Η Ωδή της βρύσης!

Η παλιά βρύση πλαισιωμένη από κισσό σε Acrylic Realism Painting

Κατηφοριζόντας από το χωριό τον, στρωμένο με ασφαλτοτάπητα πλέον, δρόμο με θέα εκ δεξιών την απαράμιλλης ομορφιάς και θέας κοιλάδας του ασημόχαλκου Αλφειού και εξ αριστερών του θινώδους, και κάθετου, βράχου με την πυκνή βλάστηση που οργιάζει πάνω απ' το κεφάλι σου σαν αερικά που θέλουν να σε συνεπάρουν μέρα μεσημέρι, φθάνεις σε ένα μονοπάτι πλαισιωμένου από φτερίνες, δεξιά του αμαξητού. Έχεις φτάσει στην παλιά βρύση. Βρίσκεται κάτω από ένα αιωνόβιο πλατάνι και θαρρείς πως και αυτή μαζί του κάνει ένα παράλληλα μακρύ ταξίδι μέσα στην δίνη του χρόνου, με το κελάρυσμα της. Τίποτα δε νοθεύει το τραγούδι της, τόσο που τα κάθε λογής πουλάκια προτού πιουν, ξαποσταίνουν για λίγο ν' ακούσουν. Το δεύτερο τραγούδι της είναι αυτό  του κισσού, που την έχει σκεπάσει στο στηθαίο και στα κεραμίδια, και της φτέρης που πλαισιώνει τον χώρο. Το ελαφρύ αεράκι, στην μικρή πλαγιά, θροΐζει τα φύλλα του γεροπλάτανου και ακούς τον γλυκό ήχο του τρίτου τραγουδιού. Κρατάς την ανάσα, λες και είσαι σε πανάρχαιο ιερό χώμα, για αφουγκραστείς τα τραγούδια της βρύσης. Πίνεις ευλαβικά το κρουσταλλένιο και δροσερό νερό, ξεδιψάς και φεύγεις ήσυχα μην τυχόν και χαλάσεις την μελωδία του τοπίου.

Μυστράς (Μέρος Α΄)!

Μυστράς 1937

Η ιστορία του Μυστρά αρχίζει από τα μέσα του 13ου αιώνα, όταν συμπληρώθηκε η κατάκτηση της Πελοποννήσου από τους Φράγκους. Το 1249 ο Γουλιέλμος Β' Βιλλαρδουίνος έκτισε το κάστρο του στην ανατολική πλευρά του Ταϋγέτου, στην κορυφή ενός υψώματος με απότομη και κωνοειδή μορφή που κατά τους ντόπιους είχε σχήμα μυζήθρας από τσαντίλα, κσι του είχαν προσδώσει την ονομασία Μυζυθράς. Μετά από παραφθορά ντόπιων ονομάστηκε Μυστράς, ονομασία που κατέχει μέχρι και σήμερα. Άλλη εκδοχή μιλά για παλαιότερο ιδιοκτήτη-γαιοκτήμονα με το όνομα Μυζηθράς που προσέδωσε το όνομά του και στην περιοχή. Μια τρίτη εκδοχή αναφέρεται πάλι στο κωνοειδές σχήμα του  που θυμίζει μαστό που στα αρχαία ελληνικά λέγονταν μαζός.

"Βουνίν εύρε παράξενο, απόκομμα εις όρος.

κάστρον εποίκεν αφηρόν, Μυ(ζη)θράν ονομασέν το".

                                                       Χρονικό του Μορέως

Ο Μυστράς εξελίχθηκε σε μια σπουδαία καστροπολιτεία και έγινε πρωτεύουσα του Δεσποτάτου του Μορέως στην ύστερη εποχή της βυζαντινής αυτοκρατορίας που είχε κατακερματιστεί σε μικρές πόλεις-κράτη κατά το αρχαίο ελληνικό σύστημα με αυτοδιοίκητο και όλα τα παρελκόμενα. Μαζί με αυτό της Ηπείρου αποτελούσαν τα πιο σημαντικά και ισχυρά σε όλη την βυζαντινή επικράτεια.

 Κατά το 1249 ο Γουλιέλμος Βιλλεαρδουίνος κτίζει τον Μυστρά και εγκαινιάζει μια ένδοξη εποχή ελληνισμού στην περιοχή. Λέμε ένδοξη εποχή ελληνισμού για τον λόγο πως μετά δέκα έτη, από την ίδρυση του κάστρου, συλλαμβάνεται από τα βυζαντινά στρατεύματα στην ήττα που υπέστη στην μάχη της Πελαγονίας και ο βυζαντινός αυτοκράτορας Μιχαήλ Η΄Παλαιολόγος απαιτεί την παράδοση του κάστρου για να αφήσει ελεύθερο τον Φράγκο πρίγκηπα. Η σύζυγος του Γουλιέλμου και οι άλλες γυναίκες πείθουν την Κούρτη να δεχθούν την πρόταση του αυτοκράτορα και έτσι ο Μυστράς περνά στα χέρια των βυζαντινών Παλαιολόγων. Ήταν άνοιξη του 1262.

Ο Μυστράς γίνεται έδρα βυζαντινού στρατηγού, του σεβαστοκράτορος, και από εκεί ξεκινά η ένδοξη ιστορική του πορεία που θα διαρκέσει δύο αιώνες. Οι κάτοικοι της παραπλήσιας πόλης της Λακεδαίμονος έρχονται και εγκαθίστανται γύρω από το κάστρο και έτσι ο Μυστράς γίνεται από τις ενδοξότερες καστροπολιτείες στον ελλαδικό χώρο. 

Το 1289 μεταφέρεται η έδρα της Κεφαλής από την Μονεμβασία στον Μυστρά και έπαψε να διορίζεται διοικητής κάθε χρόνο. Από το 1308 μεταβάλλεται το σύστημα διοικήσεως και οι στρατηγοί γίνονται μόνιμοι διοικητές. Το 1349 ο Μυστράς θα γίνει έδρα του, σχεδόν, αυτόνομου Δεσποτάτου του Μορέως με πρώτο "Δεσπότη" τον Μανουήλ Καντακουζηνό γιο του αυτοκράτορα Ιωάννη Στ'. Οι Έλληνες του Μυστρά έζησαν ήρεμα σε συνδυασμό την αφομοίωση των Φράγκων που επέλεξαν να παραμείνουν εκεί. Τα προβλήματα του Μανουήλ ξεκίνησαν σαν ο Ιωάννης Καντακουζηνός ακολούθησε τον μοναχικό βίο και τον διαδέχτηκε ο γαμπρός του Ιωάννης Ε΄ Παλαιολόγος. Συναυτοκράτωρ ήταν ο γιος του Ματθαίος ο οποίος ήθελε μόνος του τον θρόνο. Ο πατέρας του σε αντάλλαγμα του προσέφερε το Θέμα της Πελοποννήσου χωρίς να ζητηθεί η γνώμη του Μανουήλ που ονομάστηκε δεσπότης της Λήμνου. Ο Ιωάννης έστειλε τα ξαδέρφια του Μιχαήλ και Ανδρέα Ασάνη αλλά ο Καντακουζηνός δεν παρέδιδε με αποτέλεσμα να γυρίσουν πίσω άπρακτοι. Ο Μανουήλ απέκτησε μεγάλη ισχύ και ο Μυστράς πλέον θα γίνει η πρωτεύουσα του Μοριά.

Το 1383 την δυναστεία των Καντακουζηνών διαδέχεται η οικογένεια των Παλαιολόγων που έμελλε να είναι και η τελευταία πριν την πτώση της βυζαντινής αυτοκρατορίας στα χέρια των Οθωμανών. 

Ο πρώτος Παλαιολόγος ήταν ο Θεόδωρος Α΄ θα διοικήσει τον Μυστρά με μεγάλη σύνεση και θα επεκτείνει την εξουσία του Δεσποτάτου σε όλον τον Μοριά και θα γίνει κοιτίδα πολιτισμού και ελληνισμού στο απέραντο μωσαϊκό της βυζαντινής αυτοκρατορίας. Τα γράμματα και οι τέχνες θα βρεθούν σε μεγάλη ανάπτυξη με αποτέλεσμα να έχουμε την ελληνική αναγέννηση. Σοφοί, λόγιοι και καλλιτέχνες συγκεντρώθηκαν στην αυλή του Δεσπότου με σημαντικότερο όλων των Γεώργιο Γεμιστό ή Πλήθωνα.

Προτελευταίος Δεσπότης έμελλε να είναι ο Κωνσταντίνος ΙΑ΄Παλαιολόγος ο μετέπειτα τραγικός αυτοκράτορας της βασιλευούσης. Ο Κωνσταντίνος διαδέχτηκε τον αδερφό του Ιωάννη Η΄στον αυτοκρατορικό θρόνο.

Το 1460 ο Μυστράς παραδίδεται, στον Μωάμεθ Β΄τον πολιορκητή, από τον τελευταίο Δεσπότη Δημήτριο Παλαιολόγο. Έκτοτε μέχρι και το 1540 ο Μυστράς αποτελεί πρωτεύουσα του σαντζακίου του Μοριά και γίνεται από τα πιο σημαντικά κέντρα παραγωγής και εμπορείας μετάξης στην Ανατολική Μεσόγειο. Το 1687 μέχρι και το 1715 ο Μυστράς περνά στα χέρια των Ενετών, που κατέχουν όλη σχεδόν την Πελοπόννησο και το 1715 επανέρχεται στην κατοχή των Τούρκων.

Το 1770 με τα Ορλωφικά, μικρό στράτευμα Ελλήνων και Ρώσων πολιόρκησαν την τουρκική φρουρά μέσα στο κάστρο, οι Τούρκοι άμαχοι παραδίδονται και σφαγιάζονται στην είσοδο της πόλης από του Μανιάτες που σε όλες τις περιπτώσεις έβαζαν το κέρδος πάνω από κάθε τι άλλο. Την ολοκληρωτική σφαγή θα σταματήσει ο μητροπολίτης που μπήκε στην μέση. Μετά τα Ορλωφικά ο Μυστράς υπέστη αντίποινα, όπως συνέβη παντού, ανακαταλαμβάνεται από τους Τουρκαλβανούς και έκτοτε αρχίζει η  πτώση και τελική ερήμωσή του.

Το 1825 ο Ιμπραήμ λεηλατεί την πολιτεία και εγκαταλείπεται και από τους τελευταίους η περίφημη καστροπολιτεία. Μεταφέρονται στους πρόποδες του λόφου και εκεί θα ιδρύσουν τον νέο Μυστρά. Με την απελευθέρωση οι τοπικές αρχές του νέου κράτους εγκαθίστανται στον ερειπωμένο Μυστρά και το 1834, που ο Όθωνας θα θεμελιώσει την νέα πόλη της Σπάρτης με πρωτοφανές για τα ελληνικά δεδομένα πολεοδομικό σχέδιο, θα εγκαταλειφθεί και πάλι η ένδοξη καστροπολιτεία και θα αρχίσει να ερημώνεται. 

"Παρόρι με τα κρύα νερά κι΄ Άι Γιάννη με τ΄ άνθη.

"...κι΄ εσύ, καημένε μου Μυστρά, 

που σ΄ έφαγεν η Σπάρτη".

O Φώτης Κόντογλου ήταν  πρώτος που έγραψε για τον Mυστρά:

«...είναι μια στοιχειωμένη πολιτεία,

γιατί ’ναι μεν ρημασμένη, μα στέκεται μ’ ούλα της τα σπίτια,

οι δρόμοι, οι καμάρες, τα μνημόρια, τα τειχιά,

όπως ήταν ζωντανά. Kαι κάθε έθνος

που πέρασε άφ ησε τα δικά του χνάρια

και για τούτο είναι μπερδεμένα

αναμεταξ ύ τους βυζαντινά, φράγκικα

και τούρκικα».

Οι τελευταίοι κάτοικοι που θα την εγκαταλείψουν θα είναι το 1953 μετά την ολική απαλλοτρίωση του χώρου από το ελληνικό κράτος. Το 1921 είχε προηγηθεί η κήρυξη του χώρου ως  εξέχον μνημείο βυζαντινής κληρονομιάς.Το 1989 με απόφαση της αρμόδιας επιτροπής της Unesco, ο Μυστράς εγγράφεται ως πολιτιστικό αγαθό στον κατάλογο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Οδοιπορικό στον Μυστρά!

Αφιερωμένο το οδοιπορικό στην αγαπητή φίλη Αγγελική Νικητοπούλου-Κωνσταντάρα που μεγάλωσε στον "ίσκιο" του Μυστρά!

Άποψη του Μυστρά

Το πρώτο χτυποκάρδι είναι μόλις αφήσεις την Οθωνική Σπάρτη (πολεοδομικά εννοώ) και αρχίσεις ν΄αντικρίζεις τον Μυζηθρά. Φθάνοντας στην ρίζα του λόφου, κάτω από τα βαθύσκιωτα πλατάνια, και αρχίζοντας να ανηφορίζεις τον ελικοειδή δρόμο με προορισμό την ιστορικότερη καστροπολιτεία, το χτυποκάρδι γίνεται δέος, ρίγος, ρεύμα που διαπερνά όλο σου το κορμί. Αγαλλιάζεις σαν ξεκινάς το ανηφορικό, κακοτράχαλο μονοπάτι ανάμεσα στα χαλάσματα και στις εκκλησιές. Ψαλμωδίες έρχονται στ΄αυτιά σου και ένα αεράκι ιστορίας, θρησκείας και πολιτισμού δροσίζει το ιδρωμένο σου πρόσωπο. Ακατανόητη δύναμη παρουσιάζεται στα πόδια σου και θαρρείς πως ο αρχαίος, παγανιστικός Ερμής σου΄χει δανείσει τα φτερωτά του σανδάλια. Θέλεις να συνεχίσεις.
Φωνές ακούγονται από την μια, λειτουργίες ακούς από την άλλη, κατάνυξη και θαυμασμός για τον λατρεμένο τόπο. Ταξιδεύεις στους αιώνες λες και ανακάλυψες την μηχανή του χρόνου, γυρίζεις πίσω έξι αιώνες. Οι Παλαιολόγοι κυβερνούν και ο Πλήθωνας αναγεννά το ελληνικό πνεύμα, παγώνεις. Τα πόδια καρφωμένα στην γη δεν υπακούν στο μυαλό, περιμένεις. Αφουγκράζεσαι ήχους και περιμένεις να γεμίσουν τα ρουθούνια σου με το άρωμα ιστορίας τούτου εδώ του τόπου. Συνεχίζεις. Κοιτάς δεξιά, κοιτάς αριστερά, η λαλιά σου έχει χαθεί, ρεύμα μεγάλης ισχύος έχει χτυπήσει το κορμί σου, η σπονδυλική σου στήλη έχει παραλύσει. Συνεχίζεις.
Φθάνεις στην κορυφή του λόφου, στο κάστρο που αγέρωχο απλώνει τον ίσκιο της ιστορίας του ακόμη και πάνω από την ιστορική πόλη του Λυκούργου και του Λεωνίδα, την πρών Λακεδαίμονα και νύν, Οθωνική, Σπάρτη. Αναρωτιέσαι πως γίνεται έξι αιώνες να ρίχνουν τον ίσκιο τους πάνω στην πλούσια ιστορία των είκοσι. Ίσκιος βαρύς, ακόμη πιο βαρύς και από αυτουνού του μισέλληνα Φραγκόπαπα του Φουρμόντ, που δεν άφησε πέτρα πάνω σε πέτρα στο πέρασμά του από την Σπάρτη. Κοιτάς την κοιλάδα και θέλεις να μείνει κι άλλο, αλλά ο Ταΰγετος έχει κρύψει τον φωτοδότη πλανήτη. Θέλεις να μείνεις και να ατενίζεις την λαμπρότερη βυζαντινή  ιστορία στον Μοριά, εδώ στην πιο μεγαλοπρεπή καστροπολιτεία της μεγαλυτέρας νήσου της Ελλάδος.
Αυτός είναι ο Μυστράς.

Αλή Μουλάς - Δελγιώτης, Ιστορικό Διήγημα! (Β΄Μέρος)

ΑΛΗ ΜΟΥΛΑΣ  

Ιστορικό Διήγημα υπό Αγ. Τσελάλη

( Ολυμπιακά Χρονικά 1970)

Φωτογραφία από το blog του Φαναιώτη φίλου,Κου Χρήστου Αδαμόπουλου

Του εφάνη περίεργο,παράξενο.
Οι φωνές πλήθαιναν και δυνάμωναν.
- Έρδε Πετρόμπεη με Μανιατένε…..Ζορμπάδες και χαϊνιδες!...
Εσηκώθη παραξενεμένος ο Αγάς κι εβγήκε στον εξώστη.
- Τι είναι βρε;…Τι τρέχει;…
- Λαός πολύς, Αλή αγά μου, στα βουνά!...
- Μην είναι λάγια πρόβατα; Μην είναι γκιόσα γίδια;
- Είναι σημαίες Κλέφτικες και είναι των Ελλήνων.
- Μην είναι μπαϊράκια Τούρκικα, μην έρχεται ο πασάς μας;
- Είναι σημαίες με σταυρούς, κατάσπρες και γαλάζιες…
- Έ, είναι οι ραγιάδες μας και θα γυρεύουνε ιγκράμ, αλάφρωμα της δεκατιάς…
Κείνη την στιγμή βροντερή φωνή από την κορφή του Άγιο-Λιά ετάραξε τα πέργυρα και τις καρδιές των Τούρκων.
-«Ώωωωω ρε μπάρμπ’ Αγγελή Ζερμπίνη… Έεεε καπετάν Αγγελή-Βώβοοοο….Έφτασε ο Κολοκοτρώνης και ο Νικηταράς…Ήρθε ο Πετρόμπεης με όλους τους Μανιάτες….Ελάτε να συναγρηκηθήτε…».
 Και μια ομοβροντία τράνταξε τον τόπο κι έκανε του Φαναρίτες Τούρκους να σκύψουν τρομαγμένοι…
Μια ανατριχίλα διαπέρασε τον Αλή Μουλά. Στο άκουσμα, στο όνομα τον συνεπήρε η θύμηση, που τόσα χρόνια μέσα του κοιμάται και ξυπνάει. Η ματιά του εστράφη γεμάτη πίκρα κι αγωνία στα βουνά, στο Λύκαιο. Κι ο νους του πέταξε στη Δέλγα, στο χωριό του, στις πηγές της Νέδας. Η ψυχή του γέμισε στοργή και νοσταλγία. Αναθυμήθη.
Κι αυτός, οκτώ χρονών παιδί, έβοσκε τα γίδια στις πλαγιές κι έπαιζε φλογέρα ξένοιαστο. Κι ήταν – εδώ και τριάντα χρόνια- στο πανηγύρι της Παναγιάς του Σεπετού, στην όχθη του Κελάδου. Το είχε ταμένο η μάνα του. Το στόλισε, το πήρε και το πήγε. Εκεί το είδε  ο Κορμπάς-αγάς του Φαναριού. Πανόμορφο και ωριόκορμο. Εστάθη και το καμάρωνε. Κι ευθύς το αρπάζει από της μάνας του την αγκαλιά, πετάει στα πόδια της ένα κεμέρι με φλουριά να σταματήσει τον οδυρμό και τον δαρμό της, και το επήρε, το έκλεισε στο σαράγι του.
Σπάραξε η μάνα. Γέλασε ο Κορμπάς.
-Ζουρλή, δε θέλεις να γίνει αφέντης το παιδί σου;
-Κάλλιο να το ιδώ νεκρό, παρά σουλτάνο τουρκρμένο…
-Καλά τι μάνα είσαι σύ;
Αγά μου, βγάλε και πάρε την καρδιά μου, ρίχτη να τη φάνε τα σκυλιά σου κι άφησε το παιδί μου να πάει στον πατέρα του.
Γούρλωσε τα μάτια από απορία και θυμό ο μουρτάτης. Και είπε και την έδιωξαν. Πήρε τα όρη σκούζοντας, έφτασε ξέφρενη, ξέψυχη στο Δέλγα κι έπεσε στην αγκαλιά τα’ αντρός της. Έκαμε ώρα να συνέλθει και να το ξεστομίσει. Την έπνιγε ο κόμπος στο λαιμό.
-Γυναίκα!...Το παιδί;…
-Το άρπαξε ο Κορμπάς αγάς του Φαναριού…
Ως το ξεστόμισε, άρπαξε τα’ αρματά του ο Αγγελής ο Βώβος κι έτρεξε, ανέβη στη Ζακούκα κι έκραξε.
-¨Ωωωω ρε Κορμπάκη αγά του Φαναριού…Στείλε μου το παιδί, τι θα σε φάει το φίδι…
Άκουσε, ξεράθηκε στα γέλια ο αγάς κι όυτ’ έδωσε απόκριση. Από τα΄’οτε εβγήκε ο Βώβος στο κλαρί κι όπου άκουγαν οι τούρκοι τη φωνή του τους έπιανε κρύος ιδρώτας.Κι όπου πιά πήγαινε ο Κορμάγας έπαιρνε συνοδεία δυνατή.
Το παιδί το έκλεισε ο αγάς στο σαράγι του. Το στόλισε, το καλολόγισε, το είχε σα δικό του.  Όλοι το αγάπησαν στο Φανάρι. Άστραφτε το μάτι του και ροδοκοκκίνιζε το μάγουλό του, που ήταν καϊμός για τις Τουρκοπούλες, ζήλια στα τουρκόπλα. Έπιανε βόϊδι μανιασμένοαπ’ την ουρά και το κράταγε στον τόπο. Κι όταν άρχιζε το τραγούδι, έλεγες να μη σταμάταγε ποτέ. Σα ν’ άκουγες κοτσίφια να λαλούνε. Κείνο στην αρχή ούτ’ ένοιωθε, ούτε ήξερε. Χάζευε μέσα στους πολυτελέστατους οντάδες του μεγαλόπρεπου σαραγιού του πάμπλουτου Κορμπά. Ευραινόταν με τα στολίδια, με τα καλούδια, τα σερπέτια, τα πεντανόστιμα φαγιά, τις πεντάγλυκες χανούμισες, που του έπαιζαν με τον ταμπουρά τους αμνέδες με λιγωμένα μάτια και κορμιά λαχταριστά.
Σιγά-σιγά με τον καιρό, το έφερε στα νερά του ο Κορμπάς. Το πλάνεψε, τα’ αλλαξοπίστισε, το έκαμε παιδί του. Το έλεγε Αλή Μουλά, Δελγιώτη. Κί όλοι το έλεγαν Μπούλουρα- ωραίον. Μα  απ’ όλους πιο πολύ το αγάπησε η Εμινέ, η κόρη του Κορμπά. Του χάρισε όλες τις χαρές, του έκαμε όλες τις χάρες. Κι ο Γιάννης τα΄Αγγελή του Βώβου από τη Δέλγα, το βοσκόπουλο του Λυκαίου, έγινε «μπεόπουλο». Το μπούκουρο, το όμορφο του Φαναριού.
Συμπάθησε τούτους τους ανθρώπους που τον χαϊδευαν, τον λάτρευαν, τον στόλιζαν, μέσα σε τούτα τα σαράγια και τα χάδια, ανάμεσα στα πλούτη και το αφεντηλίκι, αφέντης.

Συνεχίζεται...

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ "Η ΙΣΟΒΑ"!

Εντός του Αυγούστου, στο χωριό μας, έλαβαν χώρα οι εκλογές του Πολιτιστικού μας Συλλόγου προς ανάδειξη νέου ΔΣ. Η διαδικασία έγινε στο καφενείο του Μήτσου Πάπαρη και με απόλυτη διαφάνεια και στην εφορευτική επιτροπή ήταν ο Γιάννης ο Τσαγδής και ο Γιάννης Ανδριόπουλος. Τα αποτελέσματα ανέδειξαν οκτώ εκλεγμένους (εφτά βασικούς και έναν αναπληρωματικό) και μετά ολίγων ημερών έγινε η πρώτη συνέλευση με σκοπό την ανάληψη ρόλων για την επόμενη διετία. Η Παναγιώτα (Γιώτα) Νιάρχου αποχώρησε από το ΔΣ λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων και την θέση της πήρε ο πρώτος αναπληρωματικός. Η σύνθεση του νέου ΔΣ έχει ως εξής:

Πρόεδρος:           Ελένη Ντούνα-Τζίβα
Αντιπρόεδρος:   Κώστας Γ. Κωσταντάρας
Γραμματέας:      Φανή Αλεξοπούλου-Νικολακοπούλου
Ταμίας Α΄:          Δημήτριος Γ.Τσαγδής
Ταμίας Β΄:           Οδυσσέας Μ. Πάπαρης
Μέλος:                 Φώτης Γρ.Κουτσογιαννάκης
Μέλος:                 Δημήτριος Δ.Ηλιόπουλος

Θα ήθελα να ευχηθώ προσωπικά στο νέο ΔΣ να έχουν μια καλή θητεία με επιτυχίες, να συνεχίσουν να κρατάνε ψηλά τον πήχη του Συλλόγου και να κάνουν ότι δεν μπόρεσε ή δεν πρόλαβε το απερχόμενο Συμβούλιο. Ευχής έργον θα ήταν να κινηθεί με γνώμονα το καλό του χωριού μας, αφού αυτό είναι το ζητούμενο, και να συμβάλλει στην πολιτιστική του ανάταση.

ΚΑΣΤΡΟ ΧΛΕΜΟΥΤΣΙ, ΤΟ ΣΤΟΛΙΔΙ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΗΛΕΙΑΣ!

Με την λέξη κάστρο εννοούμε το κτιριακό συγκρότημα που περιλαμβάνει τα τείχη, τις κατοικίες των στρατιωτών, το αρχοντικό, απαραίτητα έναν ναό, αποθήκες, γιστέρνες και άλλα οικοδομήματα απαραίτητα για την λειτουργία του. Η λέξη καθ΄αυτού προέρχεται από την λατινική castrum ( πληθ.castra) που σημαίνει κάθε είδος ενυειχισμένης στρατιωτικής εγκατάστασης. Οι Ρωμαίοι, όμως πιο κοινή ονομασία είχαν το burgus που προέρχεται από την ελληνική "πύργος" και εννοούσαν τα μικρά φρούρια. Τα φρούρια αυτά με τα χρόνια μεγάλωσαν για πολλούς και διαφόρους λόγους με αποτέλεσμα να επικρατήσει η έννοια "Κάστρο".

Το Χλεμούτσι από την Νότια πλευρά

Με την λέξη "Κάστρο", εμείς οι Ηλείοι, εννοούμε το ανυπέρβλητο κτίσμα πάνω στο όρος Χελωνάτα που ασάλευτο στέκει αιώνες και μας θυμίζει άλλες εποχές κύρους, δύναμης και οικονομικής ευμάρειας. Δεσπόζει στην γόνιμη πεδιάδα της Ηλείας και είναι από τα σημαντικότερα και πιο καλοδιατηρημένα κάστρα σε όλη την Ελλάδα. Είναι εξαιρετικής αρχιτεκτονικής, ενδεικτικό του κύρους και της σημασίας που προσέδωσαν οι Φράγκοι στο συγκεκριμένο κτίσμα.

Εσωτερική άποψη της εξωτερικής περιβόλου

Το Χλεμούτσι κτίστηκε το 1220-1223 από τον πρίγκηπα του Μορέως, Γοδοφρείδο Βιλλεαρδουίνο με πόρους από την δήμευση της περιουσίας της λατινικής εκκλησίας και αυτός ήταν ο λόγος που τον αφόρισε ο πάπας Ονώριος Γ΄. Το ονόμασαν Clermont και με την παραφθορά του απλού λαού μετενομάστηκε σε Χλεμούτσι ή Χλουμούτσι ή Χλουμούτζι. Οι Ενετοί το είπαν Castell di Tornese λόγω της ύπαρξης νομισματοκοπείου κοπής τορνεσίων και δηναρίων μέσα σε αυτό. Κτίστηκε για να προστατεύει την πρωτεύουσα του πριγκηπάτου Ανδραβίδα και το επίνειο αυτής, Γλαρέντζα που αποτελούσε και τον εμπορικό πνεύμονα του Μοριά. Οι Καταλανοί το κατέλαβαν το 1315, αλλά ανακαταλαμβάνεται από τους Φράγκους και παραμένει στην κατοχή τους ως και το 1427 που περνά στα χέρια του Δεσπότη του Μυστρά, και μετέπειτα τελευταίου αυτοκράτορα του βυζαντίου, Κωνσταντίνου Παλαιολόγου ως προικοδότημα από τον γάμο του με την κόρη του Δεσπότη της Ηπείρου, Κάρολου Τόκκου. Το 1460 "πέφτει" στα χέρια των Τούρκων που το κρατούν ως το 1687 που καταλαμβάνεται από τους Ενετούς, για λίγα όμως χρόνια αφού το 1815 το ξαναπαίρνουν οι Τούρκοι και το κρατούν ως και την απελευθέρωση του Ελληνικού κράτους. Το 1701 ο Grimanni προτείνει την κατεδάφιση του κάστρου, που ευτυχώς δεν έγινε και το 1826 ο Ιμπραήμ, μετά από κανονιοβολισμό, καταστρέφει έναν πύργο του εσωτερικού περιβόλου και ένα μέρους του τείχους κοντά σ' αυτόν.

Πολεοδομικά πρόκειται για ένα κτίσμα εξαιρετικής αρχιτεκτονικής χαρακτηριστικής των κορυφαίων τεχνιτών του μεσαίωνα. Αποτελείται από το κυρίως κάστρο που είναι ένα εξαγωνικό κτίσμα που περιλαμβάνει ένα εσωτερικό προαύλιο χώρο και από τον μεγάλο περίβολο που προστατεύεται από τα πανύψηλα εξωτερικά τείχη. Στο κυρίως οικοδομικό συγκρότημα το οποίο ήταν διώροφο, υπήρχε η κατοικία του πρίγκηπα, εκκλησία καθολικού δόγματος, τραπεζαρία και άλλοι χώροι διαμονής καθώς και μια μεγάλη δεξαμενή συγκέντρωσης υδάτων με εξαιρετικής ποιότητας δίκτυο. Κάθε χώρος είχε το δικό του τζάκι, τα οποία ήταν μεγαλοπρεπή ικανά να ζεστάνουν τους αχανής χώρους.

Πανοραμική άποψη αίθουσας του εκθετηρίου

Οι εργασίες αποκατάστασης έχουν κάνει θαύματα και το Χλεμούτσι παρουσιάζει μια λαρτια και πολύ όμορφη για τον επισκέπτη. Το μουσείο του κάστρου είναι μοναδικό με ευρήματα πολύ σημαντικά. Πολύ σημαντικά είναι και τα ευρήματα από την μονή της Ίσοβας στο Μπιτζιμπάρδι και γίνεται ιδιαίτερη αναφορά τόσο στον χώρο του μουσείου, όσο και στον χώρο εκθεμάτων και προβολής εκατέρωθεν της εισόδου.

Το εσωτερικό του Μουσείου

Τέλος θα ήθελα να αναφέρω την πολύ ανθρώπινη πλευρά και την ευγένεια του προσωπικού και ειδικότερα της προϊσταμένης αρχαιολόγου κυρίας Ράλλη, που με το χαμόγελο στα χείλη σε κάνουν να αγαπήσεις αυτό το υπέροχο μνημείο της Ηλειακής μας κληρονομιάς.

ΚΑΣΤΡΟ ΚΑΡΥΤΑΙΝΑΣ, ΤΟ TOLEDO ΤΟΥ ΜΟΡΙΑ!

Το κάστρο της Καρύταινας ήταν ένα μνημείο που είχα προσωπικό απωθημένο εδώ και αρκετά χρόνια. Περνούσα από κάτω αρκετά συχνά και δεν είχα αξιωθεί να ανέβω και να το δω από κοντά και αυτό έγινε πρόσφατα με αποτέλεσμα να έχω την ικανοποίηση ότι επιτέλους απόλαυσα αυτό το έργο που αν και δεν είναι στην καλύτερη κατάσταση παραμένει σημαντικό και μεταλαμπαδεύει ιστορία ζωντανή στον επισκέπτη.
Το κάστρο χτίστηκε στα μέσα του 13ου αιώνα, περίπου το 1245, από τον Φράγκο ηγεμόνα της περιοχής Ούγκο Ντε Μπρυγιέρ και στα χρόνια της ηγεμονίας του η Καρύταινα γνώρισε την ύψιστη ακμή της. Το κάστρο λόγω της σημαντικής στρατηγικής του θέσης θεωρήθηκε από τα σημαντικότερα της Ελλάδας και, όχι άδικα, ονομάστηκε Τολέδο της Ελλάδας. Μετά από περιπέτειες του ερωτύλου κύρη του το κάστρ θα πωληθεί το 1320 στον Ανδρόνικο Παλαιολόγο. Στα μέσα του 15ου αιώνα πέρασε στα χέρια των Τούρκων και το 1685 πέρασε για λίγο στην κατοχή των Ενετών και το 1715 ξαναπερνά στους Τούρκους.

Κατά την Επανάσταση του 1821 έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο αφού αποτέλεσε ορμητήριο τν Τούρκων στα παραπλήσια μέρη. Μετά την κατάληψή του από τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη οχυρώνεται και ο Γέρος του Μοριά χτίζει έξω από τα απόκρημνα τείχη σπ'ιτι και εκκλησία. Ο Ιμπραήμ κατά την επελασή του στον Μοριά προσπάθησε να το καταλάβει χωρίς όμως επιτυχία. Μετά την απελεύθέρωση που οι διοικιτικές υπηρεσίες τις περιοχής μετατέθησαν στην Δημητσάνα, τόσο η πόλη, όσο και το κάστρο πέφτουν σε μαρασμό.

Πολεοδομικά το κάστρο αποτελείται από το εξωτερικό τείχος που είναι σε αρκετά καλή κατάσταση σε αντίθεση με το εσωτερικό μέρος που είναι ερειπωμένο.Στο εσωτερικό μπορείς να δεις τα διάφορα κτίρια όπως  η κατοικία του ηγεμόνα, μιας ευρύχωρης αίθουσας με πολλά παράθυρα, οι κατοικίες των στρατιωτών, πολλές γιστέρνες και άλλοι αποθηκευτικοί χώροι.

Εξωτερικά και αριστερά του κάστρου υπάρχει το κτίσμα που έκτισε ο Κολοκοτρώνης το οποίο βρίσκεται σε εργασίες ανακατασκευής και η εκκλησία που είναι κλειστή και δεν μπορείς να δεις σε τι κατάσταση βρίσκεται. Κατεβαίνοντας προς την Καρύταινα στα δεξιά βρίσκεται η προτομή του Γέρου του Μοριά και πιο κάτω μνημείο αφιερωμένο στον οπλαρχηγό Λιάκο Λιακόπουλο που έπεσε ηρωϊκά στην πολιορκία του Κάστρου στις 27 Μαρτίου του 1821.

Το κάστρο προσφέρει υπέροχη και πανοραμική θέα η οποία αποζημιώνει τον κόπο σου να ανέβεις το απότομο, ανηφορικό και πετρώδες μονοπάτι που οδηγεί σ' αυτό.

Το infographic του παγκόσμιου χρέους – Ποιο είναι το "κομμάτι της πίτας" που αντιστοιχεί στην Ελλάδα!

Ένα καταπληκτικό infographic, δημιουργία του Jeff Desjardans της Visual Capitalist δείχνει το ποσοστό του δημοσίου χρέους που κατέχει κάθε χώρα.

Το μεγαλύτερο χρέος των σχεδόν 60 τρισεκατομμυρίων, κατέχουν οι Η.Π.Α με ποσοστό να αγγίζει το 29.05% του γενικού συνόλου. Δεύτερη είναι η Ιαπωνία που το ποσοστό της αγγίζει σχεδόν το 20% ενώ στη τρίτη θέση με 6,25% είναι η Κίνα.

Επτά από τις 15 χώρες με το μεγαλύτερο χρέος προέρχονται από την Ευρώπη. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα κατέχει το 0,71% του παγκόσμιου χρέους.

Ο Jeff Desjardins σημειώνει ότι τα στοιχεία προέρχονται από το ΔΝΤ και δεν περιλαμβάνει τα νοικοκυριά ή το εταιρικό χρέος. Επιπλέον, το γράφημα δείχνει το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ.

ΑΝΑΠΟΛΗΣΗ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΑ ΙΕΡΑ ΤΩΝ ΑΓΩΝΩΝ!

Στων αγώνων το χάρμα, σε γυμνάσια ή παλαίστρες,
τη ζωή τους περνούν,
νιότη, άντρες και γέροι και σφυγμένες από δέστρες
κάθε ορμή κυβερνούν!

Την παράβολη τόλμη που την τρέφει το φως μας,
την αφήνουν να βγή,
να φανή και να λάμψη και να γίνη γιατρός μας,
με της τέχνης κραυγή.

Ώ Ισθμίας, Νελούνας, των Δελφών, Ολυμπίας
παλαιστήρια ιερά,
ώ της Άλτης το Στάδιο, της παράνομης βίας
καθαρτήρια αυστηρά!

Χώροι νόμου και τάξης, πρώτες νίκες του Φοίβου,
στην απόκοτη βιά,
ξεφυγή, ψευδαισθήσεις, μέσ' στις δόξες του στίβου,
λυτρωμό απ' τα κλουβιά!

Χωνευτήρια, που δένουν των φυλών τις διαιρέσεις,
νοσταλγίας θεσμοί,
για μιαν ένωση πλέρια, π' άχ, ζητάν να μετρήσης,
τότ' Ελλάδα! οι ασπασμοί.

Καλιπάτερας οίστροι, χορηγοί ολυμπιονίκες,
των Πινδάρων ωδές,
Ηροδότου μεθύσια, τι ναοί, τι προσθήκες!
τι γλυπτά, τι σπουδές!

Θεού τοπίο στις χάρες, σ' Αλφειού και Κλαδέου
την αβρή συντυχιά,
-μαγεμένη Ολυμπία! του υψηλού και σπουδαίου,
πούχες μπλέξει τροχιά.

Κι ώσπου, ακέριο, ο Φειδίας και το Δία σου καθίζει,
στερεωμένο μπροστά,
σα Μωυσής, λές, και τούτος, το θεό, που χαρίζει
μα και μ' όψη, πιστά!
Γ.Κ.ΣΤΑΜΠΟΛΗΣ

Thom Feeney: Ο 29χρονος Άγγλος που μαζεύει λεφτά για το χρέος της Ελλάδας έφτασε το 1 εκ. και μιλά στον «Guardian»!

Ο Thom Feeney είναι 29 χρονών, δουλεύει σε κατάστημα παπουτσιών στο Λονδίνο και είχε μια απίθανη ιδέα: να ξεκινήσει έναν διαδικτυακό έρανο μέσω του σάιτ indiegogo.com (που συνήθως συγκεντρώνει χρήματα για start up εταιρείες, ιδέες ή φιλανθρωπίες) για να "σώσει" την Ελλάδα από το χρέος. Η ιδέα του αυτή τη στιγμή έχει καταφέρει να μαζέψει κά​τι περισσότερο από 1 εκατομμύριο ευρώ, κάνοντας τον Feeney γνωστό παγκοσμίως -και δίνοντάς του την ευκαιρία να δώσει μια συνέντευξη για την ιδέα του στην ηλεκτρονική έκδοση του The Guardian!

«​Πολλές φορές όταν έχεις μια μικρή ιδέα, γελάς με αυτό που σκέφτηκες και συνεχίζεις τη μέρα σου. Το κάνω συχνά αυτό, μόνο που εκείνο το βράδυ Κυριακής δεν άφησα την ιδέα να περάσει, αποφάσισα να προσπαθήσω να την κάνω πραγματικότητα», λέει ο 29χρονος Thom Feeney στη συνέντευξη που έδωσε στην ηλεκτρονική έκδοση του The Guardian, με αφορμή την εκπληκτική του ιδέα να δημιουργήσει ένα διαδικτυακό έρανο μέσω του crowdfunding website indiegogo.com, με σκοπό να μαζέψει 1,6 δισεκατομμύρια (!) ευρώ για το χρέος της Ελλάδας.
Η πρωτοβουλία του που στην αρχή φαινόταν σαν αστείο (οριακά κακόγουστο δεδομένης της δύσκολης φάσης της χώρας) όχι μόνο έγινε δεκτή με ενθουσιασμό από τον κόσμο, αλλά σε 3 μόλις μέρες κατάφερε να συγκεντρώσει ένα ποσό που ξεπερνά το 1 εκατομμύριο ευρώ -και έχει 6 ακόμα μέρες για να εκπληρώσει το σκοπό της, δηλαδή να καταφέρει να αγγίξει το 1,6 δις.

​Ποια ήταν όμως η ιδέα του 29χρονου; «Αναρωτιόμουν αν οι άνθρωποι στην Ευρώπη θα είχαν τη διάθεση να βοηθήσουν σε αυτό που συμβαίνει στην Ελλάδα. Λιγότερα λόγια, περισσότερες πράξεις. Έτσι, μετά το δείπνο έκατσα στο τραπέζι και ξεκίνησα μια καμπάνια-έρανο για να προσπαθήσω να σώσω την ελληνική οικονομία. Χρειαζόταν βασικές γνώσεις μαθηματικών για να υπολογίσω πως απλά χρειαζόμουν όλο τον πληθυσμό της Ευρώπης να συμβάλλει ο καθένας με ένα ποσό 3,19 ευρώ για να φτάσουμε το ποσό της δόσης. Για να το καταφέρω συμπεριέλαβα μερικά πολύ ωραία ανταλλάγματα, όπως η ελληνική σαλάτα, αλλά και οι διακοπές στην Αθήνα για δύο και έτσι έστησα μια σελίδα στο indiegogo.com αλλά και έναν λογαριασμό στο twitter», εξηγεί

​Στην αρχή κανένας δεν έδειξε το παραμικρό ενδιαφέρον, αλλά μετά από 2-3 άρθρα στο ίντερνετ, η ιδέα άρχισε να διαδίδεται σε χρόνο ρεκόρ. «Έγινε γνωστό μέσα σε ένα βράδυ. Ξύπνησα και βρήκα 1200 e mails και μετά από αυτό το ενδιαφέρον εκτινάχτηκε», λέει, συμπληρώνοντας:

«Ο λόγος που έστησα αυτή την καμπάνια για το ελληνικό χρέος είναι γιατί είχα κουραστεί με την αντιμετώπιση των πολιτικών. Κάθε φορά η λύση για την Ελλάδα καθυστερεί, είναι μια ευκαιρία για τους πολιτικούς να παίξουν παιχνίδια δύναμης, αλλά την ίδια στιγμή το αντίκτυπο κάνει τους απλούς ανθρώπους στην Ελλάδα να υποφέρουν».
Ούτε ο ίδιος δεν περίμενε πόσο μεγάλη ανταπόκριση θα έχει η ιδέα του. «Την Τρίτη, από την ώρα που πήγα στη δουλειά μέχρι την ώρα που γύρισα, η σελίδα στο indiegogo είχε μαζέψει περισσότερα από 200.000 ευρώ μέσα σε 6 μόλις ώρες που είναι ένα ποσό απίστευτο. Παρόλα αυτά, όλο αυτό δεν έχει να κάνει με το να μαζέψουμε τα χρήματα.  Με τα ανταλλάγματα που δίνουμε θα ενισχύσουμε και την ελληνική οικονομία -ο κόσμος θα αγοράσει ελληνικά προϊόντα και θα προσληφθούν Έλληνες για να τα παράγουν και να τους τα στείλουν.

Ο τρόπος να βοηθήσεις μια ασθμαίνουσα οικονομία είναι η επένδυση και το κίνητρο, όχι η λιτότητα και οι περικοπές. Αυτό το crowdfunding είναι η αντίδραση στο bullying που κάνουν στους έλληνες οι ευρωπαίοι πολιτικοί, αλλά εύκολα θα μπορούσε να είναι και για το bullying που κάνουν οι βρετανοί πολιτικοί στη Σκωτία και την Ουαλία. Θέλω ο κόσμος στην Ευρώπη να κατανοήσει πως υπάρχει και άλλη εναλλακτική στη λιτότητα από αυτή που μας λένε ο David Cameron και η Angela Merkel», λέει​.

​H ανταπόκριση ήταν πραγματικά συγκινητική:«Έλαβα χιλιάδες μηνύματα καλής θέλησης και αυτή τη στιγμή που γράφω έχουν συγκεντρωθεί σχεδόν 630.000 ευρώ από 38.000 ανθρώπους. Πολλοί έλληνες μου στέλνουν μηνύματα λέγοντας πόσο χαρούμενοι είναι που συνάνθρωποί τους από την Ευρώπη πραγματικά νοιάζονται για αυτούς. Πρέπει να είναι άσχημο να νιώθεις πως η υπόλοιπη ήπειρος σε βλέπει με μισό μάτι».

Όπως εξηγεί: «Η ομορφιά του ίντερνετ και των social media είναι πως μια καμπάνια σαν κι αυτή μπορεί να διαδοθεί από στόμα σε στόμα και ο κόσμος να εμπλακεί πολύ γρήγορα. Η δυνατότητα να χρησιμοποιηθεί ένα τέτοιο σάιτ για ένα καλό σκοπό είναι συναρπαστική και ελπίζω πως και άλλοι θα ακολουθήσουν το παράδειγμά μου στο μέλλον, ξεκινώντας ή υποστηρίζοντας προσπάθειες σαν κι αυτή. Φυσικά, θα προτιμούσα να είχαμε κυβερνήσεις που θα άκουγαν τον κόσμο και θα είχαν καλύτερη επαφή μαζί του». ​
«Παρόλο που όταν ξεκίνησα σκεφτόμουν πως ο σκοπός της καμπάνιας ήταν σχεδόν ακατόρθωτος, έχω αλλάξει άποψη: είναι... μάλλον απίθανο να τα καταφέρουμε στο τέλος, αλλά όχι ακατόρθωτο. Γιατί τα βήματα που έγιναν είναι εντυπωσιακά. Πραγματικά πιστεύω πως στις επόμενες εβδομάδες εγώ και εκατοντάδες έλληνες θα πακετάρουμε μπουκάλια ούζο και θα στέλνουμε καρτ ποστάλ με τον Αλέξη Τσίπρα στον κόσμο που έβαλε λεφτά για τον σκοπό της καμπάνιας. Και μόνο αυτό θα είναι κάτι σημαντικό. Αλλά ας το δούμε σαν ένα πάρτι», λέει με ενθουσιασμό ο Thom Feeney.

​«Είμαι πραγματικά πολύ περήφανος για όλους τους ανθρώπους -όχι μόνο από την Αγγλία, την Ελλάδα και την Ευρώπη, αλλά από ολόκληρο τον πλανήτη- που έγινε μέρος αυτής της προσπάθειας. Είναι αληθινά μια κίνηση από ανθρώπους για ανθρώπους».