ΤΡΥΠΗΤΗ(ΎΠΑΝΑ, ΙΣΟΒΑ 'Η ΜΠΙΤΖΙΜΠΑΡΔΙ ): " Ίσταται κατά τον βορράν, στηριζόμενο επί φυσικού μπαλκονίου, εξόχως μεγαλοπρεπής και η περικλείουσα αιώνια βλάστηση αποτελεί τον μανδύα του. Αυτός λάμπει και απαστράπει εις όλα τα παιχνίδια των χρωμάτων εις καθημερινό θέαμα και ακτινοβολεί ως φαιοπράσινη φλόγα υπό τας πρωϊνάς αχτίδας του ηλίου".

''Πρός άρκτον δ' 'ομορα ήν τω Πύλω δύο πολίδια Τριφυλιακά 'Υπανα και Τυπανέαι και ποταμοί δε δύο εγγύς ρέουσι, ο τε Δαλίων (Διάγων) και ο Αχέρων εκβάλοντες εις τον Αλφειόν"
(Στράβων Η΄3,15)

ΤΡΥΠΗΤΗ :ΤΟ ΜΠΑΛΚΟΝΙ ΤΟΥ ΑΛΦΕΙΟΥ

ΤΡΥΠΗΤΗ :ΤΟ ΜΠΑΛΚΟΝΙ ΤΟΥ ΑΛΦΕΙΟΥ

Πέμπτη 9 Μαΐου 2013

Η ΔΟΜΗΣΗ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΜΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΠΕΡΑΣΜΕΝΟ ΑΙΩΝΑ (ΜΕΡΟΣ 'Α)!

Η αρχιτεκτονική δόμηση του χωριού κατά τον περασμένο αιώνα και σημείο λήξης τον καταστροφικό, για το χωριό,σεισμό του 1965 ο οποίος ισοπέδωσε  σχεδόν το πλείστον του χωριού, αποτελούνταν από σπίτια μακρόστενα, ως επί των πλείστων, με κατεύθυνση από δυτικά προς ανατολικά λόγω της κατωφέρειας η οποία βοηθούσε στην στήριξη του οικήματος στην πάνω πλευρά, φυσικά και έδινε την δυνατότητα ύπαρξης κατωγιού στο κάτω μισό.Η δόμηση αποτελούνταν από πέτρες άναρχες χτισμένες μεταξύ τους λόγω έλλειψης καλών πετρωμάτων και αδυναμίας λάξευσης και ασβέστη από τα τρία καμίνια που λειτουργούσαν στο χωριό.Σε πολλές περιπτώσεις τα πανωσηκώματα γινόντουσαν με χωματόπλιθρα  παραγωγής ντόπιων τεχνιτών με πλεονεκτήματα στο χτίσιμο όσον αφορά τον χρόνο και την εύκολη παρασκευή τους, εν αντιθέσει με την πέτρα που και  δυσεύρετη ήταν αλλά και περισσότερα χρονοβόρα υλικά χρειάζονταν (βλ. ασβέστη).
Τα σπίτια ήταν ολίγων τετραγωνικών και αποτελούνταν από το ανώι ( ή ανώγι) το οποίο χωρίζονταν στο καθιστικό με το τζάκι, βασικός χώρος για όλη την οικογένεια,και την κάμαρα ή κάμαρες (ανάλογα το μέγεθος του οικήματος), τα χωρίσματα αυτών γινόντουσαν με καλάμια και επίχρισμα χωματόλασπης που δημιουργούσε ένα πολύ ισχυρό και αποτελεσματικό παραπέτασμα.Σε πολλές περιπτώσεις που οι οικογένειες ήταν μεγάλες, τα κρεβάτια δεν επαρκούσαν και τα παιδιά κοιμόντουσαν στο πάτωμα πάνω σε ένα μεγάλο αχυρένιο στρώμα (στρωματσάδα).Στην κάτω πλευρά του οικήματος υπήρχε το κατώι (ή κατώγι) που ήταν πολλαπλών χρήσεων αφού εκεί αποθηκεύονταν όλο το βιος της οικογένειας
(κρασιά,σιτάρια,λάδια,τυριά, τσιγαρίδες κ.α.),αλλά και τα ζά (ζώα) και η τροφή αυτών (σανό,άχυρο).
Η είσοδος ήταν υπερυψωμένη συνήθως από το έδαφος,είχε μικρό μπαλκόνι και στεγάζονταν με υπόστεγο.Το μπαλκόνι αυτό ήταν ή πέτρινο ή ξύλινο και υπήρχαν και τα ανάλογα σκαλοπάτια.Τα οικήματα περιβάλλονταν με δύο  μακρόστενα,ως προς το ύψος, παράθυρα  στο κάτω μέρος και κάποια μικρότερα παραπλεύρως.Σε πολλά υπήρχαν και μικρά ξύλινα μπαλκονάκια,συνήθως στο κάτω μέρος.
Τα δύο παραπάνω μέρη (ανώι και κατώι) χωρίζονταν μεταξύ τους με το ξύλινο πάτωμα που στηρίζονταν σε διαμπερείς δοκούς.Οι κατασκευή των σανίδων για το πάτωμα ήταν κουραστική και η επιλογή του κατάλληλου ξύλου δύσκολη.Η όλη διαδικασία απαιτούσε εμπειρία και ακρίβεια αφού γίνονταν με υποτυπώδη μέσα (φαγάνες = μεγάλα πριόνια που τα χειρίζονταν δύο άτομα).
Η στέγη του σπιτιού αποτελούνταν από δοκούς επίσης σε διαφορετική διάταξη ,πανομοιότυπη σε όλα τα σπίτια, από πάνω τοποθετούσαν πετσώματα και στο τέλος κεραμίδια ,από το τοπικό καμίνι , βυζαντινού ρυθμού.
Τα πορτοπαράθυρα επίσης ξύλινα κατασκευάζονταν από χωρικούς, και όχι μόνο, τεχνίτες με μεγάλη μαεστρία αφού η λεπτομέρεια ήταν απαραίτητη.
Τα ξύλα που χρησιμοποιούσαν ήταν αυτά που μπορούσαν να βρουν όπως κυπαρίσσι, πλατάνι, πουρνάρι, ελιά κ.α.
Αυτός ήταν ο τύπος του μέσου σπιτιού του χωριού μας τους περασμένους αιώνες που δυστυχώς λόγω υλικών ,σεισμού και άγνοια ορισμένων συμπατριωτών μας δεν μας επιτρέπουν να έχουμε και να θαυμάζουμε τα κτίσματα των παππούδων μας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου