουσα άμμο και εξαίρετους προορισμούς για ήσυχες, οικογενειακές στιγμές χαλάρωσης και ανασυγκρότησης δυνάμεων.

Νομός Ηλείας, η γη της επαγγελίας!



           
             
           
             




Παρασκευή 5 Αυγούστου 2016

Η ιστορία της οικογένειας Τριτσιμπίδα και του ομώνυμου γνωστού τραγουδιού!


 Kώστας Ρούκουνας  "Ο Τριτσιμπίδας" (1939)


«Η οικογένεια Τριτσιμπίδα κατάγεται από την ιστορικήν Μπαρμπάσαινα, κατέστη δε ιστορική, από το τραγούδι της οικογένειας Τριτσιμπιδαίων. Από παλαιοτάτης εποχής η οικογένεια Τριτσιμπίδα ήτο αρχοντική και γνωστή και εξήσκει μεγάλην επιρροήν καθ’ όλην την επαρχίαν Ηλείας. Ήτο δημοφιλής και αγαπητή τόσον, ώστε σχεδόν εις όλα τα χωρία της επαρχίας, είχε βαφτίσει εκατοντάδες παιδιών και έφθασε εις σημείον, ώστε όλοι να τον αποκαλούν Νονό.
Ο ιδρυτής της οικογενείας Νικόλαος Τριτσιμπίδας έλαβε μέρος εις την Επανάστασιν του 1821, άγων τότε ηλικίαν 21 ετών, ως αρχηγός ομάδος επαναστατών και διεκρίθη τιμηθείς δια διπλώματος εξαιρέτων υπηρεσιών. Καθ’ όλον τον μετέπειτα βίον του διήγε βοηθών τους πτωχούς και ευεργετών εν γένει τους έχοντας ανάγκην καταναλώσας το πλείστον της περιουσίας τους εις τοιαύτας αγαθοεργάς πράξεις.
Ο Νικόλαος Τριτσιμπίδας ήλθε εις γάμον δύο φοράς και εκ μεν του πρώτου γάμου του απέκτησε δύο υιούς τον Πάϊκον και τον Κωνσταντίνον εκ δε του δευτέρου τρεις θυγατέρας την Μαρίτσαν, Αικατερίνην και Αρετήν.
Προ του γάμου του (μάλλον) είχε γνωρίσει την πεντάμορφην πτωχή κόρη, του χωρίου Λάλα, Μαριωρή την οποία ερωτεύθη και μάλιστα την αραβωνιάσθηκε. Αλλά επειδή την εποχήν εκείνην υπήρχον αντιζηλίαι τοπικαί μεταξύ διαφόρων προυχόντων και εθεωρήθη ως πρόκλησις το αρεβώνιασμα του προύχοντος της Μπαρμπάσαινας Τριτσιμπίδα μετά της Μαριωρής από τους τοπικούς άρχοντας του χωρίου, Λάλα, ούτοι απεφάσισαν με πάντα τρόπον να διαλύσουν το συνοικέσιον αυτό.
Και προς τούτο εσκέφθησαν και απεφάσισαν να απαγάγουν τη Μαριωρή ίνα ούτω δήθεν δημιουργηθή προσβολή και διαλύθη το συνοικέσιον, όπερ και εγένετο ως εξής:
Οι προύχοντες του χωρίου Λάλα, Καραμεραίοι, οι οποίοι ήσαν αντίθετοι πολιτικώς προς την οικογένεια Τριτσιμπίδα, έβαλαν δύο γειτόνισες να πάνε δήθεν να φέρουν νερό από την Πηγή Λουκίσσα απ’ όπου υδρεύοντο οι Λαλαίοι και οι οποία απείχε από το χωριό Λάλα ημίσειαν περίπου ώραν, μαζί με την Μαριωρή, η οποία ανύποπτος εδέχθη θεωρήσασα τούτο φυσικόν να πάνε συντροφιά!
«Ο Τριτσιμπίδας και η Μαριωρή», Αθήνα 1908
Εκεί όμως εις την Πηγήν και εις μέρος δασώδες είχαν τοποθετήση κρυμένον τον υπηρέτην τους ονόματι Ντούρον, άνδρα χειροδύναμον, με την εντολήν ν’ αρπάξη και απαγάγη την Μαριωρή χωρίς να την κακοποιήση, όπερ και εγένετο. Αυτό και μόνον το γεγονός (διότι μετά μίαν ημέραν από της απαγωγής αφήκαν ελευθέραν την Μαριωρή χωρίς να την κακοποιήσουν, απολύτως) ήρκεσαν να το θεωρήση ο Τριτσιμπίδας ως προσβολή όταν το έμαθε, και ευθύς αμέσως μετέβη εις το χωρίον Λάλα και εύρε την Μαριωρή και της είπε ότι κατόπιν των όσων συνέβησαν δεν δύναται να γίνη γυναίκα του, διέλυσε αμέσως και αφού της έδοσε αρκετά χρήματα ανεχώρησε χωρίς να την επανιδή πλέον.
Αυτή είναι η ιστορία του ειδυλίου.
Ο Νικόλαος όμως Τριτσιμπίδας ο οποίος ηγάπα υπερβολικά την Μαριωρή και από τον μεγάλο του πόνον και αγάπην του προς την Μαριωρή έκαμε το γνωστό τραγούδι, το οποίον έλαβε Παννελήνιον διάδοσιν χάρις εις ένα Τούρκον βαπτισθέντα εις Χριστιανόν ονόματι Σουλεϊμάν (Γεώργιον Χριστιανικώς) ο οποίος έπαιζε κλαρίνο και το μελοποίησε εις καλόν σκοπόν που ήρεσε εις τον λαόν. Αυτό δε το τραγούδι μόνο εξιστορεί όλην την ιστορίαν, αναφέρεται ότι έγινε γύρω στα 1840.
Το αρχοντικό ιστορικό σπίτι του Τριτσιμπίδα εις την Μπαρμπάσαινα σώζεται μέχρι σήμερα καίτοι παρήλθον πλέον των 100 ετών, παρουσιάζει με τον μέγα όγκον του και την μεγάλην μανδρωμένη έκτασιν του το μεγαλείον ακόμη εκείνο, το οποίον αναφέρεται εις το τραγούδι.  Εκ της οικογενείας του Νικολάου Τριτσιμπίδα του ιδρυτού αυτής επιζεί κατ’ ευθείαν έγγονος, υιός του πρωτοτόκου τέκνου του Πάϊκου, ο Αριστείδης Π. Τριτσιμπίδας.
Το τραγούδι όπως τραγουδιέται σήμερον έχει ως εξής:

«Έβγα ψηλά στα διάσελα κι ‘αγνάντια στην Μπαρμπάσαινα
για να δεις τον Τριτσιμπίδα πώχει αμπέλια και σταφίδα.
Πώχει τα σπίτια τα ψηλά τα μπαλκονάκια τα πλεκτά.
Στης Μπαρμπάσαινας το κάμπο Τριτσιμπίδας κάνει γάμο
και καλεί για συμπεθέρους όλους τους Μπαρμπασαιναίους.

Η Μαριωρή παντρεύεται και όλος ο κόσμος χαίρεται.
Ποιόνε θα πάρης Μαριωρή του Τριτσιμπίδα το παιδί
πουν παιδί και παλικάρι και βαρεί και το γιογκάρι».
Αναφορές, μαρτυρίες, παραλλαγές στο τραγούδι

Το ειδύλλιον Μαριωρής και Τριτσιμπίδα, αναφέρεται στο βιβλίο του Γεωργίου Χρυσανθακόπουλου, μελετητή της ιστορίας της Ηλείας, «Η Ηλεία επί Τουρκοκρατίας» Αθήνα 1950, σελ. 38 – 112. Το βιβλίο όπως γράφει στο εξώφυλλο, «αποτελεί μνημείο Επιστημονικής μελέτης και έρευνας με ιστορική ευθύνη».
Ο Νίκος Αναστόπουλος, εκπαιδευτικός, στις «Ιστορικές Σελίδες» του, έκδοση 1989, γράφει για την ιστορία της Μαριωρής: «Ανάμεσα στους ωραίους θρύλους και τις παραδόσεις, ξεχωριστή θέση έχει η ιδιόμορφη και παράξενη ιστορία της Μαριωρής του Τριτσιμπίδα».
Για την Μαριωρή, γράφει, πως ήταν Τουρκοπούλα την έλεγαν Μπεμιγέ, κόρη του Αβδάγα απ’ τους πλουσιώτερους Αγάδες της Τρίπολης.
Αυτό υποστηρίζει και ο Γεώργιος Χρυσανθακόπουλος. Ο Αβγάδας έμενε στην Μπαρμπάσαινα, αλλά για κτηματικές διαφορές το 1800 εγκαστάθηκε στην Τρίπολη. Τον Ιούνιο του 1821, οι τρομεροί Λαλαίοι, Τουρκαλβανοί, νικήθηκαν απ’ τους Έλληνες στο Πούσι. Εγκατέλειψαν το Λάλα βιαστικά, και στη βιασύνη τους, ξέχασαν την Μπεμιγέ που κρύφτηκε στους αχυρώνες του Σέϊντ – Αγά. Εκεί τη βρήκαν οι Λεντζέοι και την παράδωσαν στο Δημήτρη Καραμέρο. Αυτός τη βάφτισε Χριστιανή και της έδωσε το όνομα Μαρία. Επειδή η ομορφιά της ήταν καταπληκτική, τη φώναζαν Μαριωρή, δηλαδή Μαρία – ωραία, Μαριωραία, Μαριωρή.
Η Μαριωρή, όταν μεγάλωσε, παντρεύτηκε τον Ιωάννη Αναγνωστόπουλο. Όταν πέθανε ο άντρας της, παντρεύτηκε τον Κουμπάτη. Διατηρούσε την υπέροχη ομορφιά της. Είχε απέραντη καλωσύνη και φημιζόταν για τα Χριστιανικά της έργα».
Ο Μωραΐτης ποιητής Πάνος Σπάλας, δέχεται τη μαρτυρία του Αριστείδη Τριτσιμπίδα και τονίζει: «πλάνες αθέλητες και καλοπροαίρετες γίνηκαν γύρω από τον χιλιοτραγουδισμένο Τριτσιμπίδα που ενώ είναι μία καθαρά ηλεγμένη ιστορική μορφή, ο λαός μας εν τούτοις, τον εγέμισε καταπώς το συνηθίζει με αβεβαιότητα και θρύλους».
Υπάρχουν παραλλαγές στο τραγούδι. Θα αναφέρω 6.
Την πρώτη παρουσιάζει ο Ανδρέας Χατζηγεωργίου στα «Μωραΐτικα τραγούδια» του (Περιοδικό Σφαίρα αριθμ. 25-15 Απριλίου). Στο τέλος του τραγουδιού υπάρχει η προσθήκη:
Π’ ώχει στον Πύργο κτήματα στην Πάτρα Καταστήματα.
Παραλλαγή 2η. Την αναφέρει ο Α. Τσακόπουλος στα «Λαϊκά Δημώδη» (ασπίς Άργους 12-7-1953)
Παραλλαγή 3η. Την αναφέρει ο Χρήστος Χασάπης στο άρθρο του «Η κατακαϋμένη Μπαρμπάσαινα και ο Λεβέντης Τριτσιμπίδας της».
Παραλλαγή 4η. Την αναφέρει ο Χρήστος Χασάπης. Λέει πως ο Τριτσιμπίδας είχε δύο όμορφες κοπέλες, που τις πάντρεψε και τις δύο σε μια μέρα, γιατί έτσι το θέλει το έθιμο.
Παραλλαγή 5η. Την αναφέρει ο Χρήστος Χασάπης με άσχετες προσθήκες στο τραγούδι.
Παραλλαγή 6η. Την διέσωσε ο Νικόλας Λάσκαρης, Λαογράφος και Εκπαιδευτικός απ’ τη Γορτυνία. Πέθανε στην Αμαλιάδα τον Δεκέμβρη του 1942.
Όλες οι παραλλαγές δείχνουν την απήχηση, που είχε στο λαό μας το τραγούδι. Μέχρι σήμερα το παίζουν και το τραγουδούν σε γάμους και σε πανηγύρια στον Μοριά.


ΠΗΓΗ: Έρευνα – Μελέτη της Ρούλας Λιάσκου από τις “Συλλογές”

Τετάρτη 3 Αυγούστου 2016

Η μάχη της Χαιρώνειας, 2 Αυγούστου 338 π.Χ!



«Οι Αθηναίοι δεν ξέρουν να κερδίζουν» - Φίλιππος ο Β'

Η μάχη της Χαιρώνειας, που τοποθετείται χρονικά στις 2 Αυγούστου 338 π.Χ, εντάσσεται στη μικρή λίστα των μαχών που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην πορεία της ελληνικής ιστορίας. Η αποφασιστική αναμέτρηση ανάμεσα στον μακεδονικό στρατό του Φιλίππου του Β' – με επικεφαλής του ελίτ μακεδονικού ιππικού τον 18χρονο διάδοχό του, που αργότερα η ιστορία θα ονόμαζε «Μέγα»- και τις ενωμένες δυνάμεις της Αθήνας, της Θήβας (Κοινό των Βοιωτών), της Κορίνθου, της Αχαΐας, των Μεγάρων και άλλων δυνάμεων της νότιας Ελλάδας, είχε αποτέλεσμα τον θρίαμβο των μακεδονικών όπλων και την υλοποίηση του ισοκρατικού ιδεώδους για την ενοποίηση των Ελλήνων. Στη Χαιρώνεια ο Φίλιππος «έσπασε» τη στρατιωτική ισχύ των πόλεων- κρατών της νότιας Ελλάδας (πλην της Σπάρτης, η οποία όμως ούτως ή άλλως ήταν στο λυκόφως της ισχύος της, υιοθετώντας γραμμή απομονωτισμού μετά την ταπεινωτική συντριβή της «αφρόκρεμας» του στρατού των Λακεδαιμονίων στη μάχη των Λεύκτρων το 371 π.Χ, στα χέρια του Επαμεινώνδα και του Πελοπίδα των Θηβών) , εγκαινιάζοντας μια περίοδο μακεδονικής ηγεμονίας στα ελληνικά πράγματα, η οποία θα συνεχιζόταν για πολλά χρόνια μετά, καθώς οι προσπάθειες αμφισβήτησής της κατά τη βασιλεία και την εκστρατεία του Αλεξάνδρου και τη μετέπειτα ελληνιστική περίοδο αποδείχθηκαν ανεπιτυχείς.

Επίσης, σε επίπεδο πολεμικής τέχνης/ στρατιωτικής τακτικής, η Χαιρώνεια απέδειξε πέρα από κάθε αμφιβολία ότι η εποχή της κλασικής οπλιτικής φάλαγγας- που είχε καθορίσει την ιστορία της κλασικής περιόδου, δίνοντας τη νίκη στα ελληνικά όπλα κατά τους Μηδικούς Πολέμους και διαμορφώνοντας την πορεία και έκβαση των εμφυλίων συγκρούσεων μετέπειτα- είχε παρέλθει, και τη θέση της έπαιρναν οι τακτικές συνδυασμένων όπλων (combined arms, στη σύγχρονη στρατιωτική ορολογία), με τη συνδυαστική χρήση και αξιοποίηση της μακεδονικής φάλαγγας, του φοβερού βαρέος μακεδονικού ιππικού και του πιο «συμβατικού» πεζικού (ελαφρού και βαρέος).

Ο Φίλιππος ο Β' και η ανατολή της μακεδονικής ισχύος
Ο Φίλιππος ο Β' αποτελεί μία από τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες της αρχαιοελληνικής ιστορίας. Αν και μέλος της βασιλικής οικογένειας της Μακεδονίας- ήταν απόγονος του Αλεξάνδρου του Α', του ικανότατου Μακεδόνα βασιλιά που με δεξιοτεχνία καθοδήγησε τις τύχες της Μακεδονίας κατά την κρίσιμη περίοδο των Μηδικών Πολέμων, αποφεύγοντας τη σύγκρουση με τους Πέρσες και παράλληλα στηρίζοντας συγκαλυμμένα τους νότιους Έλληνες- δεν ήταν να αναλάβει κανονικά τον θρόνο. Ο Φίλιππος ανέλαβε την εξουσία το 359 π.Χ, αρχικά ως επίτροπος του ανιψιού του Αμύντα, νόμιμου διαδόχου του θρόνου, μετά τον θάνατο του βασιλιά της Μακεδονίας Περδίκκα σε μάχη εναντίον των Ιλλυριών. Ο Φίλιππος άρχισε την αναδιοργάνωση του στρατού...

Πέμπτη 7 Ιουλίου 2016

Τι παράγουμε; Αυτά που ξέρουμε και αυτά που.....δεν ξέρουμε!

Χάρτης της Ελλάδας με τα κυριότερα προϊόντα ανά περιοχή

Η χώρα μας, απ΄άκρη σ΄άκρη, παράγει σε μεγάλη ποικιλία προϊόντα τα οποία αποτελούν δέλεαρ για τις χώρες του δυτικού κόσμου. Προϊόντα, είτε διατροφής, είτε πρώτες ύλες για την βιομηχανία. Ας δούμε παρακάτω τι........στο καλό παράγουμε:

1) Μαγνήσιο:
Ο μαγνησίτης που εξάγει η χώρα μας, καλύπτει το 46% της συνολικής παραγωγής της Δυτικής Ευρώπης.
2) Αλουμίνιο:
Εδώ και μερικά χρόνια η Γαλλία ελάττωσε την παραγωγή της σε αλουμίνιο και η Ελλάδα πλέον είναι πρώτη στην Ευρώπη σε παραγωγή του αλουμινίου, για χιλιάδες εφαρμογές.
3) Βωξίτης:
Η Ελλάδα είναι η μεγαλύτερη βωξιτοπαραγωγός χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο βωξίτης χρησιμοποιείται και στην κατασκευή αεροσκαφών, ηλεκτρικών συσκευών, μεταλλικών κατασκευών και άλλων.
4) Σμηκτίτες:
Η Ελλάδα είναι η 2η χώρα στον κόσμο μετά τις ΗΠΑ στην εξόρυξη σμηκτιτών, οι οποίοι έχουν μεγάλο εύρος εφαρμογών, όπως η διάθεση αποβλήτων, τα φάρμακα, τα καλλυντικά κ.α.
5) Νικέλιο:
H Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα της ΕΕ με σημαντικά κοιτάσματα νικελίου στο υπέδαφος της. Υπάρχει ένα συγκρότημα παραγωγής νικελίου, του μεγαλυτέρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά εξάγεται στο εξωτερικό όπως και όλα σχεδόν τα υπόλοιπα όσα εξορύσσονται.

6) Λάδι:
Είμαστε η 3η στην παγκόσμια παραγωγή ελιάς και λαδιού. Αυτο μας έδωσε ο Θεούλης…..εμείς όμως αγοράζουμε σπορέλαια, σησαμέλαια, βούτυρα-ζωικά και συνθετικά, λάδι κοκοφοίνικα και άλλες μαλ@@ίες και μετά να η χοληστερίνη στα 800 και τα εμφράγματα σερί…. Έχουμε το 15% της παγκόσμιας παραγωγής (ελιάς-λαδιού).
7) Είμαστε 3η χώρα σε παραγωγή κρόκου.
(saffron) Κοζάνης αλλά εμείς ούτε που το ξέρουμε…. Βάζουμε στα φαγητά μας… κέτσαπ και αμφίβολης προέλευσης σος….

11) Είμαστε 5η χώρα σε εξαγωγές σπαραγγιών… ( δοκιμάστε τα βραστά ή ομελέτα)
9) Είμαστε 7η χώρα παγκοσμίως σε εξαγωγές βαμβακιού (τo 2004 ήμασταν 4η)
10) Είμαστε 11η σε παραγωγή βαμβακιού
11) Ακόμη: 14η σε αφίξεις τουριστών. (18,2 εκ)
12) Είμαστε 16η σε εξαγωγές τυροκομικών προϊόντων…
και Φυσικά είμαστε το νούμερο 1 της παγκόσμιας εμπορικής ναυτιλίας…..
Κάποια συμπεράσματα χρήσιμα:
α) Η αυτάρκεια της χώρας σε βασικά αγροτικά διατροφικά προϊόντα φτάνει το…. 94%!
β) Στη φυτική παραγωγή, όπως προκύπτει η αυτάρκεια είναι 99% κατά μέσο όρο και διαφοροποιείται μεταξύ επιμέρους κατηγοριών προϊόντων, όπως τα δημητριακά όπου η αυτάρκεια ανέρχεται στο 82% περίπου, το μικρότερο ποσοστό εντοπίζεται στο μαλακό στάρι (32%) και το υψηλότερο στο ρύζι (171%).
γ) Στα εσπεριδοειδή τη μεγαλύτερη αυτάρκεια παρουσιάζουν τα πορτοκάλια (167%), ενώ στα λεμόνια περιορίζεται στο 67%.
δ) Στα φρούτα η αυτάρκεια παραμένει υψηλή (128%), ενώ χαμηλή διαπιστώνεται στον κλάδο των οσπρίων (39%).
ε) Στη ζωϊκή παραγωγή το ποσοστό αυτάρκειας ανέρχεται κατά μέσο όρο στο 73%.
Στο κρέας καταγράφεται αυτάρκεια 56%, με το μικρότερο ποσοστό στο βόειο κρέας (30% και το υψηλότερο στο αιγοπρόβειο (94%).
στ) Στην κατηγορία των γαλακτοκομικών-τυροκομικών προϊόντων, η φέτα με ποσοστό αυτάρκειας 147% υπερβαίνει το μέσο όρο της κατηγορίας, που κυμαίνεται στο 80%.
ζ) Στο μέλι και στα αυγά, καταγράφεται ποσοστό αυτάρκειας 92% και 91% αντίστοιχα.

Τελικά η αξιοποίηση της αγροτικής πλευράς της χώρας μας μπορεί να αποτελέσει έναν σίγουρο και ασφαλή στόχο για ανάκαμψη και ευημερία!




Κυριακή 3 Ιουλίου 2016

Ο αρχαίος Σκιλλούς υπό του Ξενοφώντος λεγόμενα!


Αναπαράσταση του Ναού της Εφεσίας Αρτέμιδος πιστό αντίγραφο του οποίου αποτέλεσε ο αντίστοιχος του Σκιλλούντα, πιθανόν σε μικρότερη κλίμακα.
Προτομή του Ξενοφώντος
Πόλις μεταξύ των εκβολών του Αλφειού και του Άνιγρου προς το παραθαλάσσιον, κατά νότον της Ολυμπίας. Επί του πολέμου των Πισαίων προς τους Ηλείους οι Σκιλλούντιοι ήσαν σύμμαχοι των Πισαίων και εχθροί εκ του φανερού των Ηλείων, διο και εξέβαλον αυτούς οι Ηλείοι, οι δε Λακεδαιμόνιοι ύστερον αποτεμόμενοι της Ηλείας τον Σκιλλούντα, έδωσαν αυτόν εις Ξενοφώντα τον Γρύλλου ός εγένετο φυγάς εξ Αθηνών, διωχθείς υπό των Αθηναίων, διότι επολέμησε κατά του βασιλέως των Περσών του φιλικώς διακείμενου προς αυτούς μετά του πολεμιωτάτου αυτών Κύρου, κατοικήσας δε ο Ξενοφών εν Σκιλλούντι, καθιέρωσε τέμενος και ωκοδόμησε και ναόν τη Εφεσία Αρτέμιδι, ύστερον δε ανέλαβον και αυθίς οι Ηλείοι τον Σκιλλούντα, και ο Ξενοφών εδικάσθη εν τη Ολυμπική βουλή, διότι έλαβε παρά των Λακεδαιμονίων τον τόπον, αλλά τυχών συγγνώμης παρά των Ηλείων, κατώκησε του λοιπού αφόβως και απέθανεν εκεί.
Ολίγον δε απωτέρω του ναού ήν μνήμα και εικών επ' αυτού εκ λίθου Πεντελησίου και προσηκούντες έλεγον ότι ούτος ήν ο τάφος του Ξενοφώντος. Έν Σκιλλούντι ήν θήρα αγριοχοίρων και ελάφων, και ποταμός Σελινούς διήρχετο δια της Σκιλλουντίας χώρας. Κατά την από του Σκιλλούντος προς την Ολυμπίαν οδόν, πριν της διαβάσεως του Αλφειού ήν όρος Τυπαίον. Ο Στράβων αναφέρει ναόν επιφανή της Αθηνάς εν τη Σκιλλουντία χώρα πλησίον της Ολυμπίας. Οι Σκιλλούντιοι έκτισαν τον εν Ολυμπία ναόν της Αθηνάς μετλα οκτώ έτη αφ' έλαβε την βασιλεία αυτής ο Όξυλος. Ο Ξενοφών διηγήται περί εαυτού και περί Σκιλλούντος ως εφεξής:
"Ενταύθα και διαλαμβάνουσι το από των αιχμαλώτων γενόμενον αργύριον, και την δεκάτην ήν τώ Απόλλωνι εξείλον και τή Εφεσία Αρτέμιδι διέλαβον οι Στρατηγοί, το μέρος έκαστος, φυλάττοιν τοις θεοίς, αντί δε Χειρισόφου Νέων ο Ασίναιος έλαβε. Ξενοφών ουν το μεν του Απόλλωνος ανάθημα ποιησάμενος ανατίθησιν είς τον εν Δελφοίς των Αθηναίων θησαυρόν, και επέγραψε το, τε αυτού όνομα και το Προξένου ός ουν Κλεάρχω απέθανε ξένος γαρ ήν αυτώ* το δε της Αρτέμιδος της Εφεσίας, ότε απήει συν Αγησιλάω εκ της Ασίας την εις Βοιωτούς οδόν, κατέλιπε παρά Μεγαβύζω τώ της Αρτέμιδος νεωκόρω, ότι αυτός κινδυνεύων εδόκει ξέναι μετά Αγησιλάου εν Κορωνεία* και απέστειλεν, ήν μεν αυτός σωθή, εαυτώ αποδούναι* εί δε τι πάθοι, αναθείναι, ποιησάμενον τή Αρτέμιδι ό,τι οίοιτο χαριείσθαι τη θεώ* επεί δ' έφυγεν ο Ξενοφών, κατοικούντος αυτού ήδη εν Σκιλλούντι, υπο των Λακεδαιμονίων οικισθέντι παρά την Ολυμπίαν, αφικνείται Μεγάβυζος είς Ολυμπίαν θεωρήσων και αποδίδωσι την παρακαταθήκην αυτώ. Ξενοφών δε λαβών, χωρίον ωνείται τη θεώ, όπου ανείλεν ο θεός* έτυχε δε δια μέσου ρέων του χωρίου ποταμός Σελινούς* και εν Εφέσω δε παρά της Εφεσίας Αρτέμιδος νεών Σελινούς παραρρεί* και ιχθύες δε εν αμφοτέροις ένεισι και κόγχαι* έν δε τω Σκιλλούντι χωρίω και θήραι πάντων οπόσα εστίν αγρευόμενα θηρία* εποίησε δε και ναόν και βωμόν από του ιερού αργυρίου, και το λοιπόν αεί δεκατεύων τα εκ του αγρού ωραία, θυσίαν εποίει τη θεώ* κα πάντες οι πολίται και οι πρόσχωροι άνδρες και γυναίκες μετείχον της εορτής* παρείχε δε η θεός τοις σκηνούσιν άλφιτα, άρτους, οίνον, τραγήματα, και των θυομένων από της ιεράς νομής λόξχος, και των θηρευομένων δε* και γαρ θήραν εποιούντο είς την εορτήν οί τε Ξενοφώντος παίδες συνεθήρων, και ηλίσκετο το μεν έξ αυτού του ιερού χωρίου, το δε εκ της Φολόης, σύες και δορκάδες και έλαφοι* έστι δε ο τόπος ή εκ Λακεδαίμονος εις Ολυμπίαν πορεύονται ως είκοσι στάδιοι από του εν Ολυμπία Διος ιερού* ένι δ΄ έν τώ ιερώ τόπω και άλση και όρη δένδρων μεστά, ικανά και συς και αίγας και οίς τρέφειν και ίππους, ώστε και τα των είς την εορτήν ιόντων υποζύγια ευωχείσθαι* περί δ΄αυτόν τον ναόν άλσος ημέρων δένδρων εφυτεύθη, όσα εστί τρωκτά ωραία* ο δε ναός, ώς μκρός μεγάλω, τω έν Εφέσω είκασται, και το ξόανον έοικεν, ως κυπαρίσσινον χρυσώ όντι τω έν Εφέσω, και στήλη έστηκε παρά τον ναόν γράμματα έχουσα:
" ΙΕΡΟΣ Ο ΧΩΡΟΣ ΤΗς ΑΡΤΕΜΙΔΟΣ* ΤΟΝ ΔΕ ΕΧΟΝΤΑ ΚΑΙ ΚΑΡΠΟΥΜΕΝΟΝ, ΤΗΝ ΜΕΝ ΔΕΚΑΤΗΝ ΚΑΤΑΘΥΕΙΝ ΕΚΑΣΤΟΥ ΕΤΟΥΣ, ΕΚ ΔΕ ΤΟΥ ΠΕΡΙΤΤΟΥ ΤΟΝ ΝΑΟΝ ΕΠΙΣΚΕΥΑΖΕΙΝ* ΕΑΝ ΔΕ ΤΙΣ ΜΗ ΠΟΙΗι ΤΑΥΤΑ, ΤΗι ΘΕΩι ΜΕΛΗΣΕΙ".
Ξενοφώντος Κύρου Ανάβασις

Σάββατο 2 Ιουλίου 2016

Αποκρυπτογραφήθηκε ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων!



Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων


Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων αποτελεί τον αρχαιότερο υπολογιστή, ο οποίος παρείχε στον κάτοχό του τη δυνατότητα να βλέπει με ακρίβεια τις εκλείψεις της σελήνης και του ήλιου, καθώς και την κίνηση των ουράνιων σωμάτων. Αυτό επιτυγχάνονταν με έναν μοχλό που βρίσκονταν στην μια πλευρά της συσκευής και με την προσθήκη μια ημερομηνίας αποκαλύπτονταν τα αστροφυσικά φαινόμενα που λάμβαναν χώρα γύρω από την γη. Η αποκρυπτογράφηση των επιγραφών που βρίσκονται κρυμμένες στις πτυχές του Μηχανισμού, αποκάλυψαν ένα ολόκληρο σύμπαν μέσα στα γρανάζια της αρχαίας συσκευής. Έως το 1972 είχαν αναγνωστεί με επιτυχία περίπου 923 γράμματα και αριθμοί, ενώ πρόσφατα ο αριθμός αυτός ανήλθε στους 3.400 χαρακτήρες που υπήρχαν πάνω στα συνολικά 82 θραύσματα του Μηχανισμού. Η ερευνητική ομάδα έχει καταφέρει να αναγνωρίσει ολόκληρες προτάσεις οι οποίες βοηθούν στην κατανόηση των λειτουργικών του αντικειμένου και αποτελούν κάτι σαν «εγχειρίδιο» χρήσης του Μηχανισμού.
Ο Ξενοφών Μουσσάς, καθηγητής Φυσικής Διαστήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών,  εξήγησε ότι «οι σημερινοί ηλεκτρονικοί υπολογιστές και τα κινητά τηλέφωνα έχουν τις ρίζες τους στα γρανάζια του Μηχανισμού», όπως αποδεικνύεται με τις επιγραφές που υπάρχουν πάνω στις πτυχές του αντικειμένου.
«Το πιο σημαντικό είναι ότι βλέπουμε να υπάρχουν οι νόμοι της φυσικής ήδη μέσα στο Μηχανισμό, τόσο στις επιγραφές όσο και στους αριθμούς 76, 19, 223 και αποδεικνύουν, όχι μόνο αυτοί αλλά και όλη η δομή του Μηχανισμού, ότι εντέλει είναι και η υπογραφή αυτού που τον έφτιαξε. Μας λέει καθαρά είμαι ένας πυθαγόρειος», είπε ο κ. Μούσας χαρακτηριστικά κατά τη διάρκεια της ομιλίας του.
Όπως υποστήριξε ο ίδιος, αυτό το μηχάνημα αποτελεί τις ρίζες όλου του πολιτισμού και ολόκληρης της τεχνολογίας και στην ουσία πρόκειται για το αρχαιότερο «tablet».
Στον Μηχανισμό επίσης εμπεριέχεται και ένα αστρολογικό ημερολόγιο, οι δείκτες του οποίου φαίνεται πως περιστρέφονται γύρω από τον ζωδιακό κύκλο αποκαλύπτοντας τις κινήσεις τόσο της Σελήνης όσο και των πλανητών. Όπως αποκαλύπτεται επίσης, οι κινήσεις των πλανητών είναι άμεσα συνδεδεμένες με συγκεκριμένους τόπους παρατήρησης, κάτι που δείχνει ότι ο δημιουργός του Μηχανισμού των Αντικυθήρων είχε προβλέψει το μηχάνημα αυτό να μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε περισσότερες από μία τοποθεσίες, αφού πάνω του έχουν ανακαλυφθεί χαραγμένες οι λέξεις Δωδώνη και Αλεξάνδρεια. Επίσης συνδέονται με αθλητικά γεγονότα που πραγματοποιούνταν ανά τετραετία, όπως οι Ολυμπιακοί Αγώνες και τα Ίσθμια.




Δευτέρα 27 Ιουνίου 2016

Οι Έλληνες Αλχημιστές των ελληνιστικών χρόνων.

Η ενότητα της φύσεως προκύπτει σε όλα και για όλα τα στοιχεία (μικρ. 17ου αιώνα)

Ως Αλχημεία  αποκαλούμε την αποκρυφιστική επιστημονική τέχνη και πρακτική που έλαβε χώρα κατά τους αρχαίους χρόνους κυρίως, αλλά και κατά τον Μεσαίωνα. Η στοχευμένη πρακτική είχε δύο παραμέτρους, αυτόν της μετατροπής μη πολύτιμων μετάλλων σε χρυσό και αυτόν της παρασκευής του ελιξιρίου της ζωής που θα παρείχε αθανασία στον εκάστοτε λαβόντα. Ξεκίνησε από τους ελληνιστικούς χρόνους, και σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμη πιο πριν, από τους Έλληνες που προσπάθησαν να εξηγήσουν την φύση και τις διάφορες εκφάνσεις της στην κοσμογονία αλλά και στην καθημερινότητα του ανθρώπου.
Οι Έλληνες διανοούμενοι από την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου και εντεύθεν, είχαν την ευχέρεια της πρόσβασης σε όλα τα ελληνιστικά βασίλεια της νοτιανατολικής μεσογείου και της Ανατολής, των οποίων οι βασιλείς πρόθυμα παραχωρούσαν "γη και ύδωρ", τα οικονομικά, δηλαδή, μέσα για να ιδρυθούν επιστημονικά εργαστήρια και βιβλιοθήκες, εξασφαλίζοντας άνετο βίο στου σοφούς που ήθελαν να ασχοληθούν με την συστηματική και επιστημονική έρευνα. Ο σκοπός βέβαια μεταξύ των δύο πλευρών απείχε παρασάγγας αφού οι παρέχοντες των μέσων οδηγούνταν είτε από απληστία, είτε από ματαιοδοξία.
Στις αυλές της Αντιοχείας, της Περγάμου, της Αλεξανδρείας και άλλων ελληνιστικών κρατιδίων, μεταξύ των ποιητών και πεζογράφων, ξεπηδούν και μεγάλοι μαθηματικοί, αστρονόμοι, μηχανικοί και φυσικοί. Ο Ευκλείδης έβαλε σε μια τάξη τις μαθηματικές παρατηρήσεις και με τα "Στοιχεία" του έθεσε τις βάσεις για την ανάπτυξη των Μαθηματικών και κυρίως της Γεωμετρίας. Ο Αρχιμήδης ο Συρακούσιος (285-212 π.χ.) είναι ο "πατέρας" της μηχανικής και ο πρώτος που διατύπωσε την θεωρία της Υδροστατικής: "παν σώμα εβαπτιζόμενον εντός υγρού υφίσταται άνωσιν, ήτις είναι ίση προς το βάρος του εκτοπιζόμενου υγρού". Ο Απολλώνιος ο Περγαίος ανέλυσε τα κωνικά σχήματα  και δημιούργησε την Τριγωνομετρία. Ο Αρίσταρχος ο Σάμιος (320-250 π.χ.), μαθητής του φιλοσόφου Στράτωνος, δίδαξε πρώτος πως " η γη κινείται περί τον ήλιον" και διατύπωσε συστηματικά την θεωρία  του ηλιοκεντρισμού με αποτέλεσμα να προκαλέσει μεγάλες αντιδράσεις με κορυφαία αυτή του στωϊκού φιλοσόφου Κλεάνθη που υποστήριξε πως πρέπει να παραπεμθεί ο Αρίσταρχος στο δικαστήριο "επί ασεβεία". Ο Ερατοσθένης ο Κυρηναίος (272-195π.χ.) πρώτος σχεδίασε με καταπληκτική ακρίβεια την περίμετρο της γης και τον πρώτο τεκμηριωμένο χάρτη της. Ο Ίππαρχος (190-120 π.χ.) ανακάλυψε εκατοντάδες αστέρια καθώς και την χρήση της Τριγωνομετρίας στους αστρονομικούς υπολογισμούς.
 Στην Μηχανική ονομαστοί έμειναν ο Κτησίβιος και ο Ήρων ο Αλεξανδρεύς, ο οποίος γνώριζε την δύναμη του ατμού, του αέρα και του ύδατος κατασκευάζοντας πλήθος μηχανών. Παράλληλα αναπτύχθηκε και η Φυσιογνωστική, η επιστήμη μελέτης φυτών, ζώων και ανθρώπων. Ο Θεόφραστος (372-287 π.χ.) έγραψε την Περί φυτών ιστορία και την Περί φυτών ατίαι. Διάσημοι ιατροί εμφανίζονται όπως ο πατέρας της ανατομίας Ηρόφιλος και Ερασίστρατος ο Κώος ο οποίος ξεχώρισε τα κινητήρια από τα αισθητήρια νεύρα και περιέγραψε τις έλικες του εγκεφάλου και την παρεγκεφαλίτιδα.
Ενώ οι μεταγενέστεροι αλχημιστές του Μεσαίωνα ερευνούσαν περισσότερο ουτοπικά πράγματα, οι Έλληνες Προσωκρατικοί φιλόσοφοι είχαν εντοπίσει τα τέσσερα στοιχεία της φύσης, ήδη, από το Ζ΄ π.χ. αιώνα. Αυτά ήταν η γη, το πυρ, το ύδωρ και ο αήρ. Ο Θαλής δίδαξε για το ύδωρ πως ήταν η Δημιουργός Θεότης ενώ ο Αναξιμένης υποστήριζε πως αυτό ήταν ο αήρ. Ο Ξενοφάνης ισχυρίζονταν πως η γη  ήταν η αρχή των πάντων ενώ ο Ηράκλειτος πίστευε πως το σπέρμα της δημιουργίας του σύμπαντος βρίσκονταν στο πύρ. ο Εμπεδοκλής συνέδεσε όλα τα παραπάνω και θεώρησε πως τα τέσσερα στοιχεία συνυπάρχουν σε καθορισμένη αναλόγία και υπό προϋποθέσεις δίνουν τις ποικίλες μορφές του κόσμου όλου. Μέχρι του τέλους της Αναγέννησης η μελέτη των κοσμικών προτύπων υπήρξε  ο πυρήνας της γενικότερης προσπάθειας των φιλοσόφων να κατανοήσουν την ομαδική συμπεριφορά των ανθρώπων και να προβλέψουν την προοπτική του εκάστοτε συλλογικού πεπρωμένου των μικρών και των μεγάλων κοινωνικών ομάδων.

Τετάρτη 1 Ιουνίου 2016

Η ιστορία του τραγουδιού Παπαλάμπραινα!

Δεν γνωρίζω, ακόμα τουλάχιστον, για τυχόν συγγένεια με τον δύσμοιρο Παπά-Λάμπρο, αλλά σαν επίθετο και μόνο μου προξένησε την περιέργεια να αναρτήσω την ιστορία μετά από παρότρυνση της καλής φίλης, εκ Πύργου ορμωμένης, Μαρίας Μπάστα!

Ο παπα-Λάμπρος Ζέρβας ήταν εφημέριος στο χωριό Ρωμύρι της Πυλίας το 1860. Ένας συγχωριανός του, που λεγόταν Σταύρος Φιτσιάλος, σκέφτηκε να συνεργαστεί με μία συμμορία για να τον ληστέψουν. Ο Φιτσάλος συνεννοήθηκε μαζί του, προκειμένου να έρθουν στο Ρωμύρι και να κλέψουν την περιουσία του παπα-Λάμπρου.

Δύο από τους κλέφτες πήγαν στο σπίτι του με το πρόσχημα ότι ενδιαφέρονταν να αγοράσουν ένα βόδι που πουλούσε ο παπάς, ο οποίος όμως έλειπε στην Πύλο, όπου είχε πάει για να φέρει το παιδί του, που πήγαινε σχολείο εκεί. Ο παπάς γύρισε αργά στο Ρωμύρι χωρίς το παιδί, που έμεινε στην Πύλο. Έτσι οι ξένοι φιλοξενήθηκαν στο σπίτι του την νύχτα.

Το βράδυ, όταν η οικογένεια είχε κοιμηθεί, οι δύο κλέφτες ειδοποίησαν και τους υπόλοιπους, που είχαν κρυφτεί την ημέρα έξω από το χωριό, και μπήκαν όλοι αθόρυβα στο σπίτι του παπά, οπότε άρχισαν να αρπάζουν ό,τι έβρισκαν. Χρήματα όμως δεν είχαν βρει, οπότε ξεκίνησαν να βασανίζουν τον παπά, προκειμένου να τους πει πού τα είχε κρύψει. Μια από τις κόρες του παπα-Λάμπρου, η Παναγιώτα, κατάφερε να κατέβει κρυφά στο κατώι και από έναν φεγγίτη άρχισε να φωνάζει, καλώντας σε βοήθεια.

Το χωριό ξύπνησε και οι άντρες ανήσυχοι πήραν τα τουφέκια και άρχισαν να ρίχνουν, με αποτέλεσμα να φοβηθούν οι κλέφτες και να το βάλουν στα πόδια. Δύο από αυτούς, όμως, τραυματίστηκαν και, μάλιστα, ο ένας θανάσιμα. Εξαιτίας του θανάτου του κλέφτη έγινε μεγάλος ντόρος σε ολόκληρη την Πυλία και ένας χωριάτης έφτιαξε το τραγούδι, που ζει μέχρι τις ημέρες μας, με κάποιες παραλλαγές στους στίχους σε ορισμένες περιπτώσεις.

Αυτό είναι το γεγονός στο οποίο αναφέρεται η χιλιοτραγουδισμένη «Παπαλάμπραινα», ωστόσο η ιστορία έχει και συνέχεια. Το παιδί που πήγαινε σχολείο στην Πύλο, ο Νικολάκης, μετά το δραματικό περιστατικό πήγε και έμεινε στην Αθήνα, στο σπίτι του δημάρχου Μπενάκη. Εκεί έκανε τις σπουδές του και όταν τελείωσε, ζήτησε να γίνει αστυνομικός διοικητής της επαρχίας Πυλίας. Ίσως στο μυαλό του υπήρχε η σκέψη της εκδίκησης του Φιτσάλου, ο οποίος είχε πλέον γεράσει, αλλά φοβόταν μήπως οι Παπαλάμπροι κάνουν κακό στο γιο του.

Ο Φιτσάλος, αφού τον παρακίνησε και ένας Μανιάτης, αποφάσισε να πάει στον Νικολάκη Παπαλάμπρο, να του ζητήσει συγνώμη και να του φιλήσει τα πόδια. Εκείνος όμως του είπε: «Φύγε βρωμόσκυλο, πήγες να μας ξεκληρίσεις και τώρα ζητάς συγνώμη;». Μετά όμως το παιδί του Φιτσάλου απέκτησε το δικό του παιδί και κάλεσε τον Νικολάκη να το βαφτίσει. Έτσι έσβησε αυτή η βεντέτα…

Οι αυθεντικοί στίχοι του τραγουδιού:
Στου Παπαλά, Παπαλάμπραινα,
στου Παπαλάμπρου την αυλή,
στου Παπαλάμπρου την αυλή,
είναι μια μάζεψη πολλή.

Καν ο παπάς, Παπαλάμπραινα,
καν ο παπάς είν’ άρρωστος,
καν η παπαδιά πεθαίνει,
Παπαλάμπραινα καημένη.
Ούτ’ ο παπάς, Παπαλάμπραινα,
ούτε ο παπάς είν’ άρρωστος,
ούτ’ η παπαδιά πεθαίνει,
Παπαλάμπραινα καημένη.

Οι κλέφτες, τους, Παπαλάμπραινα,
οι κλέφτες τους εγδύσανε,
οι κλέφτες τους εγδύσανε,
και τα λεφτά ζητήσανε.

Μια λυγερή, Παπαλάμπραινα,
μια λυγερή εφώναξε,
μια λυγερή εφώναξε,
τους κλέφτες, τους εφώναξε.



Δευτέρα 30 Μαΐου 2016

Κόλιας Νικόλας Πλαπούτας, το «τέκνον του Έρωτος και της Ανδρείας». (1735 - 1827)


Ο Κόλιας-Νικόλας Πλαπούτας γεννήθηκε περίπου το 1735 στο Σουλιμά – σήμερα Άνω Δώριο- της ορεινής Τριφυλίας, στη Μεσσηνία. Σύμφωνα με τον Γορτύνιο ιστορικό Τάκη Κανδηλώρο: «Ο Κόλιας είναι ίσως η περιεργοτέρα Γορτυνιακή φυσιογνωμία της τουρκοκρατείας δια την μυστηριώδην και μυθικήν ούτως ειπείν εμφάνισιν του και δια την απέριττον και βιαιότατην δράσιν του». Η παράδοση μεταφέρει ότι ήταν γιος του Σουλιμιώτη Γιωργάκη Πλαπούτα. Ο Κόλιας έζησε στο Σουλιμά μέχρι τα δεκαεπτά του χρόνια. Μεγάλωσε και ανδρώθηκε με όλες τις συνήθειες του χωριού. Το ανυπότακτο βοσκόπουλο γαλουχήθηκε με το ιδανικό να ζει ελεύθερος και με την επιθυμία να απολαμβάνει τις χαρές της ζωής, όπως τα ακριβά άρματα, τα καλά άλογα και τις όμορφες γυναίκες. Η παρουσία του στο χωριό άρχισε να προβληματίζει τους Τούρκους. Μια μέρα -κατά την παράδοση- ο Κόλιας είδε έναν Τούρκο σπαή (φοροεισπράκτορας) να δέρνει αλύπητα ένα Σουλιμιώτη ραγιά, αγρίεψε και με μια μαχαιριά σκότωσε τον Τούρκο. Αναγκάστηκε να φύγει από το χωριό και πήγε στο Δραγώι, στα λημέρια του καπετάν Θανάση Τζαβέλλα όπου έμεινε κοντά του δυο χρόνια.
Ένα ερωτικό περιστατικό με θύμα τον αγά της περιοχής και πρωταγωνιστές τους Τζαβελαίους και τον Κόλια ανάγκασε το νεαρό κλεφτόπουλο να πάρει το δρόμο του φευγιού. Μαρτυρίες μεταφέρουν ότι οι Τζαβελαίοι είχαν μια πανέμορφη αδερφή,την οποία είδε ο μπέης της Παύλιτσας και την ερωτεύθηκε. Έστειλε ανθρώπους του να τη ζητήσουν από τον πατέρα και τα αδέρφια της. Αυτοί αρνήθηκαν και ο μπέης τους απείλησε. Πρόσφερε μεγάλα χρηματικά ποσά σε όποιον θα κατάφερνε να να την πάει στον πύργο του, αλλά και πάλι δεν τα κατάφερε. Όταν έλειπαν τα αδέρφια της, παραφύλαξε με ανθρώπους του και την έκλεψε. Η περήφανη Τζαβελοπούλα για να μην τη μαγαρίσει μπέης, έμπηξε ένα μικρό μαχαίρι στην καρδιά της και αυτοκτόνησε. Τα αδέρφια της ορκίστηκαν να εκδικηθούν. Στο πανηγύρι του Αγίου Δημητρίου, στο Μαυρομάτι, όταν περνούσε ο μπέης με όλη του τη συνοδεία και τα σκυλιά του, στη θέση Βάλια-Μπόικα, του έστησαν καρτέρι. Ο Κόλιας έριξε στα σκυλιά ψημένο κρέας και οι Τζαβελαίοι όρμησαν στους Τούρκους. Τον μπέη τον έκαναν κομμάτια και τον πέταξαν στα σκυλιά. Μετά από το περιστατικό, που έγινε τον Οκτώβριο του 1755, ο Κόλιας για να αποφύγει τα αποσπάσματα, βγήκε στο βουνό κλέφτης. Επειδή δεν γνώριζε την ελληνική γλώσσα περιπλανήθηκε στα αλβανόφωνα χωριά της Ηραίας, Παπαδά, Σέρβου και Σαρακήνι και κατέληξε στον οικισμό Παλούμπα.
Διορίστηκε από τον Γιάννη Δεληγιάννη αρχικά ως ταχυδρόμος της Λιοδώρας. Ο ίδιος συνδέθηκε με άλλους ονομαστούς κλέφτες του Μοριά, όπως τον Ζαχαριά, τον Κωνσταντή Κολοκοτρώνη και τους Πετιμεζαίους και συμμετείχε ενεργά στην εξέγερση των Ορλωφικών του 1770. «Τέκον του Έρωτος και της Ανδρείας» Ο βιογράφος του Κόλια Πλαπούτα, ο Φαλέζ (Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, γιος του Γενναίου Κολοκοτρώνη), γράφει ότι ο Κόλιας ήταν: «Τέκνον του Έρωτος και της Ανδρείας». Τον εγέννησε ο έρως μετά της ανδρείας Πάσα ημέρα πόλεμο πάσα μήνα γυναίκα Ο Γ. Καρπούζος στη βιογραφία του ήρωα παινεύει τον θαυμασμό του για τις όμορφες και φλογερές γυναίκες, συγκρίνοντας τον με τον άλλο μεγάλο εραστή της επαναστατικής περιόδου, τον αρματωλό Ζαχαριά. Ο Κανδηλώρος από την άλλη σημειώνει ότι : «…ο έκτροπος ιδιωτικός βίος του Κόλια κατέστη παροιμιώδης». Και αναφέρει ένα περιστατικό: Ένα ανοιξιάτικο μεσημέρι μιας Κυριακής κατέφτασε στην Παλούμπα μια γαμική συνοδεία. Ο Κόλιας θαμπώθηκε από την ομορφιά της νύφης και τα παράδοξα που ακολούθησαν ήταν πολλά. Σκεπτόμενος ότι ήταν αδύνατον να φτάσουν στο χωριό του γαμπρού αυθημερόν προσφέρθηκε να τους φιλοξενήσει. Ο Τούρκος εισπράκτορας, συγγενής της νύφης έπεσε στην παγίδα του Κόλια. Λέγεται ότι ο Κόλιας φιλοξενούσε στον πύργο του Τούρκους εισπράκτορες. Χρησιμοποιούσε μια μέθοδο για να τους μεθύσει. Κάθονταν όλοι κάτω σταυροπόδι και συναγωνίζονταν ποιος θα μείνει ακίνητος ως το τέλος του τσιμπουσιού. Ο ίδιος όμως έδινε στους Τούρκους να πιουν κρασί ή ρακί ενώ ο ίδιος έπινε…νερό! Έτσι μεθούσε τους Τούρκους «εις βαθμόν αποκτηνώσεως». Χρησιμοποιώντας ως άλλοθι τον μεθυσμένο συγγενή της νύφης δημιούργησε ένα επεισόδιο προσπαθώντας να αρπάξει την κοπέλα για να την…χαρεί. Το σχέδιο όμως απέτυχε και η οικογένεια κατηγόρησε τον Πλαπούτα για την ανήκουστη πράξη του.
Ο Κόλιας άργησε να κάνει δική του οικογένεια. Από τη μια η άστατη ερωτική του ζωή, από την άλλη τα κυνηγητά, δεν τον άφησαν να δημιουργήσει νωρίς τη δική του οικογένεια. Κόντευε να φτάσει τα πενήντα όταν αποφάσισε να παντρευτεί την Κυράτσω, την κόρη του Γιώργη Τζώρτζη. Με την Κυράτσω απέκτησε πέντε παιδιά. Τον Γεωργάκη-τον ήρωα του Λάλα, τον Δημητράκη-τον ανδρείο στρατηγό της Επανάστασης και τρεις κόρες. Ο βιογράφος του, Φαλέζ γράφει ότι σε κάποια μάχη με τους Λαλαίους αιχμαλώτισε μια πανέμορφη Αρβανιτοπούλα, τη Λιόσια, την οποία έφερε σπίτι και διατήρησε ως μη νόμιμη σύζυγό του (παλλακίδα). Η όμορφη κοπέλα ήταν κατά πολύ νεότερη του και στάθηκε πιστή στον Κόλια ως τα βαθιά του γεράματα. Μέχρι το θάνατο του απέκτησε μαζί της τρία παιδιά, δύο αγόρια, τον Παρασκευά και τον Θανάση και μια κόρη, την Παγώνα. Όλα τα παιδιά του Κόλια ήταν αγαπημένα μεταξύ τους. Από όλα του τα αγόρια αυτός που του έμοιαζε περισσότερο ήταν ο Παρασκευάς. Ο Κόλιας υπήρξε ασυγκράτητος ερωτικά. Πολλές ερωμένες του τις έφερνε στο σπίτι προκαλώντας την αντίδραση των «νόμιμων» αγοριών του. Η Λιόσια εκμεταλλευόμενη τον έρωτα που έτρεφε για εκείνη ο Κόλιας κατάφερε να επιβληθεί και εξουσίαζε τους πάντες μέσα στον πύργο. Αυτό ενοχλούσε ιδιαίτερα τον Δημητράκη Πλαπούτα που λάτρευε την μάνα του, Κυράτσω και δεν άντεχε να την βλέπει να απαξιώνεται από την ερωμένη του πατέρα του. Μια μέρα άρπαξε τον πλάστη και την χτύπησε δυνατά στο κεφάλι. Για να γλυτώσει από τη μανία του πατέρα του έφυγε από το σπίτι και βρήκε καταφύγιο στα Κολοκοτρωνεϊκα, που διατηρούσαν από παλιά οικογενειακές σχέσεις. Ο Δημητράκης όσο καιρό έμεινε εκεί ερωτεύτηκε τη μικρή κόρη της οικογένειας, Στεκούλα και θέλησε να την παντρευτεί. Ο Κόλιας που αγαπούσε ιδιαίτερα τον Δημητράκη, έμαθε για το ειδύλλιο με την Στεκούλα και έστειλε τον Γεωργάκη να τον φέρει πίσω λέγοντας: «Δεν έπαθε τίποτα από το πλαστήρι η δεύτερη μάνα σας. Αλλά και να πάθαινε, δεν χάθηκαν από την πλάση οι γυναίκες».
Έμεινε παροιμιώδης στην ιστορία ο φόβος του ατρόμητου Κόλια για τη θάλασσα. Την εποχή του κατατρεγμού των κλεφτών αρνήθηκε να να πάει στη Ζάκυνθο με το καΐκι γιατί φοβήθηκε να μην πνιγεί και επέστρεψε στην Παλούμπα. Ακόμα και σήμερα στην Πελοπόννησο, όταν θέλει κάποιος να αποφύγει κάτι που δεν του αρέσει ή τον φοβίζει λέει: «Μπαίνει ο Κόλιας στο καΐκι;» Η έναρξη του Αγώνα βρήκε τον Κόλια στην Παλούμπα. Σε προχωρημένη ηλικία ευλόγησε τα παιδιά στην Επανάσταση και έσπευσε πάνω σε ξυλοκρέβατο, σε ηλικία 86 χρόνων, στην πολιορκούμενη Τριπολιτσά για να δώσει συμβουλές στον Κολοκοτρώνη, ώστε να πέσει πιο γρήγορα στα χέρια των Ελλήνων. Ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη η επιδρομή και η καταστροφή της Γορτυνίας από τον Ιμπραήμ, τα παιδιά του για ασφάλεια τον μετέφεραν στη μονή Προδρόμου, κοντά στη Δημητσάνα και εκεί πέθανε το 1827 σε ηλικία περίπου 92 ετών. Αυτός ήταν ο Κόλιας Πλαπούτας, ο πολέμαρχος του Μοριά.

ΠΗΓΗ: «Τα ερωτικά του ’21» του Κυριάκου Σκιαθά. Εκδόσεις: «διαπολιτισμός».

Τρίτη 19 Απριλίου 2016

ΔΙΟΛΚΟΣ, ΕΝΑ ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ!



Δίολκος ήταν το πέρασμα, από τον κοριθιακό προς τον σαρωνικό και το αντίθετο, πλοίων δια μέσου ξηράς στην σημερινή περιοχή του Ισθμού της Κορίνθου. Ήταν ένας λιθόστρωτος δρόμος που χρησιμοποιείτο για την από ξηράς μεταφορά πλοίων, πάνω σε τροχοφόρο όχημα που καλούνταν "Ολκός νεών". Είναι εύκολο να καταλάβουμε την αναγκαιότητά του αφού απάλλασσε τα πλοία να κάνουν ένα πολυήμερο και κοπιαστικό περίπλου της Πελοποννήσου και από τους κινδύνους, κυρίως από τα πολυτάραχα ακρωτήρια Μαλέα και Ταίναρο. Αποκαλύφθηκε το δυτικό του τμήμα σε μήκος 255 μέτρων, στην πλευρά της Πελοποννήσου και σε μήκος 204 μέτρων στην Στερεά Ελλάδα μέσα στις εγκαταστάσεις του Μηχανικού. Το πλάτος του είναι μεταξύ 3,40 και 6,00 μέτρων. Είναι στρωμένος εξ ολοκλήρου με πώρινους κυβόλιθους και στο μέσον του φέρει δύο αυλακώσεις σε απόσταση 1,50 μ. Αποκαλύφθηκε το δυτικό του τμήμα σε μήκος 255 μέτρων, στην πλευρά της Πελοποννήσου και σε μήκος 204 μέτρων στην Στερεά Ελλάδα μέσα στις εγκαταστάσεις του Μηχανικού. Το πλάτος του είναι μεταξύ 3,40 και 6,00 μέτρων. Είναι στρωμένος εξ ολοκλήρου με πώρινους κυβόλιθους και στο μέσον του φέρει δύο αυλακώσεις σε απόσταση 1,50 μ. Στο δυτικό του άκρο κατέληγε σε λιθόστρωτη αποβάθρα.

Η κατασκευή της Διόλκου προέκυψε από την ανάγκη για γρήγορο πέρασμα των πλοίων, με αποτέλεσμα την σημαντικότατη εξοικονόμηση χρόνου, από τον Σαρωνικό στον Κοριθιακό και το αντίστροφο, έγινε στις αρχές του 6ου αιώνα και συνδέεται με την τυραννίδα του Περίανδρου στην Κόρινθο. Ο Περίανδρος διακρίθηκε για την έντονη δραστηριότητά του ως προς τα έργα πολιτιστικής και οικονομικής σημασίας, και αναφέρεται ότι σκέφθηκε να ανοίξει και διώρυγα στον Ισθμό της Κορίνθου. Δεν πραγματοποίησε ωστόσο το σχέδιο αυτό γιατί τα τεχνικά μέσα που διέθετε δεν μπορούσαν να ολοκληρώσουν ένα τέτοιο έργο, αλλά και επειδή οι θρησκευτικές προλήψεις των χρόνων εκείνων ήταν αντίθετες σε κάθε επέμβαση και μετατροπή των έργων των θεών. Το δυτικό του άκρο ανακατασκευάστηκε στις αρχές του 4ου αιώνα. Χρησιμοποιείτο για την μεταφορά μικρών, κυρίως πολεμικών και εμπορικών πλοίων. Τα οικονομικά συμφέροντα ήταν τεράστια και η άνθηση της Κορίνθου κατά τους αιώνες αυτούς οφείλεται κατά πολύ στην Δίολκο. Η χρήση της Διόλκου φθάνει, σύμφωνα με πηγές, ως και τον 9ο αιώνα κατά τον οποίο εγκαταλείφθηκε για άγνωστο λόγο.
Η ανασκαφή του μνημείου έγινε κατά τα έτη 1956-1959 από την Αρχαιολογική Υπηρεσία με υπεύθυνο τον Ν. Βερδελή. συνεχίστηκε κατά τα έτη 1960 και 1969 από τον ίδιο ανασκαφέα με δαπάνη της Αρχαιολογικής Εταιρείας.